کودکان افغانستان به خاطر فقر و ضعف اقتصاد با مشکلات گوناگونی روبرو هستند.
فقیرحسین؛ سرپرست یک خانواده بی بضاعت در کابل در گفتگو با خبرگزاری (آوا) می گوید:"به دلیل فقر و ناداری نتوانستم اطفالم را به مکتب بفرستم".
به گفته فقیرحسین، فرزندان جوانش که باید نان آور خانواده می بودند، دختر اند و نمی توانند در بیرون از خانه کار کنند و پسرانش هنوز کوچک اند و کارهای سنگین را به پیش برده نمی توانند و مجبور اند که به عنوان شاگرد نانوایی یا کلوچه پزی کار کنند.
فقیرحسین که مرد محاسن سفید است می گوید:"از اینکه فرزندانم را به مکتب فرستاده نتوانستم سخت رنج می برم و همیشه دغدغه ام چگونگی آینده آنان می باشد".
امثال فقیرحسین پدران زیادی هستند که داغ عدم تحصیل فرزندان شان آنها را می آزارد.
این در حالی است که کمیسیون مستقل حقوق بشر نیز وضعیت کودکان را در کشور نگران کننده می خواند و هشدار می دهد که به این معضل هرچه زودتر باید رسیدگی شود.
داکتر بیدار؛ مسئول دفتر مطبوعاتی کمیسیون حقوق بشر در گفتگو با آوا می گوید انجام کارهای شاقه بالای اطفال در افغانستان از دیرزمانی معمول بوده است؛ اما در این اواخر خانواده های فقیر و اطفال بی بضاعت در کشور رو به افزایش می باشند.
به باور بیدار، فقر و ناداری که دامنگیر اکثر مردم افغانسنتان است همواره سبب شده؛ تا اطفال و کودکان زیر سن به کارهای سخت و دشوار واداشته شوند.
وی می گوید که اگر طبق قانون اساسی کشور و معیارهای بین المللی، از کار اطفال ممانعت شود ممکن است بسیاری از خانواده ها با مشکل زیادی روبرو شوند؛ زیرا آنان نان آور فامیل های شان می باشند.
این مسئول کمیسیون حقوق بشر می گوید که تقاضای این کمیسیون از دولت این است که شرایط را طوری عیار کند که اگر در مجموع، ممانعت از کار اطفال ممکن نیست، آنها حداقل بتوانند در کنار کار از تعلیم نیز بهره مند شوند.
وی می گوید که دولت باید شرایط را طوری فراهم کند که اطفال زیر سنی که به کارهای شاقه مشغول اند حداقل از سایر حقوق بشری مانند آنچه در قانون اساسی صراحت دارد محروم نشوند.
بیدار می افزاید که از طرف کمیسیون حقوق بشر پالیسی هایی در این اواخر در پیوند به مصروفیت سالم اطفال در نظر گرفته شده؛ اما متاسفانه دولت هیچگاه در جهت فقرزدایی اقدامی جدی نکرده است؛ تا پالیسی ها در عمل پیاده شوند.
به باور وی، ریشه همه بدبختی ها فقر است. تا زمانی که فقر از بین نرود مشکلات اجتماعی از جمله واداشتن اطفال به کارهای شاقه از بین نخواهد رفت.
از نظر این مسئول کمیسیون حقوق بشر، امروز در افغانستان به همان اندازه اطفال که به درس و تعلیم مصروف هستند چیزی کمتر از همین تعداد، مشغول کارهای شاقه می باشند.
به گفته داکتر بیدار تنها به تعداد ۲۰۰۰ کودک در ولایت ننگرهار که در چهار نقطه متمرکز هستند، در کره های خشت‌پزی و موترشویی ها مصروف کارهای شاقه هستند و ممکن است در سایر ولایات، تعداد شان بیشتر باشد.
قابل ذکر است که چگونگی زندگی کودکان، همگام با فراز و نشیب های سیاسی در کشور، پیش رفته است. آنان بزرگترین میراث سه دهه جنگ را به دوش می کشند و با مشکلاتی چون محرومیت از مکتب تا کارهای شاقه و آینده نامعلوم، دست به گریبات هستند.
این در حالی است که آگاهان امور اجتماعی می گویند که اگر عرضه خدمات بهتر و تامین امنیت صورت نگیرد وضعیت مردم، به خصوص کودکان افغانستان بسیار نگران کننده است.