کمیسیون های شش گانه اجلاس جهانی علما و بیداری اسلامی بعد از ظهردیروز در محل اجلاس سران در تهران برگزار شد.
در این کمیسیون های شش گانه، علما و اندیشمندان جهان اسلام درباره ماهیت و کارکردهای بیداری اسلامی گفت و گو کردند.
مبانی نظری بیداری اسلامی، نقش علما در بیداری اسلامی، علما؛ فرصتها و تهدیدها در جهان اسلام، نظام حکومتی مطلوب اسلامی، جهان آینده و جایگاه امت اسلامی و پیامبر اعظم محور امت اسلامی، عناوین کمیسیون های ششگانه این اجلاس را تشکیل داده بود.

گزارش کمیسیون شماره ۱ : بنیان های نظری بیداری اسلامی
کمیسیون « بنیان های نظری بیداری اسلامی » با حضور بیش از ۱۵۵ نفر از علما و اندیشمندان مسلمان و فعال در عرصه­های سیاسی و اجتماعی بیداری اسلامی از سراسر جهان در تهران به ریاست آیت الله عباس کعبی برگزار شد. در این کمیسیون ۲۱ نفر از علمای مسلمان مقاله ها و سخنرانی های خود را ارایه کردند و بر نکات و موارد زیر تاکید نمودند:

۱- علما در طول دو قرن اخیر با اجتهاد و جهاد مستمر از هیچ کوششی برای تبیین بنیان­های نظری بیداری اسلامی دریغ نکردند تا تمدن اسلامی را با تکیه بر وحدت امت بازسازی کنند.
۲- بازسازی تمدن اسلامی مبتنی است بر پیشرفت در وجوه معنوی و مادی حیات انسان. این مهم مستلزم پیروی از ارزش­های متعالی و تلاش برای رسیدن به بالاترین سطح توسعه وپیشرفت است.
۳- مردمسالاری اسلامی ریشه در آرا مردم و آموزه­های عالی اسلام دارد. براین اساس بیداری اسلامی با تحجر و نیز سکولاریسم غربی مخالف است. درحالیکه این جنبش به دنبال تعامل سازنده بر اساس احترام متقابل با جهان می­باشد، بر استقلال و هویت اسلامی خود تاکید کرده و سلطه­گری قدرت­های استکباری را نفی می­کند.
۴- کوشش برای احیای دین و آموزه­های اسلام ناب محمدی (ص) در چند قرن اخیر همواره با کامیابی­ها و ناکامی های مختلفی روبرو بوده است، با این حال، پیروزی انقلاب اسلامی در ایران به رهبری حضرت امام خمینی (ره) در دهه های اخیر این امید را بار دیگر در میان مسلمانان زنده کرد که با وحدت و همدلی و همچنین اتکا به خداود متعال و پیروی از تعالیم پیامبر گرامی اسلام(ص) می توان تمامی موانع را از پیش رو برداشت و به موفقیت های بزرگ دست پیدا کرد.
۵- تبیین ابعاد نظریه بیداری اسلامی و بنیان های قرآنی، روایی، فقهی، کلامی و فلسفی آن برای عامه مردم به عنوان راهی برای بازگرداندن هویت حقیقی امت اسلامی و حرکت یکپارچه در جهت بازسازی متمدنانه این هویت امری ضروری است.
۶- بیداری اسلامی برخاسته از انگیزه­های دینی، اجتماعی و انسانی است و از طریق مشارکت گسترده در مساجد و برگزاری نمازهای جمعه و جماعت در میادین عمومی و با رویکرد ضد صهیونیستی، با طرح شعارهای ضد ظلم و فساد و بی عدالتی، حضور خود را به نمایش گذاشته است.
۷-جنبش بیداری اسلامی هویت خویش و شعار اصلی خود را دعوت به استقلال، مقابله با نظام سلطه و مبارزه با استبداد و ضرورت توسعه و برپایی عدالت و دادن حق تعیین سرنوشت به امت اسلامی قرار داده است.
۸ . ضرورت تبیین و معرفی اسلام ناب محمدی (ص) و مقایسه تطبیقی آن با اسلام آمریکایی و لزوم اجرای تعالیم اصیل اسلامی و عمق بخشیدن به مفاهیم اسلامی و مقابله با هر گونه تفسیر انحرافی و متحجرانه از اسلام.
۹- ضرورت حفظ وحدت مسلمین و مقابله با اسلام­ستیزی و دین­هراسی و جلوگیری از کشتار مسلمانان و نیز اجتناب از هرگونه درگیری­های فرقه­ای و مذهبی. عملیات تروریستی که با پوشش­های مذهبی و فرقه­ای علیه امت اسلامی انجام می­گیرد هدفی جز تامین منافع استکبار جهانی ندارد و توسط علمای کلیه مذاهب و فرق اسلامی به شدت محکوم می­شود.
۱۰- ضرورت سازماندهی نهادهای مردمی و انقلابی جهت نهادینه کردن مشارکت مدنی وسیاسی مردم و پیگیری اهداف جنبش و حفاظت از دستاوردهای آن.
۱۱- لزوم ایجاد کمیته­ای از نخبگان مسلمان که با برخورداری از دانش و بینش عمیق به طراحی الگویی از پیشرفت اسلامی بر مبنای ارزشهای دینی و تعالی انسان به پردازد.

گزارش کمیسیون شماره ۲ : نقش علماء در بیداری اسلامی
کمیسیون « نقش علماء در بیداری اسلامی » با حضور بیش از یکصد نفر از علما و اندیشمندان مسلمان و فعال در عرصه­های سیاسی و اجتماعی بیداری اسلامی از سراسر جهان در تهران به ریاست جناب آقای داکتر مولانا بشرالدین برگزار شد. در این کمیسیون ۲۵ نفر از علمای مسلمان مقاله ها و سخنرانی های خود را ارایه کردند:

دیدگاههای ارائه شده در این کمیسیون در مجموع بر موارد زیر تاکید کردند:
۱. نقش بی بدیل علما در گسترش، تداوم و هدایت جنبش بیداری اسلامی، ضرورت برخورداری علما از ویژگی های مطلوب برای رهبری جنبش را آشکار و برجسته می سازد. مقابله با تحجر و توجه به جدیدترین دستاوردهای علمی بشری و همچنین نیازها و تقاضاهای جدید جوامع اسلامی، برای تمامی علمای اسلامی امری ضروری به حساب می آید.
۲. وظیفه خطیر علما و اندیشمندان جهان اسلام در شرایط کنونی تبیین و اشاعه اهداف و آرمان های حرکت بیداری اسلامی است که این امر تنها در سایه اجتهاد دائمی و جهاد مستمر در هر دو حوزه نظری و عملی امکان پذیر خواهد بود. تبیین ابعاد نظریه بیداری اسلامی و بنیان های قرآنی، روایی، فقهی و کلامی آن برای عامه مردم به عنوان راهی برای بازگرداندن هویت حقیقی امت اسلامی و حرکت یکپارچه در جهت بازسازی این هویت امری ضروری است.
۳. علمای مسلمان به عنوان رهبران فکری جوامع اسلامی در حفظ اعتماد به نفس و هدایت درست جنبش بیداری اسلامی نقشی کلیدی بر عهده دارند. ایجاد روحیه تلاش و خودباوری در میان مردم و حفظ آن می تواند در روند احیای تمدن نوین اسلامی نقش اساسی داشته باشد.
۴. براساس آیات قرآن وظیفه علمای دین صیانت از اسلام راستین و مقابله با پیرایه هایی است که به دین بسته میشود؛ علمای دین باید ضمن پرهیز از دنیاگرایی، بیش از همگان در اعلام مواضع و مقابله با استکبار و چالش ها شجاعت داشته باشند.
۵. علمای مذاهب باید با استفاده ازکلیه ابزارهای علمی از جمله دیدارهای دوجانبه، همایش های علمی تخصصی و کنفرانس های عمومی به گسترش شیوه میانه روی و اعتدال اهتمام ورزند و با استفاده از نهادهای مرتبط با تقریب مذاهب، به اصلاح نگرش به مذاهب اعتقادی، فقهی و تربیتی بپردازند.
۶. مقابله با مذاهب و رویکردهای فکری افراط گرایانه و یا تفریط گرایانه مغایر با کتاب و سنت امری ضروری است. همچنان که افراط جایز نیست تفریط در برابرتبلیغات شبهه انگیز نیز قابل پذیرش نیست و بایستی ضوابط مزبور به منظور حفظ شایسته نام اسلام مورد توجه قرار گیرد.
۷. صدور فتوی باید منحصر به علمای متخصص در زمینه قرآن و سنت و علوم مرتبط با آن گردد، عالمانی که آگاه به اصول و فقه بوده و از توانایی استنباط احکام شرعی برخوردار باشند و مسائل و اوضاع روز و مردم را بشناسند.

شرکت کنندگان در کمیسیون همچنین موارد زیر را مورد تأکید قرار دادند:
۱- ضرورت بازشناسی آرا و اندیشه های متفکرین و اندیشمندان اسلامی در چند قرن اخیر از جمله دیدگاه های سید جمال الدین اسدآبادی،شیخ حسن بنا،سید قطب اقبال لاهوری، محمد عبده،عبد القادر جزائری، محمد سنوسی، سعید نورسی، آیت الله کاشانی، امام موسی صدر،آیت الله سید محمد باقر صدر، امام خمینی، شیخ عز الدین قسام، سید اسماعیل بلخی، سید نواب صفوی، آیه الله العظمی امام خامنه ای و دیگران برای مردم.
۲- ضرورت آگاه سازی ملت های مسلمان نسبت به شیوه های مبارزاتی علمای جهان اسلام و نیز شناخت جریان ها و جنبش های سیاسی انقلابی موفق در زمینه ظهور و تداوم بیداری اسلامی.
۳- ضرورت بررسی عرصه‎های تعامل و همکاری میان علمای جهان اسلام در خصوص وحدت و تقریب بین مذاهب و تشکیل اتحادیه جهانی علمای مقاومت و تقریب؛
۴- ضرورت توانمندسازی ملی و جهانی جوامع اسلامی؛
۵- ضرورت وحدت علمای شیعه و سنی و مقابله با گروههای تکفیری؛
۶- لزوم توجه به تحولات اقتصادی، فرهنگی و فکری در فرایند بیداری اسلامی به موازات تحولات سیاسی

گزارش کمیسیون شماره ۳ : علماء فرصت‎ها و تهدیدها در جهان اسلام
کمیسیون «علماء فرصت‎ها و تهدیدها در جهان اسلام» با حضور بیش از ۹۰ نفر از علما و اندیشمندان مسلمان و فعال در عرصه های سیاسی و اجتماعی بیداری اسلامی از سراسر جهان در تهران به ریاست سید صدرالدین قپانچی و عبدالستار حمید برگزار شد. در این کمیسیون ۲۱ نفر از علمای مسلمان مقاله ها و سخنرانی های خود را ارایه کردند:

دیدگاههای ارائه شده در این کمیسیون در مجموع بر موارد زیر تاکید کردند:
۱. یکی از مهم ترین آسیب ها و چالش های جهان اسلام دامن زدن به فرقه گرایی و اختلافات مذهبی و قومی است. در این راستا، وظیفه و رسالت مهم علما این است که در جهت رفع اختلافات فرقه ای در جهان اسلام بکوشند و برای تحقق هر چه بهتر وحدت اسلامی بر زمینه های مشترک و وحدت آفرین بین فرق اسلامی تأکید نمایند.
۲. مذاهب، فرق و جریان های اسلامی ضمن پذیرش و شناسایی اختلافات فکری و عقیدتی، نباید اجازه دهند که این اختلافات به تعارضات سیاسی، جنگ و برادرکشی، که خواسته دشمنان دین است، تبدیل شوند.
۳. تکفیر، تفیسق و وارد ساختن اتهام شرک و بدعت به مسلمانان دیگر و همچنین مباح دانستن جان، مال و آبروی آنها از گناهان نابخشودنی در نزد خداوند متعال و مایه سوء استفاده دشمنان دین به ویژه استکبار جهانی و صهمیونیسم بین الملل می باشد. علما در این زمینه باید ضمن اجتناب از افتادن در این دام، نقش آگاهی بخش خود را ایفا نمایند و امت اسلامی را به سوی توجه به مضامین الهی و اخلاقی دین مبین اسلام و میانه روی رهنمون سازند.
۴. یکی از چالش ها و خطرات مهم علمای اسلام خارج شدن آنها از گروههای مرجع جامعه است که می تواند در نتیجه عدم رعایت تقوا و دنیازدگی، به روز نبودن علما و مصلحت گرایی یا دوری از روحیه انقلابی و جهادی بسیار تشدید شود. بر این اساس در صورتی که علمای اسلام بخواهند تاثیرگذاری جدی در مسائل جهان اسلام داشته باشند، باید با بازگشت به سنت پیامبر (ص) در عمل به اسلام پیشتاز و الگو بوده و همچنین به تحولات روز و نیازمندی های نسل های جدید آگاهی داشته باشند.
۵. تصویرسازی منفی علیه اسلام در غرب با هدف "بد نام کردن دین" و القای ناکارآمدی حکومت های دینی، از تهدیدات مهمی است که از طریق ابزارها و روش های مختلف از سوی غرب علیه جوامع اسلامی به کار گرفته می شود. بر این اساس علاوه بر ظرفیت ها و امکانات رسانه ای، رهبران کشورهای اسلامی می توانند با اتخاذ مواضع یکپارچه از طریق سازمان ها و نهادهای بین المللی از جمله سازمان کنفرانس اسلامی به مقابله با این مسئله بپردازند.
۶. جهان استکبار و دشمنان مسلمین با تلاش ها و اقدامات برنامه ریزی شده سعی در به انحراف کشاندن بیداری اسلامی، از اهداف و آرمانهای اصلی خود و تحمیل قرائتها و گفتمانهای خود در خصوص این جنبش دارد.
۷. ترویج و تحمیل فرهنگ و هنجارهای غربی با هدف سست کردن باور های دینی، از جمله تهدیدات غیر قابل انکاری است که از سوی قدرت های استکباری جوامع اسلامی را نشانه گرفته است. مقابله صحیح و پیگیر با این تهدیدات وظیفه تمامی مسلمانان به ویژه نخبگان جهان اسلام است.
۸. یکی از مشکلات مهم جهان اسلام، ضعیف شدن تعاملات و همکاری میان اندیشمندان مسلمان و کم توجهی به ایده ها و پیشنهادات جدید می باشد. در این راستا نهادسازی و ایجاد ساز و کارهای تعامل میان علما و راه اندازی شبکه های اجتماعی در فضای مجازی بین اندیشمندان مسلمان جهت معرفی و دفاع از چهره واقعی و منوّر اسلام، از جمله فرصت های برطرف کردن مشکل فوق و مقابله با تهدیدهای موجود می باشد.
۹. تداوم جنبش بیداری اسلامی و مقابله با چالش های جهان اسلام نیازمند بهره گیری از همه ظرفیت ها و امکانات جهان اسلام و کشورهای اسلامی به خصوص در عرصه دینی است. ظرفیتهای رسانه ای و امکانات ارتباطی، ظرفیت های دانسگاهی و تحقیقاتی، استفاده از علم و دانش جدید، و تبادل تجارب و همچنین نهادهای دینی مانند سازمان های حج و اوقاف و نهادهای خیریه و مذهبی باید در پیشبرد بیداری اسلامی و حل مشکلات جهان اسلام به خصوص اختلافات مذهبی باید مورد توجه قرار گیرد.
۱۰. شرکت کنندگان در کمیسیون بر لزوم بهره­گیری از اندیشه­های امام خمینی (ره) و حضرت آیت الله العظمی امام خامنه­ای برای پیشبرد اهداف بیداری اسلامی و مقابله با چالشها و تهدیدهای پیش روی آن تأکید کردند.
۱۱. بازسازی ظرفیت فکری مسلمانان و بهره گیری از پتانسیل های نظری نوین و ارایه قرائتهای منطبق با تحولات و مسایل جدید از اسلام، از جمله موضوعات مهمی است که می تواند بسترساز حرکت جهان اسلام به سوی احیای قدرت و عظمت اصیل خود باشد.
۱۲. مسلمانان جهان باید بر مسائل راهبردی، مهم و مشترک جهان اسلام و دردها و معضلات بنیادین مسلمانان تمرکز نمایند که از مهمترین این موارد فتنه صهیونیسم و مساله فلسطین است. با این حال مسائل مهم و حیاتی جهان اسلام نباید صرفا به عنوان مساله یکی از فرق یا کشورهای اسلامی مطرح شود و تمامی جوامع اسلامی باید با وحدت نظر، به جستجوی راه حل های مشترک و منطبق با مصالح جهان اسلام بپردازند.

گزارش کمیسیون شماره ۴: نظام حکومتی مطلوب اسلام
کمیسیون « نظام حکومتی مطلوب اسلام» با حضور بیش از۸۰ نفر از علما و اندیشمندان مسلمان و فعال در عرصه های سیاسی و اجتماعی بیداری اسلامی از سراسر جهان در تهران به ریاست آیت اله سید محسن حجت از افغانستان برگزار شد. در این کمیسیون ۱۶ نفر از علمای مسلمان مقاله ها و سخنرانی های خود را ارایه کردند:

دیدگاههای ارائه شده در این کمیسیون در مجموع بر موارد زیر تاکید کردند:
۱. امت اسلامی با توجه به ظرفیت های عظیم فرهنگی اجتماعی، اقتصادی و سیاسی مسلمانان باید نقش شایسته خود را در تمدن سازی، گسترش اخلاق و ایجاد مردم سالاری مبتنی بر ارزش های دینی و بهره گیری از تجربیات بشری، به منصه ظهور برساند.
۲. شرکت کنندگان بر این موضوع تأکید دارند که هیچگونه تعارض ذاتی میان دین و مردم سالاری وجود ندارد. در مردم سالاری دینی فرض بر این است که می توان در چارچوب تعالیم و ارزش های اسلامی مردم را بر سرنوشت خود حاکم ساخت.
۳. ایجاد مردم سالاری های دینی نخستین گام در جهت شکل بخشیدن به تمدنی نوین در تمامی سرزمین های اسلامی است. مسلمانان تنها از طریق ایجاد حکومت های مردم سالار و دین مدار می توانند به فرایند تمدن سازی وارد شوند.
۴. در نظام حکومتی مبتنی بر آموزه های دینی و اراده عمومی مردم، مسئولان نظام پیوند عمیق دینی و عاطفی با عامه مردم داشته و ارزش های اسلامی در قانون گذاری و مدیریت جامعه حاکم خواهد بود و قانون و قانون گرایی، برابری و مساوات آحاد جامعه در برابر قانون، انتخابات آزاد و عادلانه، مشارکت سیاسی مردم و حقوق سیاسی و مدنی در آن تضمین شده است. در نظام مردم سالار دینی، مردم در مراحل مختلف تصمیم گیری های سیاسی و اجتماعی مشارکت داشته و در راستای حق مداری، خدمت به مردم و ایجاد بستری برای رشد و تعالی مادی و معنوی جامعه ایفای نقش می کنند.
۵. عدالت، آزادی و حفظ کرامت انسانی به عنوان ارکان اصلی نظام حکومتی مطلوب اسلامی به شمار می آیند. هیچ حکومتی بدون توجه به این ارکان از نظر اسلام قابل پذیرش نیست.
۶. دولت اسلامی بر اساس آیه شریفه و اعدوا لهم ماستطعتم من قوه باید از قدرت و توانمندی کافی برای تضمین امنیت شهروندان و مقابله با دشمنان برخوردار باشد.
۷. افرادی که زمامداری جامعه اسلامی را بر عهده دارند باید از بهترین و صالحترین افراد جامعه باشند تا بتوانند جامعه را به سمت رستگاری و سعادت راهبری نمایند.
۸. دین مبین اسلام سعادت دنیوی و اخروی انسانها را به طور هم زمان مورد توجه قرار داده است. از این رو تلاش برای تأمین مناسب معیشت مردم و ایجاد زمینه های زندگی شرافتمندانه برای جامعه اسلامی و همچنین مقابله با فساد و تبعیض از وظایف اصلی حکومت مبتنی بر دین می باشد.
۹. تجربه بیش از دو قرن تلاش و مجاهدت سیاسی و فکری مبارزان و مصلحان مسلمان در برابر انواع ایدئولوژی های وارداتی و سلطه بیگانگان و همچنین شکست ها و پیروزی های جریان های اسلامی در نقاط مختلف جهان، میراث گرانبهایی است که می تواند به عنوان منبعی ارزشمند برای نظریه پردازی در زمینه حکومت مطلوب دینی مورد استفاده اندیشمندان مسلمان قرار بگیرد.
۱۰. همکاری و تبادل نظر مستمر میان علمای مسلمان نه تنها در فرایند هدایت و رهبری جنبش بیداری اسلامی امری ضروری به شمار می آید، بلکه ضامن جهت گیری صحیح روندهای آتی به ویژه در حوزه نظریه پردازی و الگوسازی حکومت مطلوب دینی است.

گزارش کمیسیون شماره۵ : جهان آینده و جایگاه امت اسلامی
کمیسیون «جهان آینده و جایگاه امت اسلامی» با حضور بیش از ۷۰ نفر از علما و اندیشمندان مسلمان و فعال در عرصه های سیاسی و اجتماعی بیداری اسلامی از سراسر جهان در تهران به ریاست توفیق علی وهبه موسی برگزار شد. در این کمیسیون ۲۲ نفر از علمای مسلمان مقاله ها و سخنرانی های خود را ارایه کردند:

علاوه بر این جمعی از حاضران نیز دیدگاه های خود را نسبت مسائل مطرح شده بیان نمودند.
دیدگاههای ارائه شده در این کمیسیون در مجموع بر موارد زیر تاکید کردند:
۱. جهان اسلام دارای ظرفیت های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی بالقوه و بالفعل متعددی است که در صورت شناخت دقیق و بهره گیری صحیح و همچنین گسترش و توسعه همکاری های داخلی، می تواند شرایط زندگی مسلمانان در نقاط مختلف جهان را به شکل قابل ملاحظه ای بهبود بخشد.
۲. نهضت عظیم بیداری اسلامی در کنار نفی استبداد داخلی و ساختار مبتنی بر سلطه جویی و قدرت طلبی در سطح بین المللی، تنها راه تحقق صلح و عدالت جهانی را بازگشت به تعالیم انبیاء الهی؛ احترام به نقش مردم و حفظ کرامت انسانی می داند.
۳. موفقیت های چشمگیر مسلمانان در نقاط مختلف جهان اسلام عملاً ساختار ناعادلانه قدرت در سطح جهانی را با چالش های اساسی مواجه کرده و امت اسلامی را در آستانه موازنه جدیدی از قدرت قرار داده است. امت اسلامی باید از این فرصت در جهت ارتقای جایگاه بین المللی جوامع اسلامی بهره برداری نماید.
۴. شرکت کنندگان در کمیسیون ضمن محکوم کردن سیاست های دوگانه غرب در زمینه مسائلی همچون حقوق بشر، آزادی بیان و عقیده و برخورداری از فناوری های پیشرفته و به ویژه فناوری هسته ای، از دولت های اسلامی می خواهند که با وحدت نظر و وحدت رویه اجازه ندهند که غرب معیارها و خواسته های خود را بر دیگران تحمیل نماید.
۵. مسلمانان باید با ایجاد یک نهضت علمی و بهره گیری از تجربیات مختلف و با اعتماد به نفس و خودباوری، ضمن تلاش برای الگوسازی سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر اساس آموزه های دینی و بومی، جایگاه شایسته خود را در سطح بین المللی بازیابی و بازسازی نمایند.
۶. مسأله فلسطین به عنوان اصلی­ترین مسأله جهان اسلام، آن را به یکی از ارکان جنبش بیداری اسلامی مبدل ساخته و در مسیر تکامل آن نقش اساسی داشته است. بر این اساس، جنبش بیداری اسلامی تا زمان احقاق حقوق ملت ستمدیده فلسطین و حاکمیت آنها بر تمامی سرزمین های اشغالی، از بحر تا نهر، به حمایت خود از مقاومت ادامه خواهد داد.
۷. رسانه ها یکی از ابزارهای قدرت در عصر انفجار اطلاعات به شمار می آیند. این ابزار همانگونه که از سوی غرب به منظور تصویرسازی منفی علیه بیداری اسلامی به کار گرفته می شود، باید در جهت گسترش بیداری اسلامی نیز مورد استفاده مسلمانان قرار بگیرد.
۸. نقش و جایگاه کشورهای اسلامی در نهادها و سازمان های بین المللی در حال حاضر متناسب با توانمندی ها و ظرفیت های عظیم این کشورها نیست. بر این اساس، جوامع اسلامی برای تضمین دستیابی به حقوق بین المللی خود باید نقش فعال تری در این نهادها و سازمان ها ایفا کنند.
۹. نقش آفرینی علماء و اندیشمندان اسلامی در ایجاد وحدت و تشکیل امت واحده اسلامی
۱۰. انتظارات و مطالبات جهان اسلام از علماء جهت هدایت، رهبری و جلوگیری از انحراف جنبش‎های بیداری اسلامی
۱۱. نقش علماء در شکل دهی و احیای تمدن اسلامی برپایه دین، عقلانیت، علم و اخلاق
۱۲. چشم انداز بیداری اسلامی در مدیریت آینده جهان اسلام و نظام بین الملل
۱۳. بررسی عوامل رشد و بالندگی بیداری اسلامی در مدیریت جهان
۱۴.با توجه به اینکه جهانی شدن یک ظرفیت است، بحث جهانی شدن می تواند برای توسعه جهان اسلام به کار گرفته شود
۱۵. اقبال مردم به معنویت و مذهب در جهان ظرفیتی برای توسعه اسلام است
۱۶. شرکت کنندگان جهت پیشبرد اهداف بیداری اسلامی و همچنین تقویت وحدت میان مسلمانان و مقابله با افکار تکفیری، پیشنهاد ایجاد اتحادیه علمای اسلام را پیشنهاد کردند.

گزارش کمیسیون شماره ۶ : پیامبر اعظم، محور امت اسلامی
کمیسیون « پیامبر اعظم، محور امت اسلامی » با حضور بیش از ۸۰ نفر از علما و اندیشمندان مسلمان و فعال در عرصه های سیاسی و اجتماعی بیداری اسلامی از سراسر جهان در تهران به ریاست جناب آقای محمد عثمان صالح برگزار شد. در این کمیسیون ۲۰ نفر از علمای مسلمان مقاله ها و سخنرانی های خود را ارایه کردند:

علاوه بر این جمعی از حاضران نیز دیدگاه های خود را نسبت مسائل مطرح شده بیان نمودند.
دیدگاههای ارائه شده در این کمیسیون در مجموع بر موارد زیر تاکید کردند:
۱. شخصیت و سیره عملی و اخلاقی پیامبر گرامی اسلام(ص) به عنوان انسان کامل، بهترین پیامبران و رحمه للعالمین، باید با توجه به نیازهای جامعه امروز مورد بازشناسی قرار گرفته و ابعاد شخصیتی ایشان به تمامی جهانیان شناسانده شود.
۲. علمای اسلامی باید به منظور هدایت امت در شرایط پیچیده و دشوار کنونی بیش از پیش الگوی رفتاری و اخلاقی پیامبر اکرم(ص) را مورد توجه قرار داده و آن را نصب العین خود قرار دهند.
۳. آگاه سازی امت از سیره فردی و اجتماعی نبی اکرم(ص) از مهمترین وظایف علما در فرایند بیداری اسلامی تلقی می شود. این امر بدون تردید در فرایند گسترش بیداری اسلامی نقش بسزایی خواهد داشت.
۴. محبت و ارادت به پیامبر(ص) باید به عنوان مهمترین محور وحدت، انسجام و همگرایی مسلمانان بیش از پیش مورد توجه همگان به ویژه علمای اسلامی قرار گیرد.
۵. سیره اخلاقی و حکومتی پیامبر گرامی اسلام(ص) مهمترین گنجینه ای است که در فرایند بنیان گذاری تمدن نوین اسلامی باید محور الگوسازی قرار گیرد.
۶. ویژگی‎ها و شاخصه‎های نظام حکومتی و اجتماعی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در هدایت جامعه اسلامی مهمترین معیار حکمرانی در جوامع اسلامی است.
۷. امت مسلمان باید توهین به پیامبر(ص) را از یک تهدید به فرصتی برای وحدت داخلی و پشتیبانی از بیداری اسلامی تبدیل نماید.
۸. امت مسلمان باید روش پیامبر در برخورد با غیر مسلمانان را الگوی خود قرار دهد .
۹. دشمنان اسلام با توجه به نقش محوری رسول اکرم(ص) در وحدت نظر تمام مسلمانان، در تلاش هستند تا با توهین های مکرر به ساحت ایشان از آن پیامبر عظیم الشأن قداست زدایی کنند. برای مقابله با این امر مسلمانان نباید نسبت به کوچکترین توهینی به آن حضرت تسامح به خرج دهند.
۱۰. علمای اسلامی باید از دولتهای خود بخواهند تا توهین به انبیا الهی را در مجامع بین المللی مورد تقبیح قرار داده و قوانین لازم برای ممنوعیت این عمل را به تصویب برسانند. قداست همه انبیای الهی(ع) و حرمت آنان باید حفظ و توهین به آنها در قوانین بین المللی ممنوع شود.
۱۱. شرکت کنندگان در کمیسیون از شورایعالی انقلاب فرهنگی جمهوری اسلامی ایران به خاطر تصویب جایزه بزرگ جهانی پیامبر اعظم که هر سال به برگزیده ترین ابتکارات در علوم و فناوری جدید به دانشمندان کل جهان اسلام اعطا می شود، تشکر و قدردانی کردند. همچنین شرکت کنندگان به منظور مقابله با اهانتها و معرفی شخصیت پیامبر اکرم (ع) به همه انسانهای منصف و آزاده جهان، پیشنهاد تصویب روز جهانی پیامبر اعظم را دادند.