به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، سجاد عباسی، آگاه مسایل دینی و سید احمد هاشمی، استاد دانشگاه بلخ، کارشناسان این گفتمان روی سر فصل‌های "علم چیست و معلم کیست؟"، "تفاوت معلم و مربی چیست؟"، "آیا تعلیم بدون تربیت موثر است؟" و "بررسی نظام تعلیم و تربیت افغانستان" و ارائه راه حل، صحبت نمودند.
 
تعلیم و تربیت لازم و ملزوم یکدیگر اند
سجاد عباسی نخست درباره این‌که علم چیست، گفت: "علم در معنای حقیقی در مقابل جهل قرار دارد و علم یعنی دانستن در مقابل ندانستن است".
 
عباسی افزود: از نگاه اهل بیت علیهم‌السلام علم چنین تعریف شده است: "علم نور است و خداوند برای هر کسی که بخواهد، این نور را در قلب او جای می‌دهد".
 
وی درباره این نور می‌گوید: نور چیزی است که در اثبات خودش نیاز به چیزی دیگر ندارد و این نور ظاهر به ذات است، اما ماده‌های دیگر برای اثبات خودشان در کائنات ضرورت به نور دارند.
 
این آگاه مسایل دینی ابراز داشت: اهل بیت(ع) علم را به نور تعریف کردند؛ چون بشر برای دانستن، نیاز به علم دارد و در فرهنگ اهل بیت، علم که انسان را به خدا وصل نکند، علم نیست.
 
وی در رابطه به این‌که معلم کیست؟ تصریح کرد: معلم کسی است که اول خود علم را آموخته باشد و بعد آن‌را برای بشر تعلیم می‌دهد و علم را برای مردم می‌آموزاند.
 
به گفته عباسی، اولین معلم خداوند متعال می‌باشد و دومین معلم پیامبر اکرم(ص) است؛ چنان‌که در حدیثی پیامبر می‌فرماید: "من به عنوان معلم مبعوث شدم".
 
وی تاکید کرد: هر علم که انسان را به خداوند متعال برساند، آن علم است، وگرنه علم نیست و هر کسی که می خواهد ویژگی های معلم را بداند، باید ویژگی های پیامبر را مطالعه کند.
 
این آگاه مسائل دینی گفت که امام علی(ع) علم را به دو بخش تقسیم کرده است؛ اول علم فطری و آن علم است که انسان را به سوی خداوند می کشاند و دوم علم اکتسابی، که در مکتب و دانشگاه کسب می‌شود.
 
به گفته او، نیاز امروز مردم افغانستان این است تا علوم انسانی در دانشگاه‌ها و مکاتب بیشتر تدریس شود؛ چون علوم انسانی خط رفتار جامعه را تشکیل می‌دهد.
 
سجاد عباسی پیرامون تربیت نیز بیان داشت: تربیت یعنی پرورش و چیزی را پرورش دادن و رساندن او به کمال؛ تعلیم و تربیت لازم و ملزوم یکدیگر می‌باشد.
 
نهادهای آموزشی و تعلیمی افغانستان مریض اند
در همین حال سید احمد هاشمی، استاد دانشگاه بلخ نیزپیرامون معلم و مربی گفت: مربی یک کلمه کلی است و معلم در درون این کلمه جا دارد.
 
به گفته او، مربی از هر نگاه می‌خواهد بیشتر بی‌اندیشد و از نگاه اخلاق، تربیت، رفتار و کارکردهای زندگی بحث می‌کند.
 
وی ادامه داد: اما کلمه معلم از یک بعد تدریس می‌کند؛ یعنی همان چارچوب را که برایش تعیین شده برای مردم آموزش می‌دهد.
 
هاشمی با گفتن این‌که هر دو کلمه در یک بعد کار می‌کنند، افزود: معلم و مربی هر دو در بعد یادگیری کار می‌کنند؛ چنان‌که انسان از زمان تولد تا مرگ به دنبال یادگیری است.
 
این استاد دانشگاه بیان داشت: پدر و مادر بهترین مربی از نگاه علمی و هم از نگاه عاطفی هستند؛ چنان‌که حضرت فاطمه(س) فرمودند: "وظیفه مادر تربیت فرزندانش است".
 
سید احمد هاشمی نهادهای آموزشی و تعلیمی افغانستان را مریض خوانده، ابراز داشت: کسانی که در راس این نهادها قرار دارند، متعهد نیستند؛ اگرچه متخصص هستند.
 
وی گفت که انتخاب‌ها در این نهادها بر اساس روابط است و این یک مشکل بزرگ است؛ اما کسانی که در راس قرار دارند، باید تصمیم درست و بجا بگیرند.
 
هاشمی مشکل دیگر نظام آموزش و پرورش کشور را نبود متود درست درسی عنوان کرده، اظهار داشت: در نظام آموزشی ما نوع تکرارآموزی بیشتر شده است و عامل آن عدم تعهد و تخصص کسانی است که در راس قرار دارند.
 
او ابراز داشت که معلمی ایثار و فداکاری است؛ چنان‌که ‌می‌گویند معلمی عشق است و اگر به عنوان شغل انتخابش کردی، رهایش کن.
 
این استاد دانشگاه تاکید کرد: استادان باید امروزه نظرات دانشمندان اسلامی را در دانشگاه‌ها و مکاتب تدریس کنند تا اسلام درست معرفی شود.
 
وی در پایان یادآور شد که دانشجویان نباید تنها به جزوه‌های درسی اکتفا کنند؛ بلکه باید مطالعات بیرونی خود را افزایش دهند.
 
گفتنی است که گفتمان دانشجویی خبرگزاری صدای افغان(آوا) در دفتر نمایندگی مزارشریف، هرجمعه رأس ساعت۸:۳۰ صبح با موضوعات مختلف روز برگزار می‌گردد.