.خبرگزاری صدای افغان (آوا) - کابل: در حالیکه آلودگی هوا یکی از دغدغهها و نگرانیهای همیشگی شهروندان کابل بوده است، اما مسئولان اداره ملی حفاظت محیط زیست، از کاهش آلودگی هوا نسبت به سالهای گذشته خبر میدهند.
انجینیر طوفان جبران، آمر تنظیم و کنترل آلودگی هوا در مصاحبه با آوا میگوید که «مفتشین اداره ملی محیط زیست، از طرف صبح و شام، مطابق پلان عملیاتی شش ماهه، از صدها فابریکه، بلندمنزل و اصناف مختلف که باعث آلودگی هوا میشوند نظارت کردهاند».
به گفته جبران، «کارمندان اداره ملی حفاظت محیط زیست در صورتی که منابع آلوده کننده هوا را تشخیص دهند، نخست از مالکین تعهد میگیرند و اگر چنانچه تخلف کردند، حداقل فعالیت و استفاده آنان برای یک روز متوقف میشود».
وی همچنین اظهار داشت که «اداره ملی حفاظت محیط زیست، طی چهار ماه، بیشتر از 250 بلند منزل را سروی و نظارت کرده است و هر بلند منزلی که فلتر دودشان فعال نبوده، یا از آنان تعهد گرفته شده که در آینده فعال کنند و یا هم عملاً دوباره فعال شده است».
این مقام مسئول همچنین خاطرنشان کرد که «در نتیجه تلاشهای شبانهروزی مفتشین اداره ملی حفاظت محیط زیست، فلتر 12 بلند منزل را که قبلاً خراب شده بود دوباره فعال کرده است».
جبران همچنین یادآور شد که «بر اثر تلاشهای مفتشین اداره ملی حفاظت محیط زیست و سایر ارگانهای ذیربط، امسال سطح آلودگی هوا نسبت به سالهای گذشته کاهش یافته است».
نگرانیها از آلودگی هوای شهر کابل بهرغم تلاشهای مضاعف
با تمام تلاشهای اداره ملی حفاظت محیط زیست و سایر ارگانهای مربوطه، اما هنوز نگرانیها از آلودگی هوای شهر کابل پا برجا است، همتالله شیرزی، کارشناس امور محیط زیست در مصاحبه با آوا، آلودگی هوای کابل را نگران کننده خواند و گفت: کابل شهر کوچک و دارای نفوس زیاد میباشد که در فصل زمستان به دلیل استفاده از مواد سوختی غیر معیاری فسیلی مانند زغالسنگ، چوب، پلاستیک و... هوای آن به شدت آلوده میشود.

وی دلیل عمده آلودگی هوای کابل را نفوس و ازدحام بیش از حد مردم در این شهر عنوان کرد و گفت: در این شهر کوچک از اقشار و طبقات مختلف، از جمله فقرا زندگی میکنند که در فصل زمستان برای گرم کردن خانههایشان از هرگونه مواد آلوده کننده هوا استفاده میکنند.
از طرفی هم به گفته وی، ساختار جغرافیایی شهر کابل فرورفته و کاسه مانند میباشد که تمام ذرات معلق در فضای آن تجمع میکند و مدتها نیز باقی میماند، مگر اینکه باد شدید بوزد و یا اینکه بارش برف و باران این آلودگی را پاک کند، از این جهت میتوان گفت که شهر کابل از نگاه ساختار و موقعیت جغرافیایی نیز از ناحیه آلودگی هوا خطرناک است.
شیرزی اضافه کرد: «شهروندان هرچند که نسبت به آلودگی هوا عمدتاً بی توجهاند، اما فراموش نکنیم که این پدیده ویرانگر، یک نوع مرگ خاموش بوده که ممکن است روزانه دهها نفر بر اثر تنفس ذرات مسموم کننده معلق، جانهایشان را از دست بدهند، اخصاً کسانی که بیماری آسم، تنگی نفس و آلارژی یا حساسیت دارند، بعید نیست که به امراض مختلف، مانند سرطان شش، قلب و امراض گوناگون جلدی مبتلا شوند».
مهمتر از همه به گفته شیرزی، آلودگی هوا مردم را به امراض روانی و ذهنی نیز مبتلا میسازد و از بین رفتن سلامتی روانی و ذهنی در درازمدت قطعاً باعث تحلیل توانایی فزیکی و جسمی انسان میگردد.
از طرفی هم به باور شیرزی، آلودگی هوا و گازهای مضر «کاربن دای اکساید» ممکن است باعث تغییرات اقلیم، مانند گرمایش بیش از حد زمین و خشکسالی نیز گردد که پیامدهای جبران نا پذیری محیط زیستی را به دنبال دارد.
از نظر این کارشناس محیط زیستی، زمانی که هوا آلوده شد، سلامتی محیط زیست با خطر مواجه میشود که در پی آن نه تنها انسانها بلکه حیوانات، نباتات، زراعت و درختان از بین رفته و خشک میشوند.
راهکارها برای کاهش آلودگی هوا چیست؟
این آگاه امور محیط زیستی در ادامه به برخی از راهکارها نیز اشاره کرد و گفت: شهرداری، اداره ملی محیط زیست، و وزارت انرژی و آب، مهمترین نقش را در کاهش آلودگی هوا دارند و اگر تمام مسئولین ارگانهای ذیربط دولتی میان خود تفاهم داشته باشند و پلانهای کاربردی مشترک را روی دست گیرند، میتوانند آلودگی هوا را کاهش دهند.
او با تأکید بر اینکه هر نهاد باید به وظیفه خود در قسمت کاهش آلودگی هوا عمل کند افزود: شهرداری و اداره ملی محیط زیست علاوه بر آگاهی دهی به مردم، گامهای عملی را، اخصاً جهت کنترل بنلد منزلها، نصب فلترها و همچنین نظارت از وسائل و وسایت دودزا بردارند.
از سوی هم به عقیده شیرزی، وزارت انرژی و آب میتواند، انرژی قابل تجدید را بدیل مواد سوختی فسیلی مد نظر بگیرد، به گفته وی، افغانستان آب جاری فراوان دارد، اما متاسفانه تا کنون درست مدیریت نشده است و عمدتاً برای انرژی تجدید پذیر، مانند برق استفاده نشده است.
از نظر وی، آلودگی هوای شهر کابل زمانی به صفر تقرب خواهد کرد که انژی پایدار برق برای گرم کردن خانهها، ادارات دولتی و کارخانههای صنعتی مورد استفاده قرار گرفته و از وارد کردن تیلهای بی کیفیت و گشت و گذار موترهای کهنه و فرسوده در سطح شهر جلوگیری شود.
به گفته شیرزی البته تولید انرژی برق تنها وابسته به آب هم نیست، افغانستان کشور آفتابی است و باد فراوان نیز دارد و میشود که از سولرها و ماشینهای بادی برای تولید برق استفاده کرد.
تولید گازهای گلخانهای توسط کشور های صنعتی، عامل اصلی آلودگی هوا و تغییر اقلیم جهانی
این در حالی است که مسئولان اداره ملی حفاظت محیط زیست روز گذشته در یک کنفرانس خبری با موضوع "جلوگیری از آلودگی هوا" در مرکز رسانههای حکومت نیز گفتند که براساس آمارهای این اداره، آلودگی هوا در ده ماه نخست سال جاری نسبت به سال گذشته در کشور کاهش یافته است.
آنان همچنین افزودند که کشورهای توسعه یافته در تولید گازهای گلخانه ای و تخریب لایه آزون شریک هستند و باید آنها برای کشورهای آسیبپذیر مانند افغانستان غرامت پرداخت کنند.
آنان همچنین ابراز داشتند که تغییر اقلیم، آلودگی آب های زیرزمینی، کمبود ساحات سبز، سرک های خاکی، افزایش و کهنه شدن موترها و سوزاندن سوخت های فسیلی به ویژه زغال سنگ، چوب و پلاستیک در فصل زمستان عامل اصلی آلودگی هوا در پایتخت میباشد.