به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، بعد از ظهر روز شنبه(14 ثور) نشستی تحت عنوان "افغانستان؛ صلح، امنیت و توسعه" با همت معاونت پژوهشی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی تهران، کرسی حقوق بشر، صلح و دموکراسی یونسکو و سفارت افغانستان در تهران، در تالار عدالت دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی برگزار گردید. در حاشیه این نشست، آثار هنری هنرمندان افغانستانی چون نقاشی، خطاطی و عکس نیز به نمایش درآمد.
در این نشست، علاوه بر حضور ده‌ها استاد دانشگاه و دانشجو از افغانستان و ایران، احمد هارون نجم‌پور، سرپرست سفارت افغانستان در تهران، دکتر ابراهیم بیگ‌زاده، ریاست گروه حقوق دانشگاه شهید بهشتی، دکتر اسدالله یاوری، معاون پژوهشی گروه حقوق دانشگاه شهید بهشتی، دکتر قاسم محمدی، معاون پژوهشی کرسی حقوق بشر، صلح و دموکراسی سازمان یونسکو، دکتر جعفر حق‌پناه، استاد دانشکده علوم سیاسی دانشگاه تهران، خانم رها احمدی فعال امور مهاجرین و همچنین یعقوب هوشمند، معاون اتشه فرهنگی سفارت کشور در تهران نیز حضور داشتند.

نجم‌پور: جنگ افغانستان جنگ میان قدرت‌ها، سازمان‌های استخباراتی و شبکه‌های قاچاق مواد مخدر است

احمد هارون نجم‌پور، سرپرست سفارت افغانستان در تهران طی سخنانی در این نشست، ضمن استقبال از گسترش زمینه همکاری‌های علمی، آموزشی و پژوهشی میان دانشگاه‌های کشور و جمهوری اسلامی ایران، ابراز امیدواری نمود که با هماهنگی نهادهای علمی، شاهد گسترش بیش از پیش این همکاری‌ها باشند.
وی در این نشست در رابطه با زمینه‌های صلح و چالش‌های امنیتی پیش رو در افغانستان صحبت نمود و سپس به علل و چگونگی صلح پرداخت.
نجم‌پور با اشاره به این‌که افغانستان مراحل مختلف سیاسی و اقتصادی را پشت سر گذاشته، خاطرنشان ساخت که جنگ افغانستان، جنگ میان قدرت‌ها، سازمان‌های استخباراتی و شبکه‌های قاچاق مواد مخدر بوده و یک جنگ تحمیلی بر مردم افغانستان است.
وی افزود، وجود گروه‌های تروریستی در افغانستان که در سایه طالبان گسترش می‌یابند، تهدیدی برای کشور، منطقه و جهان است، لذا مبارزه با تروریسم به عنوان یک تهدید مشترک، مبارزه مشترک، صادقانه، بدون تفکیک خوب و بد و همگانی می‌طلبد.
سرپرست سفارت افغانستان خاطرنشان کرد: طالبان به عنوان یک محور در اطراف خود، گروه‌های مختلف تروریستی و جرایم سازمان یافته را جمع کرده است و اگر طالبان نباشد، هیچ یک از این گروه‌ها به دلیل عدم آشنایی با افغانستان، نمی‌توانند در کشور فعالیت کنند.
به گفته وی، بر اساس برآوردها، 30 تا 35 هزار نیروی طالبان در حال نبرد با نیروهای امنیتی افغانستان اند که بیشتر آن‌ها ایدئولوژیک نبوده و به خاطر پول می‌جنگند و صلح خواهند کرد. اما در کنار طالبان، 7000 تا 7500 تروریست پاکستانی در گروه‌هایی مانند جیش محمد و سپاه صحابه در افغانستان فعالیت می‌کنند. تروریستان منطقه‌ای از کشورهای منطقه چون ازبکستان، تاجیکستان، چچن، چین و... در افغانستان فعالیت می‌کنند و در نهایت، 3 تا 4 هزار تروریست بین‌المللی چون القاعده و داعش به عنوان اقمار در اطراف طالبان فعالیت می‌نمایند.
نجم‌پور تأکید کرد: "ما در خط مقدم این جنگ بین‌المللی علیه تروریسم قرار داریم و به نمایندگی از همسایه‌ها، کشورهای منطقه و جهان با تروریستان می‌جنگیم".
وی تأکید کرد، از آن‌جایی که تروریسم یک تهدید مشترک است، نیاز به مبارزه مشترک و صادقانه دارد؛ مبارزه‌ای که در آن تروریستان را به خوب و بد تقسیم نکنیم و از آن‌ها برای منافع کوتاه‌مدت استفاده ابزاری ننماییم، زیرا در بلندمدت بسیار خطرناک خواهند بود.
این دیپلمات بلندپایه کشور با اشاره به برگزاری لویه جرگه مشورتی صلح در کابل گفت: "ما ناگزیر هستیم صلح کنیم، زیرا صلح امن‌ترین و کم‌هزینه‌ترین راه است. ما از راه جنگ نمی‌توانیم مخالفین را سرکوب کنیم، زیرا عقبه بخشی از آن‌ها در خارج از افغانستان است و هرچه کشته می‌شوند، دوباره عرض اندام می‌کنند و برمی‌گردند".
وی در مورد راه‌های رسیدن به صلح در افغانستان گفت که ابتدا نیاز است یک هماهنگی در داخل افغانستان ایجاد شود که برگزاری لویه جرگه مشورتی صلح در این راستا بود؛ "شاید یک تعداد از بزرگان در این جرگه شرکت نکردند، اما اختلاف آن‌ها در مورد روند برگزاری این جرگه بود، نه ماهیت آن".
به گفته نجم‌پور، "راه دوم رسیدن به صلح، موضوع پاکستان است. رییس‌جمهور افغانستان در لویه جرگه مشورتی صلح بار دیگر دست دوستی به سوی پاکستان دراز کرد و گفت که ما در یک جنگ اعلام نشده با این کشور قرار داریم و ما باید به طرف دوستی و اعتمادسازی با پاکستان قدم برداریم. راه سوم اجتماع منطقه‌ای و جهانی است و راه چهارم، ایجاد مکانیزم‌ها و راه‌کارهای صلح".
وی خاطرنشان نمود که طالبان نیز آماده مذاکره خواهد شد و با دولت هم گفت‌وگو خواهد کرد، اما کمی زمان می‌برد، زیرا از لحاظ حیثیتی، رهبران این گروه به وقت نیاز دارند تا سربازان‌شان را برای صلح قناعت بدهند و این ساده نیست.
سرپرست سفارت افغانستان در ایران تصریح نمود که در ابتدا طالبان حاضر به مذاکره نبودند، بعد با امریکا نشستند و در حالی که حاضر نبودند با دولت افغانستان مذاکره کنند، گفتند که در قالب یک هیأت ملی، با حضور نمایندگان دولت گفتگو می‌کنند.
وی نقش جمهوری اسلامی ایران در مسائل افغانستان را بسیار اساسی خواند و گفت: "ما از ایران تشکر می‌کنیم که با تمام نیرو از موضع دولت افغانستان حمایت کرد".
نجم‌پور خواهان نقش ایران در مبارزه با تروریسم به خصوص داعش، صلح و مصالحه و همچنین توسعه و بازسازی افغانستان شد.
وی در پایان ابراز امیدواری کرد که دانشجویان افغانستان به کشور خود برگردند، البته رقابت سختی با دانشجویانی که از سایر کشورها برمی‌گردند، دارند و برای این رقابت، باید توانایی علمی لازم را داشته باشند.
به گفته سرپرست سفارت کشور در تهران، هیچ دید سیاسی نسبت به دانشجویان افغانستان در ایران وجود ندارد و دروازه‌های کشور به روی تمام دانشجویان باز است.
 
بیگ‌زاده: همبستگی و روابط ایران و افغانستان به یک‌دیگر گره خورده است

در ادامه این نشست، دکتر ابراهیم بیگ‌زاده، رییس دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی تهران در سخنانی خاطرنشان کرد که دو کشور ایران و افغانستان در همیشه تاریخ پیونده‌های ناگسستنی داشته، دارند و خواهند داشت؛ مشترکات تاریخی و فرهنگی در کنار هم‌جواری، زمینه‌های مناسبی را برای مبادلات گسترده میان دو کشور ایجاد کرده است.
به گفته وی، این همبستگی و رابطه چنان به یک‌دیگر گره خورده که حتی امنیت دو کشور از یک‌دیگر تأثیرپذیر است، به گونه‌ای که ناامنی در هر یک از این دو کشور، بر کشور مقابل اثر می‌گذارد.
دکتر بیگ‌زاده با اشاره به ریشه‌های بحران در افغانستان، تأکید کرد که مردم افغانستان به این سطح از خودآگاهی دست یافته‌اند که فقط خود باید برای تعیین سرنوشت‌شان تصمیم بگیرند و این مهم ممکن نیست مگر از طریق ایجاد اتحاد و همبستگی و مشارکت دادن کلیه اقشار و قومیت‌های مختلف کشور، در لایحه‌های مختلف تصمیم‌گیری و اجرای تصمیم‌ها".
وی خاطرنشان نمود که روابط دو کشور ایران و افغانستان به ویژه در قلمرو تبادلات علمی، آموزشی و پژوهشی میان جامعه علمی و دانشگاهی این کشور به ویژه دانشگاه شهید بهشتی با مراکز علمی، آموزشی و پژوهشی افغانستان از دیرباز وجود داشته و در دهه اخیر، این همکاری‌ها شکل گسترده‌ای به خود گرفته است.
 
یاوری: صلح بدون احساس همبستگی و نزدیکی بین اقشار مختلف جامعه به وجود نمی‌آید

دکتر اسدالله یاوری، معاون پژوهشی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی تهران، دیگر سخنران نشست "افغانستان؛ صلح، امنیت و توسعه" بود.
وی نیز در سخنانی خاطرنشان کرد: "صلح حادث نمی‌شود مگر که احساس همبستگی و نزدیکی بین اقشار مختلف یک جامعه ایجاد شود. این احساس همبستگی در درجه اول با پذیرش تفاوت‌ها به دست می‌آید. آموزش و پژوهش و ترویج این مفاهیم نیز می‌تواند ما را به آن‌چه منتظرش هستیم، صلح، امنیت و توسعه نزدیک کند".
 
محمدی: تأکید بر گسترش همکاری‌ها بین دانشگاه‌های ایران و افغانستان

دکتر قاسم محمدی، معاونت کرسی حقوق بشر، صلح و دموکراسی سازمان یونسکوی ایران نیز در سخنانی به روابط علمی و فرهنگی افغانستان و ایران اشاره کرد و گفت، بسیاری از چهره‌های برجسته علمی در داخل افغانستان که در پست‌های عالی دولتی نیز کار کرده‌اند، مثل دکتر حیدر علامه، دکتر امین احمدی، دکتر عبدالعلی محمدی و... کسانی بوده‌اند که در دانشگاه شهید بهشتی تهران تحصیل کرده‌اند.
وی با بیان این‌که ارتباط فرهنگی دو کشور باید ادامه پیدا کرده و حفظ شود، بر گسترش همکاری‌ها بین دانشگاه‌های دو کشور تأکید کرد و گفت، دانشگاه کابل دو سال زودتر از دانشگاه تهران تأسیس شده است.
دکتر محمدی در عین حال خاطرنشان کرد که یکی از میراث‌های گرانبهای افغانستان در حوزه جوانمردی و فتوت است و خیلی از فتوت‌نامه‌ها در زبان و ادبیات فارسی به شخصیت‌هایی از افغانستان برمی‌گردد. به گفته وی، افغانستان سهم قابل توجهی در آیین فتوت و جوانمردی دارد.
 
حق‌پناه: برخلاف حقوق بین‌الملل، دولت افغانستان غایب اصلی مذاکرات صلح امریکا و طالبان است

در بخش پایانی نشست "افغانستان؛ صلح، امنیت و توسعه"، دکتر حعفر حق‌پناه مدیر میز افغانستان در انجمن علوم سیاسی ایران به مقوله صلح، امنیت و توسعه در افغانستان از منظر حقوق اساسی پرداخت.
هرچند به گفته وی، برخی به این باورند که افغانستان استعداد بی‌ثباتی دارد، اما وی خاطرنشان کرد که این کشور در دوره‌هایی از تاریخ چون در دوره شاه امان‌الله خان و پس از آن، به خصوص در دوره ظاهرشاه، از صلح، آرامش و ثبات برخوردار بوده و این ظرفیت را دارد که مراحل توسعه و ثبات را پشت سر بگذارد.
دکتر حق‌پناه با بیان این‌که قانون اساسی افغانستان یکی از پیشرفته‌ترین قانون‌های اساسی این کشور و منطقه است، نسبت به خواست طالبان برای رد این قانون ابراز نگرانی کرد و هشدار دارد که اگر این قانون اساسی زیر سوال برود، سنگ بنای معادلات در افغانستان به هم خواهد ریخت.
اگرچه به گفته وی، لویه جرگه مشورتی صل بر حفظ قانون اساسی تأکید کرده، اما گفته که بعد از صلح و از راه‌های در نظر گرفته شده، می‌توان تعدیلاتی در این قانون آورد.
این افغانستان‌شناس مطرح با اشاره به این‌که برخلاف حقوق بین‌الملل، دولت افغانستان غایب اصلی مذاکرات صلح میان امریکا و طالبان است، افزود، امریکا در این مذاکرات تنها به فکر خود است، زیرا این مذاکرات با طالبان بر گرفتن تضمین از این گروه در مورد عدم تهدیدهایی مشابه 11 سپتامبر از افغانستان علیه این کشور تمرکز دارد و مسأله افغانستان اهمیتی در آن ندارد.
وی تأکید کرد که روند مذاکرات صلح باید به گونه‌ای باشد که همه مسائل افغانستان را پوشش بدهد.
به گفته دکتر حق‌پناه، در این بین، رفتار طالبان هم مبهم و پر از مناقشه است؛ "این گروه چه ساختار سیاسی را برای افغانستان در نظر دارد؟ منظورش از شریعت اسلامی چیست؟ این در حالی است که فهم طالبان از شریعت با آن‌چه دولت مردان، نخبگان و جامعه مدنی افغانستان به آن باور دارند، متفاوت است".
وی در مورد نقش جمهوری اسلامی ایران در روند صلح افغانستان خاطرنشان کرد: "ایران تنها کشور منطقه است که موضعش به مضوع دولت کابل کاملا نزدیک است. ایران بر نقش و جایگاه دولت افغانستان در مذاکرات صلح تأکید دارد".