خبرگزاری صدای افغان(آوا) ـ تهران: «سید رسول موسوی»، دستیار وزیر امورخارجه و مدیرکل آسیای جنوبی وزارت امور خارجه ایران با انتشار توییتی در مورد اصلاح شیوه نامه وزارت علوم این کشور وعده داده است.
بر اساس شیوه نامه جدید که از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران برای معاونت آموزشی و دفتر بین الملل دانشگاه ها و مراکز عالی آموزشی کل ایران ابلاغ شده، آمده شده است: از ابتدای سال تحصیلی ۱۴۰۳- ۱۴۰۲ ثبت نام دانشجویان افغانستانی در تمام دانشگاه های ایران فقط با گذرنامه الکترونیکی امکان پذیر خواهد بود و هیچ یکی از مدارک اقامتی از قبیل کارت آمایش، گذرنامه خانواری و دست نویس قابل پذیرش نخواهد بود.
این در حالی است که با ممنوعیت ثبت نام دانشجویان دارای کارت آمایش و پاسپورت دست نویس از سوی وزارت علوم ایران و عدم صدور پاسپورت الکترونیکی از سوی دولت افغانستان، مشکلات دانشجویان افغانستانی در ایران دو برابر شده است.
روند صدور پاسپورت الکترونیکی برای شهروندان کشور در ایران از جمله دانشجویان پس از روی کار آمدن حکومت امارت اسلامی و سقوط نظام جمهوری، در یک و نیم سال گذشته متوقف شده و به همین دلیل، دانشجویان افغانستان دارای کارت آمایش و بدون پاسپورت با مشکلات بسیاری مواجه شده اند.
بر اساس شیوه نامه جدید، برای آنعده از دانشجویان افغانستانی که با کارت آمایش در دانشگاه های ایران ثبت نام نموده بودند، مهلت داده شده تا پایان سمستر/ ترم جاری تحصیلی نسبت به اخذ گذرنامه الکترونیکی و وضعیت اقامتی شان اقدام کنند و همچنان تعهد نامه ای را نیز امضا بکنند که تا فرا رسیدن مهلت مقرر، شرایط ثبت نام را که تهیه پاسپورت الکترونیکی می باشد را تکمیل کنند.
یکی از دانشجویان افغانستانی دارنده کارت آمایش که طی این دو سال اخیر موفق به اخذ پاسپورت الکترونیکی نشده، در مصاحبه با خبرگزاری آوا اظهار داشت: در روز های گذشته به چند دانشگاه از جمله دانشگاه های فردوسی مشهد و پیام نور برای تکمیل ثبت نام اش مراجعه نموده، اما این دو دانشگاه گفته که برای تکمیل فرایند ثبت نام، حتما باید در سایت سائورگ(saorg) سازمان امور دانشجویان وزارت علوم ایران ثبت نام نماید، که ثبت نام در این سایت فقط با داشتن گذرنامه الکترونیکی(پاسپورت) امکان پذیر است و مثل سالهای قبل، کارت آمایش و سایر مدارک معتبر را قبول نمی کند.
عبدالغفور ناظر سیغانی، مسئول بخش دانشجویی دفتر نمایندگی مرکز فعالیت های فرهنگی اجتماعی تبیان در تهران نیز در گفتگو با خبرنگار آوا توضیح  داد: دستورالعمل جدید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران مشکلات زیادی را برای دانشجویان افغانستانی مقیم ایران به وجود آورده است، زیرا از یک طرف اکثر دانشجویان افغانستانی که قصد ادامه تحصیل در دانشگاه های ایران را دارند، مقیم این کشور هستند و مدارک اقامتی شان، کارت آمایش یا گذرنامه خانواری است.
این در حالی است که به گفته وی، با توجه به تحولات اخیر افغانستان و متوقف شدن روند صدور گذرنامه، این دانشجویان با بن بست مواجه شدند و نه می توانند در کانکور سراسری ایران اشتراک کنند و نه در سامانه ثبت نام دانشجویان غیر ایرانی سازمان امور دانشجویان وزارت علوم ایران(saorg) ثبت نام نمایند.
به گفته مسئول بخش دانشجویی مرکز تبیان در تهران: شیوه پذیرش دانشجویان افغانستانی در دانشگاه های ایران پیش از این طوری بود که آنها با کارت آمایش و گذرنامه خانواری هم می توانستند در کنکور سراسری ایران اشتراک کنند و هم به صورت آزاد در تمام دانشگاه ها و مراکز عالی آموزشی این کشور ثبت نام کنند، اما متعهد می شدند که بعد از ثبت نام و پذیرش در دانشگاه، در اولین فرصت و یا قبل از فارغ التحصیلی گذرنامه الکترونیگی بگیرند و با یک بار از این کشور خارج شده دوباره با ویزای تحصیلی وارد ایران شوند.
به دنبال بازتاب وسیع رسانه ای این مشکل، دکتر رازقی، مدیر کل دانشجویان غیرایرانی وزارت علوم ایران در گفتگو با خبرگزاری صدا و سیمای این کشور از حل موقت این مشکل سخن گفته است: آنها موقتا به دانشگاه ها ابلاغ کرده اند که دانشجویان افغانستانی که گذرنامه الکترونیکی ندارند را الی مرتفع شدن مشکل دولت افغانستان در راستای صدور گذرنامه الکترونیکی با سایر مدارک اقامتی معتبر ثبت نام کنند.
گفتنی است که مدارک اقامت قانونی مهاجرین افغانستانی در جمهوری اسلامی ایران متنوع است. یکی از این مدارک، کارت آمایش است. کسانی که در ایران کارت آمایش دارند، از نظر حقوق بین‌المللی پناهنده شمرده می‌شوند و مدارک اقامتی پناهجویان تحت نظارت کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان در ایران، تمدید می‌شود. خیلی از کسانی که کارت آمایش دارند متولد و بزرگ‌شده‌ ایران هستند. آنها برای ورود به دانشگاه ها مثل ایرانی‌ها امتحان کنکور می‌دهند و وارد دانشگاه های ایران می شوند، اما شیوه نامه جدید وزارت علوم ایران در این زمینه نگرانی ها را بیشتر نموده است.
قابل یاد آوری است که حدود ۱۱۰ هزار دانشجوی خارجی در دانشگاه های ایران مشغول به تحصیل هستند که از این میان ۳۳ هزار تن آن را دانشجویان افغانستانی تشکیل می دهند که با پاسپورت الکترونیکی که قبلا دریافت نموده، در دانشگاهای ایران مشغول به تحصیل می باشند.