آوا - کابل: له یو شمېر صادرونکو هېوادونو څخه د وارداتی برېښنا د کمښت او همدارنګه د برېښنا د تولید لپاره د کافي اوبو له نشتوالي وروسته د انرژۍ او اوبو وزارت وايي چې په دې اړه جدي پلانونه لري.
د دغه وزارت ویاند مطیع الله عابد د چهارشنبې په ورځ (قوس ۲۹مه) د آوا ته وویل چې په هېواد کې د برېښنا د کمښت د ستونزې د کمولو لپاره به د لمریزې برېښنا د تولید کچه لوړه کړي.
هغه په ډاګه کړه، چې د لمریزې برېښنا د تولید په برخه کې له یو شمېر ترکي او افغاني شرکتونو سره تړونونه لاسلیک شوي دي.
د انرژۍ او اوبو وزارت د ویاند د څرګندونو پر بنسټ؛ د لمریزې برېښنا دغه پنځه کلن پلان په هرات، فراه، ننګرهار، پکتیا، پکتیکا او نیمروز ولایتونو کې پلی کېږي.
هغه دا هم وويل چې د هېواد د برېښنا په پنځه کلن پلان کې لږ تر لږه د ١٥٠ مېګاواټه لمريزې برېښنا د توليد دوه پروژې په پام کې نيول شوې دي.
هغه زیاته کړه، د لمریزې برېښنا د تولید ۱۰۰ مېګاواټه په هرات ولایت او ۵۰ مېګاواټه په نیمروز ولایت کې پلان شوي دي.
په همدې حال کې افغانستان لا هم د برېښنا په تولید کې پر ځان بسیا نه دی او د اړتیا وړ برېښنا له څو هېوادونو واردوي.
په ورته وخت کې د افغانستان د برښنا شرکت ویاند حکمت الله میوندي د آوا خبریال ته وویل چې اوسمهال په سروبي کې د څلویښت میګاواټو په ظرفیت د لمریزې بریښنا د پروژې کار روان دی.
میوند دغه راز وویل، چې د دغه ریاست د پنځه کلن پلان په پلي کېدو سره به په هېواد کې د برېښنا د کمښت او کمښت ستونزه هواره شي.
میوند وویل، د دغه پروګرام له مخې به په راتلونکو پنځو کلونو کې ۷۱۰ میګاواټه برېښنا د «سولر» او «باد» له کورنیو سرچینو څخه تولید شي.
د برشنا د ویاند د څرګندونو له مخې؛ دغه شرکت له ډبرو سکرو څخه د برېښنا د تولید په برخه کې هم لومړني کارونه ترسره کړي او په نږدې راتلونکي کې به له ډبرو سکرو څخه د ۳۰۰ میګاواټه برېښنا د تولید تړون لاسلیک شي.
نوموړي دغه راز وويل، چې په هېواد کې د برېښنا په برخه کې د پانګونې جذب هم پراخېږي.
په ورته وخت کې یو شمېر پانګوال وايي، چې د هرې ورځې په تېرېدو سره په هېواد کې پانګونه زیاتېږي او برېښنا ته اړتیا هم ډېرېږي، نو حکومت باید د برېښنا د تولید لپاره لوی پلانونه په لاره واچوي.
د صنايعو او کانونو خونې مرستيال سخي احمد پيمان وويل: ((په هېواد کې د برېښنا اوسني حالت ته په کتو فکر نه کوم، چې په دوو کلونو کې به په کافي اندازه برېښنا ولري. "امنیت چمتو شوی او پانګه اچونه مخ په ډیریدو ده او د برشنا شرکت پیرودونکي هم ډیریږي."
هغه زياته کړه، که د برېښنا د کمښت ستونزه هواره نه شي، نو شونې ده، چې د ځينو فابريکو کار ودرېږي.
د صنعتکارانو د اتحاديې مشر عبدالجبار صافي هم وويل: "زموږ په هېواد کې د برېښنا تقاضا ورځ په ورځ زياتېږي او دولت په ځانګړې توګه د برشنا شرکت بايد د دې ستونزې د حل لپاره جدي اقدامات وکړي."
په ورته وخت کې د فابریکو خاوندان او صنعتکاران وايي چې د برېښنا بندېدو د دوی د تولید چارې له ستونزو سره مخ کړي او تولیدي شرکتونو ته یې سلګونه زره افغانۍ زیان اړولی دی.
د لبنياتو د فابريکې مشر عبدالبصير هم د آوا خبريال ته وويل: د بريښنا په برخه کې زموږ ستونزې ډيرې دي او د بريښنا نشتوالي د توليد شرکتونه سخت انديښمن کړي دي.
خو د هېواد اوسېدونکي وايي، چې برشنا شرکت تل ژمنې کوي، خو دغه ژمنې هېڅکله نه دي پوره شوې.
د دوی په وینا، که څه هم په څلرویشت ساعتونو کې د څو ساعتونو لپاره برېښنا محدوده ده، خو بیه یې لوړه ده.
برشنا شرکت په داسې حال کې د برېښنا د تولید د زیاتوالي خبره کوي چې د سړې موسم په رانږدې کېدو سره د برېښنا په برخه کې ستونزې زیاتېږي او هر کال د افغانستان خلک په ځانګړې توګه د پلازمېنې اوسېدونکي د برېښنا له سخت کمښت سره مخ کېږي.