در روزهای اخیر بازتاب تصویر یکی از صفحات چپتر مضمون ثقافت دانشگاه خصوصیِ بست ولایت هلمند در شبکه‌های مجازی و محافل اجتماعی خبرساز شده است. در متن یکی از چپترهای ثقافت که از آدرس این دانشگاه چاپ و نشر شده، آمده است که شیعیان به دلیل کمک خواستن و توسل به حضرت علی (ع) از دایرۀ اسلام خارج شده‌اند. نشر این چپتر با واکنش گستردۀ بسیاری از شهروندان و علمای دینی روبرو گردیده است. آنان به صورت جدی خواهان جلوگیری از فعالیت جریان‌ها و مراکز تکفیری و افراطی در کشور می‌باشند.

تعدادی از علما و کارشناسان مسائل دینی ضمن اینکه از اشاعۀ فرهنگ تکفیر و افراطی‌‌گری توسط برخی جریان‌ها و مراکز علمی ابراز نگرانی می‌کنند و خواستار نظارت دقیق اداراتِ ذیربط بر این مراکز علمی و منابع درسی‌اند، تاکید دارند که تکفیر اظهارکنندۀ اسلام و گویندۀ "کلمه" از دیدگاه قرآن و روایات جایز نیست. آنان می‌‌گویند که با نگاه به آیات و روایات ثابت می‌شود که خود شخصِ تکفیرکننده با تکفیرِ مسلمانان، از دایره اسلام خارج می‌گردد.

به گزارش خبرگزاری صدای افغان (آوا)؛ مولوی حبیب‌الله حسام رئیس شورای اخوت اسلامی طی مصاحبه با آوا در مورد شرایط تکفیر از دیدگاه اسلام گفت: باید در بحث تکفیر بسیار احتیاط کرد و به هیچ وجه نباید بی‌مورد مسلمانی را تکفیر نمود.

به گفته وی، مسئلۀ تکفیر نیز همچون بحثِ حلال و حرام، مسئله‌ای شرعی است که شرایط و معیارهای آن از جانب الله متعال و رسول گرامی اسلام تعیین شده است، لذا تکفیر مسلمانان بدون دلیل و حجت شرعی جایز نیست.

همچنین شمار دیگری از علمای دین نیز به ماجرای تکفیرِ شیعیان در چپتر درسی دانشگاه خصوصی «بست» هلمند به دلیل توسل به حضرت علی (ع) اعتراض داشته و خواهان کنترل مراکز علمی و دینی توسط نهادهای مسئول از جمله وزارت تحصیلات عالی می‌باشند.

حسن رستگار -یکی از عالمان دینی- در مصاحبه با خبرنگار آوا، تکفیر شیعیان در چپتر درسی دانشگاه خصوصی بستِ هلمند را عملی جاهلانه و غیرمنطقی دانسته و گفت: "اولا که از دیدگاه آیات قرآن و روایات صادره، تکفیرِ اظهارکنندۀ اسلام و گویندۀ کلمه جایز نیست؛ چنانچه خداوند متعال در آیه 94 سوره نساء دستور داده است که ای اهل ایمان، چون در راه خدا (برای جهاد با کفّار) بیرون روید (در کار دشمن) تحقیق و جستجو کنید و به آن کس که اظهار اسلام کند و به شما سر تسلیم فرود آورد نسبت کفر ندهید (و لا تقولوا لمن القی الیکم السلام لست مومنا).


تصویری از متن چپتر ثقافت دانشگاه خصوصی بست ولایت هلمند

وی ادامه داد: همچنان روایتی که در صحیح بخاری و برخی منابع اهل سنت وجود دارد که پیامبر فرموده است "من مأمور شده‌ام تا زمانی با مردم بجنگم تا شهادت به وحدانیت خدا و رسالت پیامبر داده و نماز بر پا داشته و زکات بدهند." پس طبق این روایت هم خوانندۀ "کلمه" مسلمان می‌باشد. بنابراین تکفیرِ شیعیان که به وحدانیت خدا و رسالت رسول وی اعتقاد دارند و نماز برپا می‌دارند و زکات می‌دهند جائز نمی‌باشد.

آقای رستگار افزود: در قدم بعدی باید گفت که از دین گرامی اسلام قرائت‌ها و برداشت‌های مختلفی شده است. صحیح نیست که هر مسلمانی که برداشتِ او مانند برداشت شخصی ما از اسلام نباشد را تکفیر کنیم. به عنوان نمونه در بحث توسلِ شیعیان به حضرت علی (ع)، اولا آنان به عنوان توسل "یا علی" می‌گویند تا خداوند به حرمت و کرامتِ آن حضرت مشکل‌شان را حل کند. ثانیا مسئلۀ توسل در روایات و آیات مطرح شده است. از جمله اینکه توسل به صحابۀ رسول خدا در آیۀ 64 سوره نساء مطرح و اثبات شده است. لذا اگر هر کسی مطابق با برداشت خود به توسل اعتقاد داشته و یا نداشته باشد، تکفیرش جایز نیست.

همچنان به گفتۀ این عالم دینی، ایمان یک مسئله قلبی است و جز خداوند کس دیگری از قلب و راز باطن اشخاص اطلاعی ندارد که چه کسی واقعا مسلمان است و یا چه کسی واقعا مسلمان نیست. بنابراین ما مأموریم تا مسلمانی اشخاص را از روی ادعای ظاهری و زبان آنان بپذیریم و نه قضاوت‌های شخصی خودمان.

وی خواستار نظارت دقیق بر مراکز علمی و دینیِ کشور شده و عنوان کرد که بسیاری‌ از افراد از اشاعۀ فرهنگ تکفیر، توهین و نفرت‌پراکنی در کشور نگرانند.

نعمت‌الله غفاری عضو پیشین مجلس و یکی از علمای دینی هلند در مصاحبه با خبرنگار آوا گفت: سالهاست که شیعیان و اهل سنت در ولایت هلمند و سراسر افغانستان در کنار یکدیگر بر اساس احترام متقابل زندگی مسالمت‌آمیزی داشته‌اند و اکنون ما نگران هستیم که برخی افراد و جریان‌های افراطی، همین فضای صمیمیت و اخوت دیرینه را بر هم بزنند.

قبل از این شماری از روشنفکران دینی از جمله حفیظ منصور، از ترویج فرهنگ تکفیر و خشونت توسط مراکز علمی و دینی و بخصوص مضمون ثقافت و استادان دانشکدۀ شرعیات ابراز نگرانی کرده بود.

گفتنی است که سال جاری سه تن از استادان دانشکدۀ شرعیات دانشگاه کابل به اتهام جلب و جذب جوانان به گروه داعش، توسط نیروهای امنیت ملی بازداشت شده و تاکنون آزاد نشده‌اند.

خبرنگار آوا با وجود تماس‌های مکرر، موفق به دریافت نظر سخنگوی وزارت تحصیلات عالی و مقامات محلی هلمند و مقامات دانشگاه خصوصی بست در مورد چگونگی نظارت از مراکز علمی و دینی و موضوع تکفیر شیعیان در چپتر ثقافت دانشگاه بست نشده است.

شایان ذکر است که در متن یکی از چپترهای ثقافت که از آدرس دانشگاه خصوصیِ بست چاپ و نشر شده، آمده است که شیعیان به دلیل کمک خواستن و توسل به حضرت علی (ع) از دایرۀ اسلام خارج شده‌اند. نشر این چپتر با واکنش گستردۀ بسیاری از شهروندان و علمای دینی روبرو شده است. آنان به صورت جدی خواهان جلوگیری از فعالیت جریان‌ها و مراکز تکفیری و افراطی در کشور می‌باشند.