سفر امیرخان متقی به امارات متحده عربی حامل پیامهای مختلف است/ حفظ توازن درسیاست خارجی افغانستان با سایر کشورها ضروری است

خبرگزاری صدای افغان (آوا) کابل: در اوج تنشهای سیاسی‌ و نظامی روز افزون درخاور‌میانه و روابط متزلزل و پُر از نوسان کشورهای منطقه به‌اثر مداخلات فزاینده غرب، بویژه پس از تغییر قدرت در سوریه و همچنین عدم شناسایی دولت کنونی افغانستان در سطح بین الملل، وزارت امور خارجه امارت اسلامی افغاستان، روز گذشته، از سفر امیرخان متقی، سرپرست این وزارت در رأس یک هیئت، به امارات متحده عربی خبر داد.
 
در همین حال ناظران و تحلیلگران سیاسی، این سفر را با هدفهای مختلف از سوی دو کشور ارزیابی کرده و بر حفظ تعادل و توازن سیاست خارجی افغانستان با کشورهای منطقه ‌و جهان تأکید می‌کنند.
 
 داکتر سلیمان حسینی، استاد دانشگاه، در مصاحبه با آوا می‌گوید که سفر امیرخان متقی، به امارات متحده عربی، ممکن است چند پیام متفاوت داشته باشد.
 
به‌ باور حسینی، امارات متحده عربی، یکی از کشورهایی است که پس از سقوط حکومت پیشین افغانستان و فرار اشرف غنی، پناهگاهی برای برخی از مقامات پیشین افغان فراهم کرد، از این رو، سفر امیرخان متقی به این کشور ممکن است تلاش برای جلب حمایت سیاسی و اقتصادی، یا حتی پیام دیپلماتیک به کشورهای غربی و عربی باشد.
 
از سویی هم به عقیده حسینی، سفر امیرخان متقی به امارات متحده عربی، می‌تواند نشان‌دهنده تمایل امارت اسلامی افغانستان برای تقویت روابط خود با کشورهای عربی و به‌خصوص امارات باشد.
 
این استاد دانشگاه تصریح کرد: امارات متحده عربی که همواره نقش مهمی در سیاست‌های منطقه‌ای دارد، می‌تواند به عنوان یک میانجی در مذاکرات منطقه‌ای و بین‌المللی برای افغانستان عمل کند.
 
 از سوی دیگر به گفته حسینی، امارات متحده عربی ممکن است از این سفر به عنوان فرصتی برای احیای تعاملات اقتصادی، تجارتی و سیاسی با امارت اسلامی افغانستان استفاده کند.
 
چگونگی روابط افغانستان با کشورهای عربی، بویژه قطر، امارات، و عربستان سعودی
این استاد دانشگاه در ادامه سخنان خود بیان داشت: روابط افغانستان با کشورهای عربی در دوران امارت اسلامی، به‌طور کلی، پیچیده و در حال تحول است. قطر به دلیل میزبانی از دفتر سیاسی طالبان، نقش برجسته‌ای در روابط دیپلماتیک و سیاسی افغانستان دارد، این کشور با حمایت از مذاکرات صلح، و پذیرش برخی از مسئولان امارت اسلامی در خاک خود، به عنوان یک پل میان امارت اسلامی و جوامع بین‌المللی تا کنون عمل کرده است.
 
از طرفی هم به گفته این استاد دانشگاه، امارات متحده عربی نیز به عنوان یک بازیگر کلیدی در منطقه، تمایل به حفظ روابط مثبت با افغانستان دارد، اما در عین حال، به دلیل نزدیکی به کشورهای غربی، روابط خود را به دقت مدیریت می‌کند.
 
حسینی ادامه داد: عربستان سعودی به دلیل موقعیت مذهبی‌اش و نقش در جهان اسلام، هنوز محتاطانه عمل کرده است. هرچند که در گذشته روابط خوبی با حکومت‌های پیشین افغانستان داشته است، اما در حال حاضر سعی دارد تا توازن میان حمایت از نظام حاکم در افغانستان و حفظ روابط با دیگر کشورها، از جمله ایالات متحده و کشورهای غربی دیگر،عمل کند.
 
روابط افغانستان با ایران
دکتر حسینی علاوه کرد: روابط افغانستان با ایران، پس از روی کار آمدن امارت اسلامی، نسبتاً پیچیده و حساس بوده است. ایران که مرز مشترک طولانی با افغانستان دارد و از لحاظ اقتصادی، سیاسی و تاریخی روابط خوبی با این کشور داشته و هنوز به صورت محتاطانه نسبت با حکومت فعلی تعامل می‌کند.
 
حسینی توضیح داد: ایران از طریق حمایت‌های انسانی، اقتصادی و سیاسی می‌تواند به افغانستان کمک کند، اما در عین حال مراقب است تا منافع خود را در برابر نفوذ امریکا و کشورهای عربی حفظ کند.
 
سیاست خارجی افغانستان و نیاز به توازن و تعادل
حسینی با بیان اینکه، شکی نیست که سیاست خارجی افغانستان نیاز به یک توازن و تعادل دقیق دارد افزود: در حال حاضر، امارت اسلامی افغانستان با چالش‌های بزرگی مواجه است، از یک سو نیاز به حمایت‌های اقتصادی و انسانی از کشورهای منطقه‌ای و بین‌المللی دارد، و از سوی دیگر، باید از انزوای جهانی اجتناب کند.

به گفته حسینی با در نظرداشت وضعیت موجود در افغانستان، تعادل در سیاست خارجی بسیار مهم است، ایجاد روابط سازنده با کشورهای مختلف، بدون این که یکی از آن‌ها به ضرر دیگری باشد، می‌تواند به پایداری سیاسی و اقتصادی کشور کمک کند.

 از نظر وی، افغانستان باید تلاش کند که روابط خود را با ایران، کشورهای عربی، و حتی قدرت‌های جهانی مانند چین و روسیه به گونه‌ای تنظیم کند که هیچ کشوری احساس نکند که منافعش تهدید شده است.
حسینی در پایان باردیگر تأکید کرد که سیاست خارجی افغانستان باید به گونه‌ای باشد که نه تنها رابطه مثبت با کشورهای مختلف برقرار کند، بلکه از سیاست‌هایی که منجر به رویارویی یا دشمنی با دیگر کشورها می‌شود، پرهیز کند. این توازن می‌تواند به حفظ منافع ملی افغانستان کمک کند و آن را از مشکلات اقتصادی، سیاسی، و امنیتی پیش‌رو نجات دهد.
 
سیاست تعامل افغانستان با کشورهای منطقه، بویژه کشور‌های عربی حیاتی است
با این حال عزیز معارج، آگاه امور سیاسی، در مصاحبه با آوا می‌گوید که سفر هیئت بلند‌پایه امارت اسلامی افغانستان، به امارات متحده عربی، از لحاظ اقتصادی، واردات و صادرات، حامل پیام مثبت و پر از دستاورد است، افزون بر اینکه روابط تجارتی افغانستان با امارات متحده عربی پیش از این نیز توسعه یافته بود.
 
به گفته او، علاوه بر مسائل اقتصادی، از نگاه سیاسی این سفر حامل پیام متفاوتر است، زیرا امارات از جمله کشورهای بود که حکومت طالبان اول را به‌رسمیت شناخت بود و امروز هم یک کشور ثروتمند و پر نفوذ در میان کشورهای عربی و حوزه خلیج فارس است که می‌تواند در به رسمیت شناسی دولت فعلی افغانستان کمک کند.

از دید معارج، امارات متحده عربی، جزء کشورهای است که می‌تواند در آینده از نگاه اقتصادی و سیاسی به افغانستان کمک کند.
 
براساس گفته‌های معارج، اگر امیر خان متقی، با برنامه‌های مدون، بهتر و استراتژی قانع کننده برای جانب مقابل رفته باشد، دستاورد خوبی در شرایط کنونی برای افغانستان خواهد بود.
 
از نظر آقای معارج، توسعه رابطه افغانستان با امارات متحده عربی که از جایگاه خوب سیاسی و اقتصادی در منطقه، بویژه در میان کشورهای عربی برخوردار است، می‌تواند بالای رابطه افغانستان باسایر کشورهای عربی تأثیرگذار باشد.
 
به گفته او، سیاست تعامل با کشورهای منطقه در حالی که افغانستان به‌دلیل نداشتن یک دولت رسمی در سطح جهان، ممکن درانزوا قرار بگیرد، حیاتی و بسیار مهم است و این سیاست کما کان با در نظرداشت وضعیت موجود در کشور باید ادامه پیدا کند.
 
لازم به‌یاد آوری است که حافظ ضیاء احمد تکل، معاون سخنگوی وزارات امورخارجه کشور، روز گذشته اعلام کرد که مولوی امیرخان متقی، سرپرت این وزارت، در رأس یک هیئت، به امارات متحده عربی سفر کرده است و با مقامات این کشور، پیرامون تحکیم روابط دوجانبه، اخصاً توسعه روابط تجارتی و اقتصادی و سایر موضاعات مورد علاقه دو طرف گفتگو خواهد کرد.