شماری از فرهنگیان و مقامات محلی غزنی از احتمال تخریب بسیاری از آثار تاریخی این ولایت در مرکز و ولسوالی‌ها ابراز نگرانی می‌کنند، اما ریاست اطلاعات و فرهنگ این ولایت از آغاز کار ساخت و مرمت برخی از این آثار در آینده نزدیک خبر می‌دهد.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، یاسین جویا؛ ولسوال ولسوالی جغتو در مصاحبه با خبرنگار آوا گفت: منار تاریخی بیگم با قدمت صدها ساله که در ولسوالی جغتو قرار دارد، متأسفانه در حال تخریب شدن است.
به گفته جویا، اگرچند کار سروی آن مدت‌ها قبل از سوی ریاست اطلاعات و فرهنگ غزنی به اتمام رسیده است؛ اما تا حال کار مرمت آن آغاز نشده است.
وی از ریاست اطلاعات و فرهنگ خواست که هرچه فوری برای مرمت آن اقدام کنند.
در همین حال، حسن‌رضا یوسفی، یک عضو شورای ولایتی غزنی نیز در مصاحبه با خبرنگار آوا، از وضعیت وخیم آثار باستانی غزنی در ولسوالی‌ها ابراز نگرانی کرده، ابراز داشت: متأسفانه در ولسوالی‌های غزنی آثار باستانی با ارزش و با قدامت صدها ساله وجود دارد که به دلیل بی‌توجهی در حال تخریب‌اند؛ به طور نمونه قصر امان‌الله خان در ولسوالی مقر، منار بیگم در جغتو و همین طور ده‌ها آثار باستانی دیگر که در سایر ولسوالی‌های غزنی موقعیت دارند.
همچنان یوسفی در مورد برخی آثار باستانی در مرکز غزنی نیز گفت که بسیار از آثار باستانی در مرکز غزنی نیز نیاز به ساخت و مرمت دارند؛ به خصوص مقبره شخصیت بزرگ این سرزمین ابوریحان البیرونی که در منطقه بهلول شهر غزنی موقعیت دارد.
.jpg)
این عضو شورای ولایتی غزنی خواهان توجه برای حفظ و مرمت آثار باستانی در مرکز و ولسوالی‌های غزنی شد.
نگاهی به تاریخ و آثار تاریخی غزنی
غزنی، تاریخ ۱۵۰۰ ساله قبل از اسلام دارد و مناطق تاریخی زیاد و آثارهای باستانی فراوان در غزنی موجود است. از سوی دیگر، ولایت غزنی در سالیان متمادی مقر پادشاهان و سلاطین بزرگی بوده و آثار بزرگی نیز از آنان به جا مانده است.
شهر غزنی (غزنه، غزنین) از شهرهای عمده خراسان قدیم و پایتخت سلسله غزنویان (۹۷۵-۱۱۸۷ میلادی) بود. این شهر در آن زمان و به ویژه در زمان سلطنت سلطان محمود (۳۸۹-۴۲۱ هـ.ق) و پسرش سلطان مسعود (۴۲۱-۴۳۲ هـ.ق.) به اوج شهرت و آبادانی رسید و از شهرهای عمده آن زمان محسوب می‌شد. در دوران سلطان محمود، غزنین به عنوان بزرگترین مرکز جهان اسلام شناخته می‌شد. بر این اساس، وزیران فرهنگ کشورهای اسلامی در اجلاسی در سال ۲۰۰۷ تصویب کردند که شهر غزنی در سال ۲۰۱۳ میلادی پایتخت فرهنگی جهان اسلام باشد.
بر اساس گزارش‌ها جمعا حدود ۳۰۰ آثار و مقبره تاریخی در ولایت غزنی موجود است، اما آثاری که در این ولایت توسط ریاست آبدات تاریخی به ثبت رسیده و در جریان سال‌های گذشته اعمار گردیده، ۴۳ آبده می‌باشد. این در حالی است که بسیاری از این آثار اعمار شده نیز حالا در وضعیت وخیمی به سر می‌برند.
در غزنى؛ مزار سنايى، شمس بابا، حسن غزنوى، شامير پاليزوان، سلطان محمود، خواجه بلغار، خواجه على، سلطان شهاب‌الدين غورى، زيارت ملا نوح بابا، دو منار دوران سلطان محمود غزنوى و صدها آبده تاريخى، مناطق و مقبره‌هايى مشابه وجود دارد.
مهم‌ترین منطقه تاریخی غزنی؛ شهر کهنه غزنی یا بالاحصار است، که قبلا مقر سلطنت سلطان محمود غزنوی بود. این قلعه، حدود ۴۰ برج دارد و گفته می‌شود که صدها سال قبل، یک سرپوش بازار طلا نیز در آن وجود داشت، که به اثر جنگ‌ها تخریب و آثار تاریخی و طلای این بازار، زیر خاک شده‌اند.
.jpg)
اما ارگ غزنی اکنون در آستانه فروپاشی قرار دارد. بعد از حمله طالبان به این شهر، محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری به شهر غزنی رفت و وعده داد که ارگ غزنی را بازسازی خواهد کرد.
این در حالی است که در خبری تازه، مسئولان محلی ولایت غزنی در ماه میزان گذشته اعلام کردند که دست‌کم ده اثر باستانی را هنگام حفر کانال فاضلاب در یکی از جاده‌های شهر غزنی کشف کرده‌اند. این آثار در عمق ۱۰ تا هشت متری کشف و به گفته رئیس اداره اطلاعات و فرهنگ ولایت غزنی، بیشتر آن‌ها "شمعدانی" و "باروت‌دانی" هستند و از نظر تاریخی نیز به دوره اسلامی بر می‌گردد.
پایان کار سروی؛ کار مرمت آثار تاریخی غزنی در آینده نزدیک شروع می‌شود
در همین حال محب‌الله رحمانی، سرپرست ریاست اطلاعات و فرهنگ در گفتگو با خبرنگار آوا در مورد کار ساخت برخی آثار باستانی غزنی خاطرنشان کرد: کار سروی مقبره ابوریحان البیرونی در مرکز غزنی، منار بیگم در ولسوالی جغتو، قصر امان‌الله خان در ولسوالی مقر و برخی از آثار باستانی دیگر که در مرکز و چند ولسوالی غزنی موقعیت دارد، به اتمام رسیده و قرار است کار ساخت و مرمت آن‌ها در آینده نزدیک آغاز گردد.
رحمانی افزود: سفارت ازبکستان کار ساخت مقبره ابوریحان را به عهده گرفته، اما با وجود سروی، کار بازسازی آن تا حال آغاز نشده و قرار است در آینده نزدیک شروع شود.
سرپرست ریاست اطلاعات و فرهنگ غزنی همچنان خواستار اعزام نیروهای قطعه ۰۱۲ برای حفاظت از آثار باستانی این ولایت شده، اظهار داشت: چندین بار ما از وزرات داخله خواستار اعزام نیروهای قطعه ۰۱۲ شده‌ایم، اما متأسفانه تا حال این نیروها به غزنی اعزام نشده‌اند.
این مقام محلی غزنی یک‌بار دیگر نیز خواستار اعزام نیروهای قطعه ۰۱۲ به این ولایت برای حفاظت از آثار باستانی غزنی شد.
همچنان رحمانی در مورد تدابیر جهت جلوگیری از غصب ساحات تاریخی غزنی ابزار داشت: تلاش‌های ما جریان دارد تا مانع غصب ساحات تاریخی شویم، همچنین برای جلوگیری از غصب ساحات تاریخی غزنی چند مدت قبل دیوار محافظوی ساحه منارها آغاز گردیده و قرار است که تا چند ماه کار آن به پایه اکمال برسد.
شایان ذکر است که در سال ۲۰۱۳ بسیاری از آثار تاریخی این ولایت فقط در مرکز غزنی مرمت کاری و بازسازی شد؛ اما تا هنوز بسیار از آثار باستانی این ولایت به خصوص آثار باستانی در ولسوالی‌ها بازسازی نشده و نیاز به بازسازی و مرمت دارند.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، یاسین جویا؛ ولسوال ولسوالی جغتو در مصاحبه با خبرنگار آوا گفت: منار تاریخی بیگم با قدمت صدها ساله که در ولسوالی جغتو قرار دارد، متأسفانه در حال تخریب شدن است.
به گفته جویا، اگرچند کار سروی آن مدت‌ها قبل از سوی ریاست اطلاعات و فرهنگ غزنی به اتمام رسیده است؛ اما تا حال کار مرمت آن آغاز نشده است.
وی از ریاست اطلاعات و فرهنگ خواست که هرچه فوری برای مرمت آن اقدام کنند.
در همین حال، حسن‌رضا یوسفی، یک عضو شورای ولایتی غزنی نیز در مصاحبه با خبرنگار آوا، از وضعیت وخیم آثار باستانی غزنی در ولسوالی‌ها ابراز نگرانی کرده، ابراز داشت: متأسفانه در ولسوالی‌های غزنی آثار باستانی با ارزش و با قدامت صدها ساله وجود دارد که به دلیل بی‌توجهی در حال تخریب‌اند؛ به طور نمونه قصر امان‌الله خان در ولسوالی مقر، منار بیگم در جغتو و همین طور ده‌ها آثار باستانی دیگر که در سایر ولسوالی‌های غزنی موقعیت دارند.
همچنان یوسفی در مورد برخی آثار باستانی در مرکز غزنی نیز گفت که بسیار از آثار باستانی در مرکز غزنی نیز نیاز به ساخت و مرمت دارند؛ به خصوص مقبره شخصیت بزرگ این سرزمین ابوریحان البیرونی که در منطقه بهلول شهر غزنی موقعیت دارد.
این عضو شورای ولایتی غزنی خواهان توجه برای حفظ و مرمت آثار باستانی در مرکز و ولسوالی‌های غزنی شد.
نگاهی به تاریخ و آثار تاریخی غزنی
غزنی، تاریخ ۱۵۰۰ ساله قبل از اسلام دارد و مناطق تاریخی زیاد و آثارهای باستانی فراوان در غزنی موجود است. از سوی دیگر، ولایت غزنی در سالیان متمادی مقر پادشاهان و سلاطین بزرگی بوده و آثار بزرگی نیز از آنان به جا مانده است.
شهر غزنی (غزنه، غزنین) از شهرهای عمده خراسان قدیم و پایتخت سلسله غزنویان (۹۷۵-۱۱۸۷ میلادی) بود. این شهر در آن زمان و به ویژه در زمان سلطنت سلطان محمود (۳۸۹-۴۲۱ هـ.ق) و پسرش سلطان مسعود (۴۲۱-۴۳۲ هـ.ق.) به اوج شهرت و آبادانی رسید و از شهرهای عمده آن زمان محسوب می‌شد. در دوران سلطان محمود، غزنین به عنوان بزرگترین مرکز جهان اسلام شناخته می‌شد. بر این اساس، وزیران فرهنگ کشورهای اسلامی در اجلاسی در سال ۲۰۰۷ تصویب کردند که شهر غزنی در سال ۲۰۱۳ میلادی پایتخت فرهنگی جهان اسلام باشد.
بر اساس گزارش‌ها جمعا حدود ۳۰۰ آثار و مقبره تاریخی در ولایت غزنی موجود است، اما آثاری که در این ولایت توسط ریاست آبدات تاریخی به ثبت رسیده و در جریان سال‌های گذشته اعمار گردیده، ۴۳ آبده می‌باشد. این در حالی است که بسیاری از این آثار اعمار شده نیز حالا در وضعیت وخیمی به سر می‌برند.
در غزنى؛ مزار سنايى، شمس بابا، حسن غزنوى، شامير پاليزوان، سلطان محمود، خواجه بلغار، خواجه على، سلطان شهاب‌الدين غورى، زيارت ملا نوح بابا، دو منار دوران سلطان محمود غزنوى و صدها آبده تاريخى، مناطق و مقبره‌هايى مشابه وجود دارد.
مهم‌ترین منطقه تاریخی غزنی؛ شهر کهنه غزنی یا بالاحصار است، که قبلا مقر سلطنت سلطان محمود غزنوی بود. این قلعه، حدود ۴۰ برج دارد و گفته می‌شود که صدها سال قبل، یک سرپوش بازار طلا نیز در آن وجود داشت، که به اثر جنگ‌ها تخریب و آثار تاریخی و طلای این بازار، زیر خاک شده‌اند.
اما ارگ غزنی اکنون در آستانه فروپاشی قرار دارد. بعد از حمله طالبان به این شهر، محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری به شهر غزنی رفت و وعده داد که ارگ غزنی را بازسازی خواهد کرد.
این در حالی است که در خبری تازه، مسئولان محلی ولایت غزنی در ماه میزان گذشته اعلام کردند که دست‌کم ده اثر باستانی را هنگام حفر کانال فاضلاب در یکی از جاده‌های شهر غزنی کشف کرده‌اند. این آثار در عمق ۱۰ تا هشت متری کشف و به گفته رئیس اداره اطلاعات و فرهنگ ولایت غزنی، بیشتر آن‌ها "شمعدانی" و "باروت‌دانی" هستند و از نظر تاریخی نیز به دوره اسلامی بر می‌گردد.
پایان کار سروی؛ کار مرمت آثار تاریخی غزنی در آینده نزدیک شروع می‌شود
در همین حال محب‌الله رحمانی، سرپرست ریاست اطلاعات و فرهنگ در گفتگو با خبرنگار آوا در مورد کار ساخت برخی آثار باستانی غزنی خاطرنشان کرد: کار سروی مقبره ابوریحان البیرونی در مرکز غزنی، منار بیگم در ولسوالی جغتو، قصر امان‌الله خان در ولسوالی مقر و برخی از آثار باستانی دیگر که در مرکز و چند ولسوالی غزنی موقعیت دارد، به اتمام رسیده و قرار است کار ساخت و مرمت آن‌ها در آینده نزدیک آغاز گردد.
رحمانی افزود: سفارت ازبکستان کار ساخت مقبره ابوریحان را به عهده گرفته، اما با وجود سروی، کار بازسازی آن تا حال آغاز نشده و قرار است در آینده نزدیک شروع شود.
سرپرست ریاست اطلاعات و فرهنگ غزنی همچنان خواستار اعزام نیروهای قطعه ۰۱۲ برای حفاظت از آثار باستانی این ولایت شده، اظهار داشت: چندین بار ما از وزرات داخله خواستار اعزام نیروهای قطعه ۰۱۲ شده‌ایم، اما متأسفانه تا حال این نیروها به غزنی اعزام نشده‌اند.
این مقام محلی غزنی یک‌بار دیگر نیز خواستار اعزام نیروهای قطعه ۰۱۲ به این ولایت برای حفاظت از آثار باستانی غزنی شد.
همچنان رحمانی در مورد تدابیر جهت جلوگیری از غصب ساحات تاریخی غزنی ابزار داشت: تلاش‌های ما جریان دارد تا مانع غصب ساحات تاریخی شویم، همچنین برای جلوگیری از غصب ساحات تاریخی غزنی چند مدت قبل دیوار محافظوی ساحه منارها آغاز گردیده و قرار است که تا چند ماه کار آن به پایه اکمال برسد.
شایان ذکر است که در سال ۲۰۱۳ بسیاری از آثار تاریخی این ولایت فقط در مرکز غزنی مرمت کاری و بازسازی شد؛ اما تا هنوز بسیار از آثار باستانی این ولایت به خصوص آثار باستانی در ولسوالی‌ها بازسازی نشده و نیاز به بازسازی و مرمت دارند.