روسیه استخبارات رییس وایی چی داعش د مرکزی آسیا هیوادونو تر برید لاندی راوړلو لپاره، افغانستان کې مرکز جوړوی.
الکساندر بورتنیکوف؛ روسیه فدرال امنیتی خدماتو رییس ویلی دی: موږ افغانستان کې د داعش ډیرو شاخو فعالیتونو شاهد یو.
دا روسی چارواکې ویلی دی چی داعش مرکزی آسیا هیوادونو سختریزو خلګو څخه د بریدونو لپاره ګټه اخلی.
روسیه استخباراتو رییس وایی چی داعش نور شاخه په په افغانستان متحدوی او د جماعت انصارالله او ترکستان اسلامی جنبش سره هم همکاره دی.
دا په داسی حال کې دی چی تاجیکستان چهارشنبه په ورځ ادعا کړي چی داعش تروریستان د افغانستان خاوری هغه هیواد ته ننوتئ او امنیتی ځواکونو سره یی نښته کړی دی.
خو افغانستان حکومت دا ادعا ردوی.
داسی په نظر رسیږی چی روسان ددی کار څخه سخت اندیښنه لری چی افغانستان امنیتی وضعیت مخ په خبرابیدو دی او ناامنی او تروریستی فعالیتونه ورځ په ورځ روسیه سیمی مرزونو ته نفوذ کوی.
تاجیکستان اخیر پیښه یوځل بیا دا اندیښنی نور هم ډيره کړه.
له بل لوری، دا ادعا کیږی چی روسیه نفوذ لاندی مسلمان هیوادونو لکه چچن، داغستان، تاجیکستان، ازبکستان او... مسلمان اوسیدونکې د روس په سلهاوو اوسیدونکو ترڅنګ، سوریه، عراق، افغانستان او پاکستان په شان هیوادونو کې حضور لری او تروریستی ډلو په چارچوب کې ترهګریز فعالیتونه ترسره کوی.
روسان په دی اندیښنه لری چی دا اوسیدونکې خپل اصلی سیمو ته بېرته راستنیدو سره، افراط ایدئولوژی هم د ځان سره یوسی او تبلیغ او ترویج ته یی لمن ووهی.
روسان مخکې اعلان کړی وو چی روس سرتیری، د تاجیکستان او افغانستان مرزی سیمو امنیت تامین مسئولیت به په غاړه ولری؛ هغه موضوع چی د کندوز جنګونو او کندوز سقوط وروسته د طالبانو په لاس، نور هم جدیت پیدا کړ.
ولادیمیر پوتین؛ د روسیه ولسمشر، هیڅ وخت روسیه لپاره افغانستان امنیتی وضعیت اغیز او تبعاتو څخه اندیښنه نه دی پټ کړي.
روسان په ښه توګه پوهیږی چی هغه کار دوی سوریه سره وکړ، افغانستان کې نه شی کولای؛ خو پوهیږی چی هغه خطر چی افغانستان څخه هغوی امنیت تر ګواښ لاندی راوړی، د سوریه څخه نور هم جدی دی.
په سوریه کی، روسان خپل خاورمیانه نظامی آخری خاکریز څخه دفاع لپاره او بشار اسد متحد سلطه مجدد احیا لپاره عملی اقدام وکړه؛ خو افغانستان کې، وضعیت بېل دی. هغوی په مستقیم توګه د بین المللی تروریزم قدرت نیونې او پراختیا ګواښ سره مخ دی او منځنۍ آسیا کې هغوی نفوذی سیمی، د تروریستانو تر هدف لاندی دی.
له بل لوری، دا اندیښنه هم شتون لری چی امریکایان په سوریه کې د سخت ماتې جبران لپاره، افغانستان کې روسیه باندی تروریزم پراختیا جانبی لګښت تحمیل سره جبران کړی؛ هغه کار چی په تاریخ کې یوځل سابقه لری.
ددی اندیښنو ترڅنګ، روسان د ډیر وخت راهیسی افغانستان ژئوپولیتیکی حساس موقعیت ته نظر لری او داسی په نظر نه رسیږی چی پوتین پخوانۍ شوروی اقتدار او سلطه بېرته احیا لپاره دا مهم ته توجه نه کړي.
په دی حساب، دا یو ډیر مهم آزموینه د افغانستان دولت امنیتی او خارجی سیاست جوړونکو لپاره دی چی څنګه کولای شی د شرق او غرب لویو قدرتونو راهبردی لوبه کې، دیپلماسی قدرت څخه په ګټه اخیستنی سره، د یو لوری د افغانستان ملی ګټی تامین کړی او له بل لوری، هیواد شمال کې داعش جولانونه له منځه یوسی او اجازه ورنه کړی چی دا استراتژیک سیمه د تروریزم څو ملیتی ځواک تر هدف لاندی راشی.