بامیان، ولایت اغلب کوهستانی در مرکز کشور میباشد که در فصل زمستان به خصوص در ایام برف باری سفر به دیگر ولایت یا وارد شدن به این ولایت را مشکل میسازد، طوری که مقامها نیز در سفرهای که به این ولایت داشته اند نیز قول آزادی بامیان را از زندانِ طبیعت وعده داده اند.
زمستان برفی بامیان علاوه بر اینکه گزند سردی هوا هیچیک از خانواده های این ولایت را بی نصیب نمیگذارد، برف باری های سنگین در این ولایت عبور و مرور از این ولایت با دیگر ولایات کشور را نیز از شهروندان میگیرد.
در جریان سالهای متمادی، ده ها تن بر اثر حوادث طبیعی چون سیلاب، برفکوچ، طوفان و حوادث ترافیکی در مسیر های این ولایت جان باخته اند.
تمامی جاده های که ولایت بامیان را با دیگر ولایت وصل میسازند از ارتفاعات بلند و کوهستان ها عبور میکنند که در فصل زمستان ارتفاع برف در این ساحات از دو متر بلند تر میرسد.
هرسال با آغاز فصل سرما و بارش برف توأم با باد و طوفان، مسیر های منتهی به بامیان و ولسوالی های این ولایت قطع شده و گاهاً این تعدادی زیادی از مسافرین در ساحه گیر مانده که بعضاً نجات می یابند و تعدادی هم یا زیر آورارهای برف و یاهم بر اثر برف باری ها جان میدهند.
کوتل قوناق؛ در مسیر بامیان_ دایکندی، کوتل شاتو، در مسیر ولسوالی های پنجاب، ورس و ولایت دایکندی، کوتل شبر و حاجیگک، در مسیر شاه راه بامیان_ کابل از عمده ترین ساحات هستند که هر سال خسارات زیادی مالی و جانی را برای مسافران و باشنده های این ولایت وارد میسازد.
به همان اندازه که زمستان سرد وبرفی بامیان برای شهروندان این ولایت نگران کننده و دشوار است، بارش برف های و باران نوید تازه ای برای شهروندان این ولایت داده و بخش عظیم از شهروندان این ولایت سال آیندهی شانرا خوش یومن و پر برکت پیشبینی میکنند.
بیش از ۹۰ درصد از ساکنان بامیان از طریق زراعت ومالداری امرار معاش میکنند
کوهستانی بودن بامیان فرصت آبیاری زمین های زراعتی از جویها و نهر ها را از دهقانان ولایت بامیان گرفته است و اغلب زمین های زراعتی مردم این ولایت از طریق آب شدن برفهای که در فصل زمستان در ارتفاعات بلند کوهها انباشته میشوند آبیاری میشوند. بر همین دلیل بارش برف در زمستان باعث خوشحالی بخش بزرگ از مردم این ولایت میشود.
هزاران جریب زمین در ولایت بامیان سالانه از طریق آب های ک بر اثر زوب شدن برف ها از کوه ها جاری میشوند آبیاری میشوند اما در سالهای که زمستانِ آن بدون برف بهار شود دهقانانِ و کشاورزان این ولایت امید شان را از گرفتن حاصلات زمین شان ازدست میدهند.
مسئوولان محلی ولایت بامیان نیز میگویند که سال گذشته بازش برف در زمستان کاهش ۵۰ درصدی داشت و به همین دلیل میلیونها افغانی برای باشنده های این ولایت خساره وازد کرده و تقریباً ۳۰ درصد از محصولاتی زراعتی باشنده های این ولایت ازبین رفت.
به گفته این مسئوولان بیش از ۱۵۰۰ قریه در سراسر ولایت بامیان از خشکسالی متاثر شده و تعدادی فامیل های که از این ناحیه متاثر شده است بیش از ۵۰ هزار تن میرسند.
هر چند زمستان ِ بامیان زندگی خانواده ها را در این ولایت سخت و دشوار ساخته و خسارات زیادی را شهروندان ولایت بامیان متقبل میشوند اما همین دشواری ها و مشکلات دریچهی تازه ای از امید و آروزها را برای باشنده های این ولایت به خصوص کسانی که امرار معاش شان وابسته به زراعت و مالداری هستند باز میدارد.
هرچند بخش بزرگ از مشکلات باشنده های ولایت بامیان با ایجاد تونل ها، ایجاد بند های آبی و افزایش امداد های حالت اضطرار در بامیان گردد اما در جریان سالها حکومت کمتر در این زمینه ها توجه کرده حتی گاهاً تطبیق پروژه های عامالمنفعه در این ولایت را لغو کرده است.
حذف بامیان از لیست بند آبگردان های کشور امید دهقانان این ولایت را برای رهایی از خشکسالی از بین برده و هر سال خشکسالی هزاران دهقان در بامیان را متضرر میسازد.