مأموریت رزمی نیروهای ناتو که پس از حملات یازدهم سپتمبر ۲۰۰۱ بر امریکا، در افغانستان آغاز شده بود، روز گذشته رسما پایان یافت.
هرچند آغاز این ماموریت منجر به سقوط حاکمیت طالبان و پایه گذاری یک حکومت جدید شد اما پس از سیزده سال شبه نظامیان این گروه در نقاط مختلف کشور اقدام به حملات تروریستی و ایجاد ناامنی می کنند.
در این مدت نیروهای بین المللی علاوه بر مبارزه با طالبان مسئولیت آموزش نیروهای امنیتی افغانستان را نیز به عهده داشتند، اما بر اساس توافقات جدید، این نیروها به ماموریت رزمی خود پایان داده و ماموریت دیگری را تحت عنوان حمایت قاطع آغاز می کنند که هدف اصلی آن آموزش و مشوره دهی به نیروهای امنیتی افغانستان عنوان شده است.
جنرال کمپ بیل به عنوان فرمانده نیروهای ناتو ضمن اعلام پایان ماموریت رزمی این نیروها در افغانستان گفت که از ماه جنوری سال آیندۀ میلادی حدود ۱۳ هزار نظامی خارجی در چوکات ماموریت جدید فعالیت خواهند کرد.
در حالی قرار است ماموریت حمایت قاطع از اول سال جدید میلادی در افغانستان آغاز شود که به باور کارشناسان اهداف ماموریت اول نیروهای خارجی از جمله مبارزه با شبه نظامیان طالبان و محو کشت و تولید مواد مخدر موفقیت آمیز نبوده است و وجود ناامنی ها و افزایش سطح زیر کشت کوکنار در افغانستان که ماه گذشته از سوی سازمان ملل اعلام شد دلیلی بر این مدعا می باشد.
ناتو در حالی بر ماموریت نظامی خود در افغانستان نقطه ی پایان گذاشت که طالبان حملات خود را به شدت افزایش داده اند و افغانستان خونبارترین روزهای خود در سال های اخیر را تجربه می کند.
به باور کارشناسان امور سیاسی، از افغانستان بنا به دلایلی متعدد می توان به عنوان ماموریت ناکام ناتو نام برد که از آن جمله می توان به چند دلیل آن از جمله فرار از جنگ، عدم همراهی کشورهای همسایه، کشتار غیر نظامیان، بی توجهی به زیر ساخت های افغانستان و خروج زود هنگام اشاره کرد.
ناتو و در مجموع اتحادیه اروپا در ابتدا با این ذهنیت وارد افغانستان شد که امریکا با در هم شکستن طالبان مسائل نظامی و امنیتی را حل کرده و این اتحادیه با مشارکت در امور بازسازی و توسعه ی افغانستان برای خود اعتبار بین المللی کسب کند و از ساکن شدن نیروهای نظامی این اتحادیه در مناطق امن می توان به این هدف پی برد.
نیروهای اروپایی ناتو از جمله آلمان و ایتالیا حتی با وخیم شدن اوضاع امنیتی در جنوب و شرق افغانستان حاضر نشدند که نیروهای خود را به مناطق ناامن اعزام کنند اما با گسترش دامنه ناآرامی ها ناچار به مشارکت شدند.
از نقش منفعلانه همسایه های افغانستان به ویژه پاکستان در ایجاد صلح و ثبات در کشور، یکی از مهمترین علل ناتوانی ناتو در ایجاد امنیت و ثبات در افغانستان بود. دولت افغانستان از سال ها پیش اعلام کرده بود که مراکز اصلی ترویست ها در خارج از این کشور قرار دارد، اما مدت ها گذشت تا جامعه جهانی متوجه این موضوع شود.
از آنجایی که امریکا و متحدان آن به ویژه انگلیس، به خاطر اهداف بلندمدت خود به موضوع حضور تروریست ها در خاک پاکستان توجه نکردند، اسلام آباد سیاست حمایتی از تروریزم را در افغانستان دنبال کند.
و از سویی آنچنان که از روسیه و چین نیز انتظار می رفت برای ایجاد صلح و ثبات در افغانستان تلاشی نکردند.
کشتار افراد ملکی در بمباران کور نیروهای خارجی که واکنش های شدید مقامات کشورمان را در پی داشت، باعث شد که افکار عمومی در افغانستان علیه نیروهای خارجی برانگیخته شود. مخالفان با استفاده از این نارضایتی در میان مردم نفوذ و آزادانه در برخی از مناطق فعالیت کنند.
در موارد متعدد، شواهدی در دست است که برخی کشورهای عضو ناتو در راستای اهداف و منافع و همچنین کاهش حملات مخالفین علیه مواضع و نیروهای خود، دست به معامله و تبانی با گروه‌هایی از طالبان زده اند .
با توجه به اعتراف سفیر سابق انگلیس در افغانستان، در کتاب «نامه‌های کابل» و گفته های «رابرت گیتس» در کتاب «وظیفه» تردیدی باقی نمی ماند که امریکا و متحدان آن در افغانستان دچار اشتباه استراتژیک شدند.
نظامیان خارجی از ترس این که اگر مزاحم فعالیت های تروریست ها شوند، مورد خشم و انتقام آنان قرار خواهند گرفت، هیچ اقدامی را علیه شبه نظامیان انجام نمی دادند.
این رفتار نظامیان خارجی در برابر طالبان، تجربه تلخی بود که در زمان اشغال افغانستان توسط ارتش شوروی سابق نیز تجربه شده بود.
با وجود اینکه امریکا و متحدان آن به بهانه محو کامل تروریسم و توسعه افغانستان به کشور آمدند، اما در میانه راه بدون آن که تروریسم از بین برود و افغانستان توسعه نسبی پیدا کند، در صدد خروج بر آمدند به نحوی که برخی از کشورها از جمله هالند و کانادا قبل از فرا رسیدن موعد مقرر به ماموریت نظامی خود پایان دادند که تبعات منفی آن به خوبی در مناطق استقرار آنها لمس شد.
توسعه کشورمان یکی از بهانه های حضور نیروهای خارجی در افغانستان بود و با وجود اینکه اقداماتی جسته و گریخته ای نیز در این زمینه در یک دهه ی گذشته انجام شده اما با نگاهی به کارهای صورت گرفته می توان دریافت که با آگهی کامل و کافی وارد افغانستان نشدند و عملکرد آنها انعکاس دهنده عدم صداقت آنهاست.
این موضوع واضح است که جامعه جهانی در افغانستان در طول ۱۳ سال گذشته نخواست روی پروژه های بزرگ و زیربنایی اقتصادی سرمایه گذاری کند. بیشتر کمک‌های آن ها در پروژه های کوتاه مدت و سطحی، که از نظر ظاهری و سیاسی دستاوردهای بیشتری برای آنان داشته، هزینه شده است.
با توجه به تعدادی از دلایلی که در این گزارش بر آنها اشاره شد، امریکا و ناتو در افغانستان شکستی را متحمل شده که تا سال ها تبعات آن باقی خواهد ماند.
قدرت نرم امریکا در زمینه رسانه و تکنولوژی و همچنین توان نظامی و اقتصادی این کشور در سطح جهانی باعث شده است تا این شکست واضح چندان رخ ننماید و برخی از واقعیت ها در خصوص این ماموریت در سطح منطقه ای و بین المللی آشکار نگردد.
هرچند آغاز این ماموریت منجر به سقوط حاکمیت طالبان و پایه گذاری یک حکومت جدید شد اما پس از سیزده سال شبه نظامیان این گروه در نقاط مختلف کشور اقدام به حملات تروریستی و ایجاد ناامنی می کنند.
در این مدت نیروهای بین المللی علاوه بر مبارزه با طالبان مسئولیت آموزش نیروهای امنیتی افغانستان را نیز به عهده داشتند، اما بر اساس توافقات جدید، این نیروها به ماموریت رزمی خود پایان داده و ماموریت دیگری را تحت عنوان حمایت قاطع آغاز می کنند که هدف اصلی آن آموزش و مشوره دهی به نیروهای امنیتی افغانستان عنوان شده است.
جنرال کمپ بیل به عنوان فرمانده نیروهای ناتو ضمن اعلام پایان ماموریت رزمی این نیروها در افغانستان گفت که از ماه جنوری سال آیندۀ میلادی حدود ۱۳ هزار نظامی خارجی در چوکات ماموریت جدید فعالیت خواهند کرد.
در حالی قرار است ماموریت حمایت قاطع از اول سال جدید میلادی در افغانستان آغاز شود که به باور کارشناسان اهداف ماموریت اول نیروهای خارجی از جمله مبارزه با شبه نظامیان طالبان و محو کشت و تولید مواد مخدر موفقیت آمیز نبوده است و وجود ناامنی ها و افزایش سطح زیر کشت کوکنار در افغانستان که ماه گذشته از سوی سازمان ملل اعلام شد دلیلی بر این مدعا می باشد.
ناتو در حالی بر ماموریت نظامی خود در افغانستان نقطه ی پایان گذاشت که طالبان حملات خود را به شدت افزایش داده اند و افغانستان خونبارترین روزهای خود در سال های اخیر را تجربه می کند.
به باور کارشناسان امور سیاسی، از افغانستان بنا به دلایلی متعدد می توان به عنوان ماموریت ناکام ناتو نام برد که از آن جمله می توان به چند دلیل آن از جمله فرار از جنگ، عدم همراهی کشورهای همسایه، کشتار غیر نظامیان، بی توجهی به زیر ساخت های افغانستان و خروج زود هنگام اشاره کرد.
ناتو و در مجموع اتحادیه اروپا در ابتدا با این ذهنیت وارد افغانستان شد که امریکا با در هم شکستن طالبان مسائل نظامی و امنیتی را حل کرده و این اتحادیه با مشارکت در امور بازسازی و توسعه ی افغانستان برای خود اعتبار بین المللی کسب کند و از ساکن شدن نیروهای نظامی این اتحادیه در مناطق امن می توان به این هدف پی برد.
نیروهای اروپایی ناتو از جمله آلمان و ایتالیا حتی با وخیم شدن اوضاع امنیتی در جنوب و شرق افغانستان حاضر نشدند که نیروهای خود را به مناطق ناامن اعزام کنند اما با گسترش دامنه ناآرامی ها ناچار به مشارکت شدند.
از نقش منفعلانه همسایه های افغانستان به ویژه پاکستان در ایجاد صلح و ثبات در کشور، یکی از مهمترین علل ناتوانی ناتو در ایجاد امنیت و ثبات در افغانستان بود. دولت افغانستان از سال ها پیش اعلام کرده بود که مراکز اصلی ترویست ها در خارج از این کشور قرار دارد، اما مدت ها گذشت تا جامعه جهانی متوجه این موضوع شود.
از آنجایی که امریکا و متحدان آن به ویژه انگلیس، به خاطر اهداف بلندمدت خود به موضوع حضور تروریست ها در خاک پاکستان توجه نکردند، اسلام آباد سیاست حمایتی از تروریزم را در افغانستان دنبال کند.
و از سویی آنچنان که از روسیه و چین نیز انتظار می رفت برای ایجاد صلح و ثبات در افغانستان تلاشی نکردند.
کشتار افراد ملکی در بمباران کور نیروهای خارجی که واکنش های شدید مقامات کشورمان را در پی داشت، باعث شد که افکار عمومی در افغانستان علیه نیروهای خارجی برانگیخته شود. مخالفان با استفاده از این نارضایتی در میان مردم نفوذ و آزادانه در برخی از مناطق فعالیت کنند.
در موارد متعدد، شواهدی در دست است که برخی کشورهای عضو ناتو در راستای اهداف و منافع و همچنین کاهش حملات مخالفین علیه مواضع و نیروهای خود، دست به معامله و تبانی با گروه‌هایی از طالبان زده اند .
با توجه به اعتراف سفیر سابق انگلیس در افغانستان، در کتاب «نامه‌های کابل» و گفته های «رابرت گیتس» در کتاب «وظیفه» تردیدی باقی نمی ماند که امریکا و متحدان آن در افغانستان دچار اشتباه استراتژیک شدند.
نظامیان خارجی از ترس این که اگر مزاحم فعالیت های تروریست ها شوند، مورد خشم و انتقام آنان قرار خواهند گرفت، هیچ اقدامی را علیه شبه نظامیان انجام نمی دادند.
این رفتار نظامیان خارجی در برابر طالبان، تجربه تلخی بود که در زمان اشغال افغانستان توسط ارتش شوروی سابق نیز تجربه شده بود.
با وجود اینکه امریکا و متحدان آن به بهانه محو کامل تروریسم و توسعه افغانستان به کشور آمدند، اما در میانه راه بدون آن که تروریسم از بین برود و افغانستان توسعه نسبی پیدا کند، در صدد خروج بر آمدند به نحوی که برخی از کشورها از جمله هالند و کانادا قبل از فرا رسیدن موعد مقرر به ماموریت نظامی خود پایان دادند که تبعات منفی آن به خوبی در مناطق استقرار آنها لمس شد.
توسعه کشورمان یکی از بهانه های حضور نیروهای خارجی در افغانستان بود و با وجود اینکه اقداماتی جسته و گریخته ای نیز در این زمینه در یک دهه ی گذشته انجام شده اما با نگاهی به کارهای صورت گرفته می توان دریافت که با آگهی کامل و کافی وارد افغانستان نشدند و عملکرد آنها انعکاس دهنده عدم صداقت آنهاست.
این موضوع واضح است که جامعه جهانی در افغانستان در طول ۱۳ سال گذشته نخواست روی پروژه های بزرگ و زیربنایی اقتصادی سرمایه گذاری کند. بیشتر کمک‌های آن ها در پروژه های کوتاه مدت و سطحی، که از نظر ظاهری و سیاسی دستاوردهای بیشتری برای آنان داشته، هزینه شده است.
با توجه به تعدادی از دلایلی که در این گزارش بر آنها اشاره شد، امریکا و ناتو در افغانستان شکستی را متحمل شده که تا سال ها تبعات آن باقی خواهد ماند.
قدرت نرم امریکا در زمینه رسانه و تکنولوژی و همچنین توان نظامی و اقتصادی این کشور در سطح جهانی باعث شده است تا این شکست واضح چندان رخ ننماید و برخی از واقعیت ها در خصوص این ماموریت در سطح منطقه ای و بین المللی آشکار نگردد.
