فضل احمد معنوی؛ د ټاکنو کمیسیون پخوانۍ مشر، ویلی دی چی اشرف غنی؛ ولسمشر، د دین څخه د وسیلی په توګه ګټه اخلی او دین باندی هم نه پوهیږی او ځینی دین خرڅوونکی هم هغه توجیه کوی.
ښاغلی معنوی وویل: د هر ډلې او سیاسی جریان او ملی شخصیت څخه چی دا حکومت تر فشار لاندی راوړی ترڅو حکومت د خپل خودسریو او انحراف څخه وګرځوی، ملاتړ کوی؛ ځکه چی د هغه په وینا، که همدا ممانعتونه نه وی د هغه څه څخه چی اوس راپیښه سوی دی هم بد وضعیت به رامنځته سوی وای.
د ښاغلی معنوی په باور، حکومت به هیڅ وخت ټاکنې نه کړی رامنځته په دی دلیل چی دا حکومت د ټاکنو په واسطه قدرت ته نه دی رسیدلی او هیڅ وخت به حکومت ته ونه رسیږی.
هغه زیاته کړه: بین المللی ټولنه د ټاکنو په لټه کی دی؛ خو زموږ غوښتنه داده چی که قرار وی راتلونکی کی ټاکنې هم د تیر ټاکنو په شان وی نو دا به ښه وی چی ټاکنې نه سی ترسره!
کارپوهان وایی چی د ښاغلی معنوی اظهارات، د دولت سیاسی اپوزیسیون څخه ځینی بی پرده او صریح تند نظریو ښودونکی دی؛ هغه ځواک چی هم د ټاکنو رامنځته کیدو غوښتونکی دی بیله قید او شرط او هم له بل لوری، د حکومت نیتونو او تصمیماتو ته په دی برخه کی شک لری او نه سی کولای چی قبول کړی چی د دولتی چارواکو مقرر اطمینان ورکونی انتخاباتو هر اړخیزی استقلالیت او بی طرفی لپاره، صادقانه او حقیقی وی.
په دی منځ کی، حقیقت دادی چی د رای ورکوونکو څخه لوی برخه هم غوښتل سوی او ناغوښتل سوی ددی اظهاراتو سره د ښاغلی معنوی اظهاراتو سره همذات قبلونی احساس کوی؛ ځکه چی د ۹۳ کال بدنام او ناکام شرم آور ټاکنو تجربه وښوده چی د ټاکنو روح او ماهیت برخلاف، د خلګو رای، اصولآ ټاکنو اساس او معیار او محور باندی نه وو او هیڅ څوک دا مهم اصل ته اعتنا نه درلود چی د خلګو رای راتلونکی نتیجه، د ټاکنو نهایی نتیجه ټاکونکی او هیواد سیاسی برخلیک ټاکونکی دی.
په دی حساب سره، په دی برخه کی د ښاغلی معنوی خبرو تایید، باید په دی معنی نه وی چی ترڅو چی هغه د ټاکنو کمیسیون مشر وو، دموکراسی په هر اړخیز او کامل توګه شتون درلود، د خلګو رای، ارجحیت او لمړیتوب او قدرت درلود او دولتی مسئولین او ټاکنو کمیسیون غړۍ، سل په سله یو شفاف او قانونمند او خلګنۍ او دموکراتیک پروسی باندی ایمان درلود.
په همغه وخت کی هم تقلب ترسره کیده، په پارلمان کی ډیر داسی کسان سته چی په تقلب سره بریالی سوی دی. ډیر داسی کسان هم سته چی د خلګو مشروع او پاک او حقیقی رایو سربیره، نه دی توانیدلی چی خپل رسمی دندی ته لاسرسی پیدا کړی.
بناپردی، مساله یواځی خلګ نه دی تر هغو چی کرزی وو، ټول څه سم وو او اوس چی احمد زی دی، هیڅ څه په ښه توګه مخته نه ځی!
اصلی معضل او مشکل په هغه فاسد سیستم کی دی چی خلګو ته په سادګی سره اجازه ورکوی چی خلګو رای په وړاندی خیانت او په امانت کی نقض او استقلال نقض او ټاکنو بی طرفی او په نهایت کی، د تزویر برتری او تقلب او جعل سره پر ټاکنو باندی رای ورکوی.
دا سیستم باید د ټاکنو اصلاحاتو اعمال چارچوکات کی، اصلاح سی چی په حکومت کی ځینی کسان، اجازه ورنه کړ چی دا پیښه رامنځته سی.
همغه کسان چی اوس په دی هڅه کی دی چی ټاکنې نه سی رامنځته او په جعل او تزویر او تقلب سره رامنځته سی.
معلومه خبره ده چی لمړۍ څه چی په دی پروسه کی قربانی کیږی، د چارواک دینی ایمان او دین دی. هغوی که دین باندی راسخ باور درلودای، بیله شکه قدرت ته رسیدو لپاره، دین نه قربانوله او یا خپل ظاهری وجاهت ساتلو لپاره، د دین خودنمایو او تظاهر او ریا سره د دین څخه وسیله ایز ګټه نه وای اخیستی.
په دی سره، دا ډیر ښه دی چی اوس هم اپوزیسیونی نهادونه شتون لری او ددی تصمیمونو او خودسریو په وړاندی مبارزه کوی ترڅو اجازه ورنه کړی د ۹۳ کال شرم آور ټاکنې بیا تکرار سی یا هم قدرت په ټول معنی سره یو توتالیتر او انحصار طلب حلقه په لاس ولویږی.
د همدی لوری، د دولت او اپوزیسیون ترمنځ د ټاکنو شفافیت لپاره، باید د هغه موضع څخه ملاتړ وسی چی د خلګو حد اکثره مشارکت او حضور تامین سره مرسته وکړی او د هغه لوری، د هغوی رای امانت کی خیانت مخه ونیسی.