بامیان ولایت د هېواد یو له مرکزي ولایتونو څخه دی، چې د دغه ولایت خلک د اسانتیاوو د نشتوالي، اقتصادي بې وزلۍ او د ژمي په سړه هوا کې د سون توکو او خوراکي توکو د بیو د لوړوالي له امله له ګڼو ستونزو سره لاس او ګریوان دي.

آوا - بامیان: په افغانستان کې یو شمیر داسې ولایتونه شته چې د کال شپږ میاشتې یې ژمی وي او اوسیدونکي یې د خپلو کورونو د ګرم ساتلو لپاره د ډبرو سکرو او ګازو له ویټرو کار اخلي.
 
په باميانو کې د ژمي په پيل کې د دغه ولايت له اوسېدونکو څخه د ډېرو کارونو زمينه مساعده شوې او د ښار اوسېدونکي او د ښار د شاوخوا کليو اوسېدونکي د ژوند د لګښتونو په ځانګړې توګه د ډوډۍ او سون توکو د برابرولو په برخه کې له ګڼو ستونزو سره مخ دي.
 
په دې ورځو کې د بامیانو اوسېدونکي د راتلونکي ژمي لپاره د سونګ توکو د چمتو کولو په اړه خورا اندېښمن دي او د دوی د کورونو د تودوخې اصلي مواد سکاره دي.
 
دا مهال په بامیان ولایت کې د یو ټن ډبرو سکرو بیه تر ۱۴ زره افغانیو پورې رسېدلې ده.
 
د بامیانو ولایت د ډبرو سکرو یو پلورونکي محمد اصغر آوا ته وویل: "د ډبرو سکرو بیه د تېر کال په پرتله درې برابره لوړه شوې ده. تېر کال د یو ټن سکرو بیه ۶ زره افغانۍ وه، خو سږ کال دا کچه ۱۴ زره افغانیو ته لوړه شوې ده."
 
يو تن موټر چلوونکى نورالله هم وايي، چې د تېرو کلونو په پرتله سږ کال نه يوازې د تېلو بيه دوه برابره لوړه شوې، بلکې د ډبرو سکرو بيه هم لوړه شوې او د اسلامي امارت دولت له هر يوه څخه دوه زره افغانۍ اخلي.
 
په بامیان ولایت کې بې وزلۍ د دې ولایت اوسېدونکي له دې امله اندېښمن کړي چې د ډبرو سکرو د اخیستلو لپاره کافي پیسې نه لري. ډېری يې وايي، که د سون توکو بيې راټيټې نه شي، نو د دې شونتيا شته، چې د اړتيا وړ تودوخې توکي ترلاسه نه کړي.
 
بل خوا په بامیانو کې د ژمي د موسم له پیل سره هر کال لسګونه ماشومان د سینه بغل له امله روغتونونو ته ځي.
 
د بامیان ولایت سیمه ییز چارواکي هم د تودوخې د توکو لوړې بیې ته اشاره کوي او وايي چې په پام کې لري په دغه ولایت کې د ډبرو سکرو بیه راټیټه کړي.
 
د بامیان ولایت والي مولوي عبدالله سرحدي وايي، د کانونو وزارت له چارواکو سره په هڅو او خبرو سره به په بامیانو ولایت کې د ډبرو سکرو بیه راټیټه شي او په کافي اندازه سکاره به دغه ولایت ته انتقال شي.