زلمی خلیلزاد؛ افغانستان سولې لپاره امریکا نماینده وایی چی افغانستان دولت باید قطر کې طالبانو سره ناستې مخکې، یو همه شمول افغانی مذاکره کوونکې ټیم جوړ کړی.
ښاغلی خلیلزاده ټینګار کړی چی دا ټیم باید حکومت نمایندګانو، سیاسیون، مدنی ټولنې او ټولنی ټولو قشرونو نمایندانو څخه جوړ وی. هغه وویل چی دا مساله عاجل دی او باید ژیر صورت ونیسی او هیات وټاکل شی. که موافقه ونه شی نو مسکو ناسته به بیا تکرار شی.
هغه زیاته کړه چی باور لری چی طالبان سوله غواړی؛ خو اصلی مساله د سولې څرنګوالی دی چی هر قشر یو بیل سوله غواړی.
افغانان باید د یوبل سره کښینی او په دی اړه سره نظر توافق ته ورسیږی.
خلیلزاد وویل: طالبان موږ ته وایی چی شراکت غوښتونکې دی؛ ځکه چی مخکنۍ حکومت یی د مجاهدینو او کمونیستانو حکومت په شان ناکام وو. په دی اړه مو بحث ونه کړ ځکه چی داخلی موضوع دی.
د طالبانو سره د خلیلزاد پنځم لیدنه قرار دی د فبروری په ۲۵ تاریخ د قطر دوحه ښار کې ترسره شی.
پوهان وایی چی امریکا نماینده تازه اظهارات د افغانستان سولې پروسی په اړه شکاره کوی چی واشنګتن هڅه ددی پروسی څخه دکابل لیری کولو او افغانستان خلګو او دولت باندی د طالبانو سره دوه اړخیزه سولې تحمیل هڅه ماتی سره مخ شوی دی.
د څیړونکو په باور، ولسمشر غنی تند غبرګون د امریکا او نورو هیوادونو په وړاندی طالبانو سره حکومت مالکیت نه بغیر سولې ته مشروعیت ورکولو سره چی تر ټولو ښه نمونه یی د خلیلزاد سره ولسمشر غنی اخیر سړه چلند وو، په نتیجه کې امریکا په دی مجبور کړ ترڅو سولې برخه کې استعماری انحصار ګرایی څخه لاس واخلی او افغانستان دولت مشروع حاکمیت حق په دی پروسه کې په رسمیت وپیژنی.
په دی اخیرو کې قرار وی چی طالبانو یو عالیرتبه مذاکره کوونکې هیآت اسلام آباد ته سفر وکړی او هلته عمران خان؛ هغه هیواد لومړې وزیر، محمد بن سلمان؛ سعودی رزیم ولیعهد سره چی پاکستان ته سفر کړی وو او هم زلمی خلیلزاد؛ امریکا خاص نمایندی سره سولې په اړه وغږیږی. که دا پیښه رامنځته شوی وای، د طالبانو دا هیات سره ټول لوری به هغه هیوادونه وای چی افغانستان اخیرو ۴۰ کلونو جګړی او ناامنی او تروریزم او خرابی کې مستقیمآ  او پراخ توګه لاس درلود؛ خو کابل ددی ناستې په وړاندی مقاومت سره د ترسره کیدو اجازه یی ورنه کړ. افغانستان دی ته په اشاری سره چی طالبانو مذاکره کوونکې هیآت ځینی غړۍ د سازمان ملل امنیت شورا تحریونو نوملړ کې قرار لری او باید په آزادانه توګه نورو هیوادونو ته سفر ونه کړی، دا سازمان ته شکایت وکړ او په لړ کې یی طالبان هم اعلان کړ چی د کابل ممانعت له امله ونه توانیدل چی اسلام آباد ته سفر وکړی.
داسی تصور کیږی چی د کابل دا اقدام، ښاغلی خلیلزاد مجبور کړی چی ترڅو طالبانو سره سولې پروسی کې افغانستان دولت مالکیت او مشارکت باندی ارګ ریاست جمهوری غوښتنو ته تمکین وکړی او افغانستان څخه وغواړی ترڅو په سرعت سره یو هیآت جوړ کړی.
د کارپوهانو په باور اوس د کابل نوبت دی ترڅو خپل ټولو وسیلو څخه د خلګو او ګوندونو او افغانستان قومونو مشروع اندیښنو او غوښتنو قبلونو لپاره د طالبانو سولې خبرو اترو کې ګټه واخلی او اجازه ورنه کړی چی دا پروسه د طالبانو او روسیه او سعودی عربستان او پاکستان او امریکا منظور او ارادی په اساس مخته لاړ شی او په لړ کې یی، افغانستان خلګو لوی او مشروع ګټی قربانی شی.
بناپردی، یو ملی پراخ، قومیت څخه بهر او فراجناحی پراخ اجماع د طالبانو سره سولې چارچوب او اصول په اړه، ددی مرحلی اساسی اړتیا ده؛ هغه څه چی باید سولې یو مذاکره کوونکې هیآت جوړیدو کې د افغانستان له لوری هم ترسره شی.