عبدالله عبدالله؛ رئیس اجرایی در دهلی نو درباره نگرانی ها در مورد رابطه افغانستان و هند پس از تلاش های اشرف غنی برای نزدیک شدن به پاکستان گفت:"بنیادهای روابط افغانستان و هند بسیار مستحکم اند. لطفا این بنیادها را براساس روابط ما با دیگر کشورها قضاوت نکنید."
او گفت:"من مطمئنم که شما به افغانستان به عنوان یک دوست دایمی نگاه می کنید."
آقای عبدالله همچنین گفت:"چینی ها در چندماه گذشته یک، دو یا سه دور گفتگو با طالبان برگزار کرده اند. آنها از طالبان خواسته اند تا مستقیما با دولت افغانستان گفتگو کنند و این پیام خوبی است."
او اما گفت:"ما نمی خواهیم در مورد مذاکره با طالبان بدبین یا خوشبین باشیم. هر چیزی که از سوی پاکستان وعده داده می‌شود، مورد آزمایش قرار خواهد گرفت."
سخنگوی وزارت خارجه چین هفته پیش گفت که گزارش‌ها در این مورد که دیپلماتهای این کشور ماه پیش با نمایندگان طالبان در اسلام‌آباد ملاقات کرده اند، "با واقعیت همخوانی ندارد."
رییس اجرایی حکومت وحدت ملی در حالی به هند رفته است که پیش از این، اشرف غنی؛ رییس جمهور، دست کم دوبار، پیام دعوت سران دهلی نو را برای سفر به آن کشور دریافت کرده است؛ اما تاکنون این سفر بنا به هر دلیلی انجام نشده است.
با این حساب، از دید کارشناسان مسایل سیاسی، این سفر آقای عبدالله می تواند معنادار و دارای پیام جالب توجهی باشد.
این سفر در حالی انجام می شود که ارزیابی های کارشناسان نشانگر آن است که اشرف غنی، به صورت محسوسی از تقویت رابطه با هند، احتراز می کند و به عقیده آنها این رویکرد او احتمالا یکی از اصلی ترین خواسته ها و پیش شرط های اسلام آباد برای همکاری با روند صلح است.
از جانب دیگر، ناظران معتقد اند که داکتر عبدالله که عملا ریاست یکی از دو ستون اصلی حکومت وحدت ملی را بر عهده دارد، حتی از زمان عضویت و حضور فعالانه در دولت اسلامی به رهبری برهان الدین ربانی و ائتلاف شمال ضد طالبان، با دهلی روابط نزدیک و حسنه داشته و دعوت از او برای سخنرانی در نشستی در دهلی نو نیز بر پایه همین حسن روابط پیشین صورت گرفته است.
با این حساب، سفر و سخنرانی آقای عبدالله در دهلی نو را با در نظرداشت اینکه اشرف غنی به رغم دریافت دعوتنامه های مکرر نخست وزیر هند، تاکنون از انجام این سفر امتناع کرده است، می توان تلاش دیگری از سوی هند برای حفظ نفوذ و روابط استراتژيک خود با افغانستان ارزیابی کرد.
کارشناسان می گویند هند به خوبی مترصد سفرها و دیدارهای مکرر و پی در پی اشرف غنی، با سران سیاسی و نظامی پاکستان است و از سوی دیگر، با نگرانی، تقویت نقش روزافزون چین در بازی های صلح افغانستان را نیز زیر نظر دارد.
با توجه به همین کنش ها و تحرکات دیپلماتیک حکومت اشرف غنی است که هندی ها با به جریان انداختن طیف های همسو و هوادار خود در منظومه سیاست خارجی افغانستان، از رهبران و مهره های ارشد و مهم دولت پیشین به رهبری حامد کرزی؛ تا سران و فرماندهان جهادی ضد طالبان و تا طیف سیاسی به رهبری داکتر عبدالله در درون نظام، سعی کرده اند بر سیاست های جاری اشرف غنی برای نزدیکی به پاکستان و چین و نادیده گرفتن هند، تاثیر بگذارند و آن را به چالش بکشند.
در همین حال، کارشناسان مسایل دیپلماتیک می گویند که سیاست خارجی افغانستان در یک پیچ سخت و دشوارگذار گرفتار شده است و آن چالش دیروز و امروز است.
دستگاه دیپلماسی افغانستان از یکسو نمی تواند پیمان استراتژیک امضا شده میان دولت کرزی و هند و مفاد الزام آور آن برای افغانستان را نادیده بگیرد و به این ترتیب، از روابطی که بر پایه این سند، شکل گرفته را آنگونه که اشرف غنی، پاکستان، طالبان و چین می خواهند مهندسی کند و از سوی دیگر، رفتارهای شش ماه گذشته حکومت اشرف غنی، آشکارا نشان داده است که آشتی میان هند و پاکستان و چین و طالبان، ترکیب پارادوکسیکالی است که به نظر نمی رسد دستگاه سیاست خارجی کشور، به آسانی بتواند آن را در راستای منافع ملی افغانستان، مدیریت و مهندسی نماید و تعاملی قابل هضم میان قدرت های رقیب و متخاصم، به وجود آورد؛ بنابراین، مجبور است برخی طرف ها –در حال حاضر هند- را نادیده بگیرد و بیرون از این دایره قرار دهد. امری که روشن نیست تبعات و هزینه های آن چه خواهد بود و حکومت اشرف غنی در قبال از دست دادن آن چه چیزی به دست خواهد آورد.
او گفت:"من مطمئنم که شما به افغانستان به عنوان یک دوست دایمی نگاه می کنید."
آقای عبدالله همچنین گفت:"چینی ها در چندماه گذشته یک، دو یا سه دور گفتگو با طالبان برگزار کرده اند. آنها از طالبان خواسته اند تا مستقیما با دولت افغانستان گفتگو کنند و این پیام خوبی است."
او اما گفت:"ما نمی خواهیم در مورد مذاکره با طالبان بدبین یا خوشبین باشیم. هر چیزی که از سوی پاکستان وعده داده می‌شود، مورد آزمایش قرار خواهد گرفت."
سخنگوی وزارت خارجه چین هفته پیش گفت که گزارش‌ها در این مورد که دیپلماتهای این کشور ماه پیش با نمایندگان طالبان در اسلام‌آباد ملاقات کرده اند، "با واقعیت همخوانی ندارد."
رییس اجرایی حکومت وحدت ملی در حالی به هند رفته است که پیش از این، اشرف غنی؛ رییس جمهور، دست کم دوبار، پیام دعوت سران دهلی نو را برای سفر به آن کشور دریافت کرده است؛ اما تاکنون این سفر بنا به هر دلیلی انجام نشده است.
با این حساب، از دید کارشناسان مسایل سیاسی، این سفر آقای عبدالله می تواند معنادار و دارای پیام جالب توجهی باشد.
این سفر در حالی انجام می شود که ارزیابی های کارشناسان نشانگر آن است که اشرف غنی، به صورت محسوسی از تقویت رابطه با هند، احتراز می کند و به عقیده آنها این رویکرد او احتمالا یکی از اصلی ترین خواسته ها و پیش شرط های اسلام آباد برای همکاری با روند صلح است.
از جانب دیگر، ناظران معتقد اند که داکتر عبدالله که عملا ریاست یکی از دو ستون اصلی حکومت وحدت ملی را بر عهده دارد، حتی از زمان عضویت و حضور فعالانه در دولت اسلامی به رهبری برهان الدین ربانی و ائتلاف شمال ضد طالبان، با دهلی روابط نزدیک و حسنه داشته و دعوت از او برای سخنرانی در نشستی در دهلی نو نیز بر پایه همین حسن روابط پیشین صورت گرفته است.
با این حساب، سفر و سخنرانی آقای عبدالله در دهلی نو را با در نظرداشت اینکه اشرف غنی به رغم دریافت دعوتنامه های مکرر نخست وزیر هند، تاکنون از انجام این سفر امتناع کرده است، می توان تلاش دیگری از سوی هند برای حفظ نفوذ و روابط استراتژيک خود با افغانستان ارزیابی کرد.
کارشناسان می گویند هند به خوبی مترصد سفرها و دیدارهای مکرر و پی در پی اشرف غنی، با سران سیاسی و نظامی پاکستان است و از سوی دیگر، با نگرانی، تقویت نقش روزافزون چین در بازی های صلح افغانستان را نیز زیر نظر دارد.
با توجه به همین کنش ها و تحرکات دیپلماتیک حکومت اشرف غنی است که هندی ها با به جریان انداختن طیف های همسو و هوادار خود در منظومه سیاست خارجی افغانستان، از رهبران و مهره های ارشد و مهم دولت پیشین به رهبری حامد کرزی؛ تا سران و فرماندهان جهادی ضد طالبان و تا طیف سیاسی به رهبری داکتر عبدالله در درون نظام، سعی کرده اند بر سیاست های جاری اشرف غنی برای نزدیکی به پاکستان و چین و نادیده گرفتن هند، تاثیر بگذارند و آن را به چالش بکشند.
در همین حال، کارشناسان مسایل دیپلماتیک می گویند که سیاست خارجی افغانستان در یک پیچ سخت و دشوارگذار گرفتار شده است و آن چالش دیروز و امروز است.
دستگاه دیپلماسی افغانستان از یکسو نمی تواند پیمان استراتژیک امضا شده میان دولت کرزی و هند و مفاد الزام آور آن برای افغانستان را نادیده بگیرد و به این ترتیب، از روابطی که بر پایه این سند، شکل گرفته را آنگونه که اشرف غنی، پاکستان، طالبان و چین می خواهند مهندسی کند و از سوی دیگر، رفتارهای شش ماه گذشته حکومت اشرف غنی، آشکارا نشان داده است که آشتی میان هند و پاکستان و چین و طالبان، ترکیب پارادوکسیکالی است که به نظر نمی رسد دستگاه سیاست خارجی کشور، به آسانی بتواند آن را در راستای منافع ملی افغانستان، مدیریت و مهندسی نماید و تعاملی قابل هضم میان قدرت های رقیب و متخاصم، به وجود آورد؛ بنابراین، مجبور است برخی طرف ها –در حال حاضر هند- را نادیده بگیرد و بیرون از این دایره قرار دهد. امری که روشن نیست تبعات و هزینه های آن چه خواهد بود و حکومت اشرف غنی در قبال از دست دادن آن چه چیزی به دست خواهد آورد.
منبع : خبرگزاری صدای افغان(آوا) - سرویس تحلیل و پژوهش اخبار
