یک تحقیق خبرنگار آوا در مورد صنعت مس کشور که حدودا شش ماه طول کشیده است نشان میدهد که در سالهای اخیر بیش از ۹۰ درصد از مسگران افغانستان شغل خود را رها کردهاند.
گزارش ویژۀ خبرنگار آوا از وضعیت مسگران افغانستان
رکود صنعت مسگری در افغانستان؛ بیش از ۹۰ درصد مسگران شغل خود را رها کردهاند
خبرگزاری صدای افغان(آوا) مزارشریف , 24 دلو 1398 ساعت 13:25
یک تحقیق خبرنگار آوا در مورد صنعت مس کشور که حدودا شش ماه طول کشیده است نشان میدهد که در سالهای اخیر بیش از ۹۰ درصد از مسگران افغانستان شغل خود را رها کردهاند.
خبرگزاری صدای افغان (آوا) -بلخ: صنعت مسگری قبل از دوران حکومت یونان-باختر که بیش از هزار سال از عمر آن میگذرد تاکنون فراز و نشیبهای زیادی را پشت سر گذاشته است. میتوان برای مشاهدۀ گوشهای از این سیر و تحولها به موزیم افغانستان مراجعه کرد و آثار بزرگ تاریخی و فرهنگی صنعت مس در کشور را به نظاره نشست.
افغانستان سرشار از معادن بزرگ مس میباشد که شهرت جهانی دارند؛ اما متأسفانه صنعت مس و استخراج معادن مس طی چهار دهه جنگهای داخلی با مشکلات عدیدهای مواجه شده است. به همین خاطر بهبود شرایط فعلیِ صنعت مسگری توجه جدی مسئولین را میطلبد.
هرات، مزارشریف، بازار سرپوشیده مس در خُلم و بازار بزرگ جاده میوند در شهر کابل گواهی بر دوران پُردستاورد صنعت مسگری در افغانستان میباشد. خبرنگار آوا با حضور در این شهرها مصاحبههای مفصلی را با مسگران افغانستانی ترتیب داده است.
جاده میوندِ شهر کابل در گذشته به بازار بزرگ مسگری در افغانستان مشهور بود اما اکنون از این بازارِ پر زرق و برق فقط؛ کوچهای گلی با چند مسگر کهنسال باقی مانده است؛ مسگرانی که مدعی هستند "بعد از مرگشان مسگری در کابل نابود خواهد شد".
تولیدات مسگران افغانستانی شاملِ آفتابه لگن، غوری، گیلاس، جک، دیگ، گلدان، سماوار، سینی و انواع لوازم خانگی میباشد. حتی این مسگران قادرند تا مطابق به فرمایش مشتری هر نوع تزئین و طرحی را با فلز مس بسازند.
حاجی محمدعلی مسگر به نمایندگی از سه دوکاندارِ مسگری در جاده میوند شهر کابل میگوید: در گذشته دو طرف جاده میوند 164 دوکان مسگری فعالیت داشتند اما از آنهمه اکنون تنها سه دوکان باقی مانده است که تولیدات همین سه دوکان نیز بازار خرید ندارد.
وی علت رکود صنعت مسگری را چنین عنوان میکند: بیتوجهی مسئولین، نبود اتحادیه مسگران ملی و عدم صادرات و واردات از جمله موانع اصلی پیشرفت صنعت مسگری در افغانستان هستند.
حاجی محمدعلی که مدت 62 سال از عمرش را به مسگری گذرانده، از نبود مس خام شکایت کرده و اظهار میکند: "حدود بیست و هفت سال میشود که از مس نو (جدید) استفاده نمیکنم، مردم دیگهای بزرگ مسی قدیمی را میآورند میفروشند و من هم با خرید و تخریب آنها لوازم جدید مسی میسازم."
وی ادامه داد: "صنعت مسگری در کشور در حال نابودی است، چرا که از تولیدات داخلی استفاده نمیشود. من خودم شاهد بودم که در گذشته وزارت داخله، دفاع و صحت عامه از تولیدات مسگران کابل استفاده میکردند اما اکنون هیچ فرد و ارگانی به تولیدات مسی توجهی ندارد."
نامبرده میافزاید که شفاخانههای شهر کابل در گذشته به دلیل فواید ظروف و لوازم مسی برای بسیاری از بیماریها از آنها استفاده میکردند، اما در حال حاضر در شفاخانهها از ظروف پلاستیکی و ارمنیه استفاده میشود به همین خاطر روند بهبود بسیاری از بیماریها کند شده است.
این مسگر کهنسال عقیده دارد که بعد از مرگش کسی شغل او را دنبال نمیکند و علت آن را نبود بازار و پول در صنعت مسگری میداند.
محمد عارف ۶۶ ساله در رابطه با رسته (کوچه) مسگران شهر مزارشریف میگوید: 50 سال میشود که مسگری میکنم، مسگری عشق و علاقه من بوده و میراث پدر و اجدادم میباشد.
محمدعارف بازار مسگری را در ۴۵ سال گذشته پر جمع و جوش عنوان کرده و گفت: "چهل دوکان مسگری در مزار جان وجود داشت اما اکنون فقط ۴ یا ۵ مسگری باقی مانده است و فکر کنم مسگری کمکم نابود میشود."
وی اظهار داشت مردم لوازم مسی را تنها به دلیل بلند بودن قیمت آن خریداری نمیکنند وگرنه لوازم مسی بسیار زیبا و مقاوم هستند.
نصرتالله مسگر مشهور ولسوالی خُلم ولایت بلخ در رابطه با وضعیت صنعت مسگری میگوید: حرفه مسگری در افغانستان رو به سقوط است چون توجهی در این عرصه نمیشود، در گذشته رسته بزرگی از مسگران در بازار بزرگ سر پوشیده خُلم مشغول کار بودند اما اکنون چند دوکان محدود باقی مانده است.
وی گفت: در گذشته هر دوکان مسگری ۴ یا ۵ شاگرد داشت اما فعلا به دلیل نبود بازار هیچ فردی به یادگیری صنعت مس علاقه نشان نمیدهد.
نصرتالله اظهار میکند که مسگری شغلی بسیار خوب و مهارتی نایاب در جهان است اما مسئولین در مورد صنعت مسگری غفلت میکنند و این غفلت به ضرر ملت افغانستان تمام خواهد شد.
نورالله رجبی تنها مسگر باقیمانده در هرات میگوید: مسگری در هرات پیشینۀ خوبی دارد اما اکنون از 80 دوکان تنها یک دوکان باقی مانده است. این مشکل عوامل مردمی و حکومتی دارد اگر ملت و حکومت افغانستان در مورد وضعیت صنعت مس کاری انجام ندهند مسگری در کشور نابود خواهد شد.
سیدعبدالحمید صفوت رییس اتحادیه نهادهای مدنی و معاون دانشکده ژورنالیزم و ارتباطات دانشگاه بلخ به خبرنگار آوا میگوید که وزارت صنعت و تجارت، تحصیلات عالی و شاخههایی از سکتور خصوصی باید در عرصه صنعت مس توجه کنند چون مس میتواند بخش عایداتی افغانستان را افزایش دهد.
وی گفت: صنعت مس از نگاه تاریخی و فرهنگی جایگاه بزرگی در جهان دارد و باید ملت و حکومت افغانستان پاسدار داشتههای تاریخی و میراث فرهنگی خود باشند.
در همین حال، سمیر رسا سخنگوی وزارت صنعت و تجارت مدعی است که این وزارت قرضههای کوچک، پلانگذاریها برای صادرات و زمینهسازی تفاهم صنعت کار با سکتور خصوصی را فراهم کرده است و مسگران میتوانند از این فرصتها برای بهبود صنعت مس استفاده نمایند.
شایان ذکر است که این گزارش تحقیقی به عنوان پایاننامه علمی در دانشکده ژورنالیزم و ارتباطات جمعی دانشگاه بلخ تحت نام "بررسی عوامل موثر بر صنعت مس با تاکید بر نقش روابط عمومی" ارائه گردیده است. همچنان اساتید دانشگاه بلخ این پایاننامه را فعالیت علمی شایسته و ضرورت اجتماعی عنوان کرده گفتند: دانشجویان باید دغدغۀ اجتماعی و مبارزه با مشکلات جامعه را در ذهن داشته باشند.
کد مطلب: 203426