در یک تقسیم کلی شرایط اجتهاد و مرجعیت دو نوع است: نخست، شرایطی که در تحقق اجتهاد و مرجعیت لازم است و مجتهد باید واجد آنها باشد. دوم، شرایطی که مطلوبیت اجتهاد و مرجعیت منوط به آن شرایط است.   نخست، شرایطی که اساس و سنگ بنای مرجعیت به حساب می آیند عبارتند از: ۱ - تسلط کامل بر ادبیات عرب  در حدی که مجتهد بتواند ظواهر ادله، منابع و مبانی ...