ضمیر کابلوف؛ د روسیه خاص نماینده د افغانستان لپاره، په افغانستان کی د امریکا نظامی ماموریت ناکام بللی او ویلی دی چی امریکا باید د افغانستان څخه ووځی.
ښاغلی کابلوف د روسی ایزوستیا روسی ورځپاڼی سره په خبرو کی وویل چی که څه هم تیرو وختونو کی روسیه په افغانستان کی د امریکا نه شتون سره مشکل نه درلود؛ خو د هغوی نظامی ماموریت ناکامی ته په توجه سره، هغوی باید د افغانستان څخه ووځی.
هغه زیاته کړی چی د امریکایی ځواکونو حضور مقصد مخنیوی ددی څخه وو چی افغانستان د بین المللی تروریستانو په امن پټنځای باندی بدل نه سی؛ خو د هغوی یو او نیم لسیزی حضور سربیره افغانستان د تروریستانو یو نیمه ماشین باندی بدل سوی دی.
دا اظهارات په داسی حال کی مطرح کیږی چی سپین ماڼۍ د امریکا نظامی راهبردی په افغانستان کی تر څیړنی لاندی نیولی دی.
د روسیه خاص نماینده د افغانستان لپاره د آمریکا ځواک بدیل د قراردادی سربازانو پرځای بی معنی بللی او ویلی دی: قراردادی سرتیری په راحتی سره به وتښتی. هغوی د پیسو لپاره جنګیږی، نو څنګه به د طالبانو سره وجنګیږی؟
کارپوهان وایی چی امریکا په افغانستان کی، ماته خوړلی دی. خپله امریکایان هم دا خبره منلی دی او نور د پټولو لپاره یی هیڅ هڅه نه کوی. د امریکا نظامی قوماندانان د بندون څخه خبری کوی؛ هغه څه چی د ناظرانو په نظر، بل معنی یی ماته دی؛ یعنی امریکا د بریالیتوب لپاره لاره نه لری.
امریکایی ارشد سناتوران لکه جان مکین هم دا باور لری چی امریکا د افغانستان په جنګ کی ماته خوړلی او په لږ وخت کی بریالیتوب ته رسیدنه د امکان وړنه دی.
داسی په نظر رسیږی چی همدا وضعیت، د ترامپ دولت د افغانستان د نوی استراتژی لپاره د بندون سره مخ کړی دی. هغوی د وتلو څخه تر د جنګ خصوصی کولو پوری ټوله انتخابونه پر میز باندی ایښی دی، خو تراوسه کوم خاص نتیجی ته نه دی رسیدلی؟ دا یعنی د افغانستان په جنګ د امریکا ماتی ابعاد او ژورتوب، ډیر تر هغه پراخه دی چی فکر یی کیږی.
دی مسایلو ته په کتو سره، د صاحب نظرانو په باور، ضمیر کابلوف ښه وایی چی آمریکا په افغانستان کی د تروریزم سره په جنګ کی نه یواځی چی ناکام پاته دی؛ بلکه د امریکا نظامی حضور او دخالت، اوس افغانستان د تروریزم تولید نیمه ماشین باندی بدل کړی دی، هغه موضوع چی د امریکا د نظامی حضور په تداوم کی نور به هم خراب سی، او په افغانستان کی د وضعیت خرابیدو او جنګ ډیریدو سره مرسته وکړی.
په دی حال کی، دا پوښتنه همداسی پرځای پاته دی چی ولی روسان د افغانستان څخه د امریکا د وتلو غوښتونکی دی؟
دا پوښتنه په دی دلیل مطرح کیږی چی ددی څخه مخکی، روسیه د سازمان ملل امنیت شورا د قطعنامی په چهارچوکات کی د امریکا نظامی حضور څخه په افغانستان کی ملاتړ کوله او ډیر ځلی د افغانستان څخه د امریکا وتلو خطرونو په اړه خبرداری ورکړی وو.
بناپردی، د افغانستان څخه د امریکا پوره وتل په دی معنی دی چی آیا روسیه د امریکا بدیل باندی هم په افغانستان کی فکر کړی دی؟ آیا روسان اوس هم په دی باور دی چی د افغانستان شرایط ددی وروسته چی آمریکا ووځی نور هم بدتره نه سی؟ تروریزم، مخدره توکی او سیاسی بی ثباتی چی د امریکا حضور او سلطه په وخت کی نور هم دیریږی، نو د آمریکا وتل به کوم راتلونکی ولری؟
دا هغه پوښتنی دی چی د افغانستان راتلونکی پوری اړه لری.
لیری خبره ده چی اوسنۍ روسیه ددی لپاره آماده وی چی خپل تاریخی غلطی تکرار کړی او هڅه وکړی چی په افغانستان کی د آمریکا ځای ونیسی. په دی حال کی، ددی څخه هم انکار نه سو کولای چی روسیه په دی وختونو کی په افغانستان کی د خپل نفوذ پیاوړۍ کولو په لټه کی دی.
ددی هڅو نمونو څخه یو د طالبانو او روسانو اړیکو ته هم اشاره کولای سو.
آیا روسیه غواړی د امریکا په وتلو سره، د هغه دولت سره چی د طالبانو پیاوړی مشارکت سره وی، کار وکړی؟
لیری خبره نه دی. ددی ترڅنګ د نظر څخه لیری نه سو بللی چی نو ظهور قدرتونه هر یو په سیمه کی خپل مشارکت او ګټو تامین غوښتونکی دی.
افغانستان هم ددی قاعدی څخه لیری نه دی.