د دوو هیوادونو، ترکیې او یونان په ځمکنۍ سمندرګي «ایجین» سمندرګي کې د ۹۲ سوري او افغان مهاجرو د ډوبیدو د خبرونو او لوڅ عکسونو له خپریدو وروسته؛ هر اړخ ګاونډي هیواد د کډوالو په وړاندې په ظلم او جنایت تورنوي؛ په عین حال کې، د دغو دوو هیوادونو د قدرت او ګټو پر سر شخړه هر وخت د کډوالو په قربانیو سره دوام لري چې نورو هیوادونو ته د رسیدو لپاره "ایجین" د دروازې په توګه غوره کوي.

آوا: د خپرو شویو معلوماتو له مخې، په دغو کډوالو کې ډېری یې افغان او یو شمېر یې د سوریې اتباع دي. دغه کسان د ایوروس سیند څخه چې د یونان او ترکیې تر منځ سرحدي کرښه ده، د ربړي کښتیو په کارولو سره یونان ته ننوتل.
 
د دغو کسانو د برمته کېدو لامل تر اوسه په رسمي توګه نه دی څرګند شوی.
 
د دې پېښې په غبرګون کې د یونان د مهاجرت وزیر په یوه ټویټ کې د ترکیې حکومت ته د دغه بشري ضد چلند د توجیه کولو په ترڅ کې لیکلي دي: «له کډوالو سره د ترکیې چلند د بشري تمدن د شرم وړ دی.
 
د یونان د ملکي ساتنې وزیر تاکیس تیودورکاکوس ترکیه تورنه کړه چې "د غیرقانوني کډوالۍ څخه کار اخلي".
 
د یوناني تلویزیون سره په خبرو کې، هغه ادعا وکړه چې ډیری دغو کډوالو فرونټیکس (د اروپايي اتحادیې سرحدي ادارې) ته ویلي چې "د ترکیې د اردو درې موټرو دوی د دواړو هیوادونو ترمنځ سرحدي سیند ته لیږدول."
 
هغه د ترکیې له چارواکو هم د دغې پېښې په اړه د غبرګون غوښتنه وکړه او ویې ویل: موږ باید د ترکیې د حکومت وضاحت ته انتظار وباسو.
 
د یونان د حکومت او پولیسو د څرګندونو په غبرګون کې ترکي چارواکو په پیل کې د چوپتیا پالیسي غوره کړه، خو وروسته یې د خپل ګاونډي ادعا "جعلي خبر" وبلله او دغه هېواد یې په "ظلم" تورن کړ.
 
ترکیې دا خبر په داسې حال کې جعلي بللی چې لږ تر لږه د دغو کسانو خپاره شوي انځورونه د انقرې د چارواکو له څرګندونو سره په تضاد کې دي.
 
البته د دې مسئلې په اړه غبرګونونه د ترکیې د حکومت لوړ پوړو چارواکو ته رسیدلي او د ترکیې ولسمشر لخوا خپاره شوي ټویټونه د دې پیښې په اړه د دې هیواد هیڅ ډول مسؤلیت رد کړی او یونان یې د دې "غیر انساني" وضعیت مسؤل بللی دی.
 
"د یونان د جعلي خبرونو ماشین بیرته په کار بوخت دی ،" فخرالدین التون ، د رجب طیب اردوغان لوړ پوړي مطبوعاتي همکار ، په ټولنیزو رسنیو کې لیکلي.
 
ترکي چارواکي دا تورونه "بې ځایه او مسخره" بللي او یونان یې د دې انځور په خپرولو تورن کړی چې د پناه غوښتونکو بې احترامي کوي.
 
تېره میاشت، د ترکیې ولسمشر رجب طیب اردوغان په ملګرو ملتونو کې په یوه وینا کې یونان تورن کړ چې د ایجین سمندر په یوه هدیره بدلوي او ویلي یې دي چې دغه هېواد د مهاجرت په اړه "ظالمانه سیاستونه" لري.
 
په ځواب کې د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کمېشنرۍ (UNHCR) ویلي چې تر اوسه د کډوالو له دغې ډلې سره په مستقیمه توګه خبرې نه دي کړي او هیله لري چې په راتلونکو ورځو کې به نور جزئیات ترلاسه کړي.
 
د کډوالو لپاره د ملګرو ملتونو عالي کمېشنرۍ بي بي سي ته وویل: "موږ له پناه غوښتونکو سره هر ډول ظالمانه او ناوړه چلند غندو او د بشپړې څېړنې غوښتنه کوو."
 
که څه هم د مهاجرو سره د چلند په برخه کې د یوناني پولیسو تاریخ یو ځلیدونکی نه دی او څو ځله په دغه هیواد کې له کډوالو سره د پولیسو د ناوړه چلند خبرونه او عکسونه د خبرونو په سر کې راغلي دي، خو په دې وروستیو کې د دغه هیواد د پولیسو له خوا د ناوړه چلند خبرونه خپاره شوي دي. هغه کسان چې په دې مسله پوهیږي باور لري چې لومړني شواهد ښیي چې په دې شرمناکه پیښه کې د ترکیې د پولیسو یا سرحدي چارواکو تورونه ډیر دروند دي.
 
یونان له ترکیې غوښتي چې له اروپايي ټولنې سره د ۲۰۱۶ کال هغه تړون ته غاړه کېږدي چې له مخې یې انقرې ژمنه کړې وه چې د میلیاردونو یورو د مرستې په بدل کې به اروپايي اتحادیې ته د کډوالو د ننوتلو لړۍ راکمه کړي.
 
که څه هم ترکیه ادعا کوي چې د انساني قاچاق د مخنیوي لپاره یې هڅې ګړندۍ کړي دي، خو یوناني چارواکو په دې وروستیو کې د پناه غوښتونکو په شمېر کې د زیاتوالي خبر ورکړی دی.
 
د ویلو ده چې  د ترکیې او یونان  ترمنځه  سرحدي  شخړه  لري  او د دواړو ګاونډیو هیوادونو ترمنځه  د لانجې  مرکزي نقطه  د ایجین  سمندر او د مدیترانې  بحیرې  دي  او دواړه لورې  د ویشل کیدو او  د سمندري او هوايي حریم  د سرغړونو په خاطر  یو د بل سره  نښتې کوي. اوس دا وېره شته چې د دغې شخړې لوګي به د هغو کډوالو سترګو ته ورسېږي چې له دغو دوو هېوادونو څخه اروپايي هېوادونو ته د رسېدو د دروازې په توګه کار اخلي.
 
د اتن او انقرې لخوا د عامه افکارو په وړاندې په یو بل باندې د فشار راوړلو لپاره د مهاجرت کارت لوبول یوه غیر انساني لوبه ده چې پایله یې په پټه لوبه کې د بې کوره خلکو "ژوند" او "انساني کرامت" سره لوبې کول دي.