کتاب "مقدمه‌ای بر جریان‌شناسی اسلامی افغانستان" به قلم اسماعیل باقری در تهران چاپ شد.
به گزارش خبرگزاری آوا، نویسنده ی این کتاب که ناشر آن موسسه مطالعات اندیشه سازان نور می باشد، در چهار فصل در خصوص ماهيت‌شناسي و سنخ‌‌شناسي جريان‌هاي فكري ـ سياسي و مذهبي ـ جهادي افغانستان قلم فرسایی کرده است.
نویسنده در تشریح و معرفی اثر خود نگاشته است که جریان‌های سیاسی فکری افغانستان در طول یک سده اخیر، همواره تحت تأثیر نظام‌های سیاسی موجود در این کشور، گرایش‌های مارکسیستی، جهادی، طالبانی و سرانجام لیبرال دموکراسی بوده‌اند.
افغانستان به علت برخورداري از موقعيت خاص جغرافيايي و ژئوپلتيك، در كانون توجهات منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي بوده است و اين كشور همچنان در تضاد راهبردها و منافع بازيهاي استراتژيك بازيگران موثر از جمله امريكا، اعضاي كشورهاي آتلانتيك شمالي(ناتو)، روسيه، چين، عربستان سعودي، هند، پاكستان و ... قرار داشته و خواهد داشت.
به باور نویسنده ی كتاب، مقدمه‌اي بر جريان‌شناسي اسلامي افغانستان كه بخشي از روند مطالعاتي شناخت جامعه سياسي افغانستان را پوشش مي‌دهد، این اثر به دلايل متعدد از اهميت زيادي برخوردار است:
اولين دليل اهميت اين اثر به جايگاه كشور و جامعه اسلامي افغانستان برمي‌گردد. به اين معني كه افغانستان مهم‌ترين كشور در حوزه تمدني و فرهنگي ايران بزرگ است كه تحولات اين كشور در محيط منطقه‌اي و بين‌المللي، به دليل واقع شدن بين منطقه آسياي مركزي، جنوب آسيا و آسياي غربي از جايگاه خاصي برخوردار است. به منظور شناسايي روند تحولات افغانستان، بايد جريان‌هاي سياسي و مذهبي آن را به عنوان يكي از عوامل مؤثر بر آينده جامعه سياسي و اجتماعي افغانستان بررسي كرد.
دومين دليل اهميت ارائه چنين اثري، به اهميت ذاتي و تأثيرگذاري جريان‌هاي فكري و الگوها و سبك زندگي مكاتب فكري مختلف در جهان برمي‌گردد. در اين ميان افغانستان به نوعي محل آزمون مكاتب فكري و سياسي كمونيسم، ليبراليسم و غرب‌گرايي در كنار مكتب اسلام بوده است. در هر مقطعي اين مكتب‌هاي فكري، جريان‌هاي سياسي مخصوص خود را در جامعه افغانستان به يادگار گذاشته‌اند؛ هر چند مكتب فكري اسلام گاه با دخالت بيگانگان، دستاويزي براي خراب كردن وجهه واقعي اسلام شده كه طالبان نماد بارز آن است.
سومين دليل آنست كه در خصوص ماهيت‌شناسي و سنخ‌‌شناسي جريان‌هاي فكري ـ سياسي و مذهبي ـ جهادي افغانستان كمتر اثري منتشر شده است. اين در صورتي است كه درك روند تحولات افغانستان بدون شناخت نقش عوامل سياسي داخلي به ويژه جريان‌هاي سياسي و فكري ممكن نيست.
فهرست مطالب کتاب به ترتیب زیر است:
مقدمه
فصل اول: شناخت جريان‌هاي فكري ـ سياسي افغانستان معاصر
نهضت اسلامي در افغانستان
عوامل بروز جنبش‌هاي اسلامي افغانستا
اهداف جنبش اسلامي افغانستاني‌ها
دستاوردهاي نهضت اسلامي افغانستان
لايه‌هاي هويتي در افغانستان
فصل دوم: بررسي جريان‌هاي مذهبي ـ جهادي در افغانستان
ريشه‌هاي فكري و شكل‌گيري جهاد
كالبدشكافي معنايي جهاد در افغانستان
مهم‌ترين احزاب و جريان‌هاي مذهبي ـ جهادي افغانستان
الف) جريان‌هاي جهادي ـ مذهبي سني
ب) جريان‌هاي جهادي ـ مذهبي شيعي
مهم‌ترين ائتلاف‌هاي جهادي
الف) ائتلاف جبهه ملي افغانستان
ب) ائتلاف ملي افغانستان
ج) جبهه وحدت ملي افغانستان
د) جبهه تفاهم ملي افغانستان
ه) شوراي متحد ملي افغانستان
و) شوراي هماهنگي احزاب و ائتلاف‌هاي سياسي افغانستان
فصل سوم: نقش و بازتاب انقلاب اسلامي بر جريان‌هاي فكري ـ سياسي افغانستان
ماهيت انقلاب اسلامي ايران
بازتاب انقلاب اسلامي ايران در افغانستان
علل تأثيرگذاري انقلاب اسلامي ايران بر افغانستان
عوامل همگرايي جنبش‌هاي سياسي ـ اسلامي معاصر با انقلاب اسلامي
تأثير انقلاب اسلامي بر افغانستان
نتيجه‌گيري: چشم‌انداز و آينده جريان‌هاي جهادي ـ مذهبي در افغانستان
منابع و مآخذ
به گزارش خبرگزاری آوا، نویسنده ی این کتاب که ناشر آن موسسه مطالعات اندیشه سازان نور می باشد، در چهار فصل در خصوص ماهيت‌شناسي و سنخ‌‌شناسي جريان‌هاي فكري ـ سياسي و مذهبي ـ جهادي افغانستان قلم فرسایی کرده است.
نویسنده در تشریح و معرفی اثر خود نگاشته است که جریان‌های سیاسی فکری افغانستان در طول یک سده اخیر، همواره تحت تأثیر نظام‌های سیاسی موجود در این کشور، گرایش‌های مارکسیستی، جهادی، طالبانی و سرانجام لیبرال دموکراسی بوده‌اند.
افغانستان به علت برخورداري از موقعيت خاص جغرافيايي و ژئوپلتيك، در كانون توجهات منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي بوده است و اين كشور همچنان در تضاد راهبردها و منافع بازيهاي استراتژيك بازيگران موثر از جمله امريكا، اعضاي كشورهاي آتلانتيك شمالي(ناتو)، روسيه، چين، عربستان سعودي، هند، پاكستان و ... قرار داشته و خواهد داشت.
به باور نویسنده ی كتاب، مقدمه‌اي بر جريان‌شناسي اسلامي افغانستان كه بخشي از روند مطالعاتي شناخت جامعه سياسي افغانستان را پوشش مي‌دهد، این اثر به دلايل متعدد از اهميت زيادي برخوردار است:
اولين دليل اهميت اين اثر به جايگاه كشور و جامعه اسلامي افغانستان برمي‌گردد. به اين معني كه افغانستان مهم‌ترين كشور در حوزه تمدني و فرهنگي ايران بزرگ است كه تحولات اين كشور در محيط منطقه‌اي و بين‌المللي، به دليل واقع شدن بين منطقه آسياي مركزي، جنوب آسيا و آسياي غربي از جايگاه خاصي برخوردار است. به منظور شناسايي روند تحولات افغانستان، بايد جريان‌هاي سياسي و مذهبي آن را به عنوان يكي از عوامل مؤثر بر آينده جامعه سياسي و اجتماعي افغانستان بررسي كرد.
دومين دليل اهميت ارائه چنين اثري، به اهميت ذاتي و تأثيرگذاري جريان‌هاي فكري و الگوها و سبك زندگي مكاتب فكري مختلف در جهان برمي‌گردد. در اين ميان افغانستان به نوعي محل آزمون مكاتب فكري و سياسي كمونيسم، ليبراليسم و غرب‌گرايي در كنار مكتب اسلام بوده است. در هر مقطعي اين مكتب‌هاي فكري، جريان‌هاي سياسي مخصوص خود را در جامعه افغانستان به يادگار گذاشته‌اند؛ هر چند مكتب فكري اسلام گاه با دخالت بيگانگان، دستاويزي براي خراب كردن وجهه واقعي اسلام شده كه طالبان نماد بارز آن است.
سومين دليل آنست كه در خصوص ماهيت‌شناسي و سنخ‌‌شناسي جريان‌هاي فكري ـ سياسي و مذهبي ـ جهادي افغانستان كمتر اثري منتشر شده است. اين در صورتي است كه درك روند تحولات افغانستان بدون شناخت نقش عوامل سياسي داخلي به ويژه جريان‌هاي سياسي و فكري ممكن نيست.
فهرست مطالب کتاب به ترتیب زیر است:
مقدمه
فصل اول: شناخت جريان‌هاي فكري ـ سياسي افغانستان معاصر
نهضت اسلامي در افغانستان
عوامل بروز جنبش‌هاي اسلامي افغانستا
اهداف جنبش اسلامي افغانستاني‌ها
دستاوردهاي نهضت اسلامي افغانستان
لايه‌هاي هويتي در افغانستان
فصل دوم: بررسي جريان‌هاي مذهبي ـ جهادي در افغانستان
ريشه‌هاي فكري و شكل‌گيري جهاد
كالبدشكافي معنايي جهاد در افغانستان
مهم‌ترين احزاب و جريان‌هاي مذهبي ـ جهادي افغانستان
الف) جريان‌هاي جهادي ـ مذهبي سني
ب) جريان‌هاي جهادي ـ مذهبي شيعي
مهم‌ترين ائتلاف‌هاي جهادي
الف) ائتلاف جبهه ملي افغانستان
ب) ائتلاف ملي افغانستان
ج) جبهه وحدت ملي افغانستان
د) جبهه تفاهم ملي افغانستان
ه) شوراي متحد ملي افغانستان
و) شوراي هماهنگي احزاب و ائتلاف‌هاي سياسي افغانستان
فصل سوم: نقش و بازتاب انقلاب اسلامي بر جريان‌هاي فكري ـ سياسي افغانستان
ماهيت انقلاب اسلامي ايران
بازتاب انقلاب اسلامي ايران در افغانستان
علل تأثيرگذاري انقلاب اسلامي ايران بر افغانستان
عوامل همگرايي جنبش‌هاي سياسي ـ اسلامي معاصر با انقلاب اسلامي
تأثير انقلاب اسلامي بر افغانستان
نتيجه‌گيري: چشم‌انداز و آينده جريان‌هاي جهادي ـ مذهبي در افغانستان
منابع و مآخذ
