به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا) از تهران، دکتر ‌مهدی کرباسیان که امروز دوشنبه(22 اسد) در حاشیه نشستی پیرامون روز خبرنگار در ساختمان سازمان ایمیدرو، با خبرنگار "آوا" سخن می‌گفت، به دیدارها و مذاکرات ایران و افغانستان در حوزه معادن اشاره کرد و گفت: "در مورد افغانستان، خوشبختانه چند سال قبل وزیر معادن افغانستان به ایران تشریف آوردند و بنده نیز دو سفر به افغانستان و کابل داشته‌ام، ملاقات‌های خوبی با مشاور آقای اشرف غنی و دو وزیر داشتم، خیلی در جلسات اظهار علاقه کردند، حتی تیمی ده نفره را به ایران فرستادند، ما هم(یک تیم) فرستادیم، همکاری‌ها را یادداشت تفاهم کردیم، ولی در عمل جوابی به ما داده نشده است".
 
وی خاطرنشان کرد که حتی برای سرمایه‌گذاری مشترک در حوزه سنگ آهن افغانستان، به خصوص در حوزه سنگان که هم‌مرز با ایران است، اظهار آمادگی کردند که بیایید مشترکا سرمایه‌گذاری کنیم؛ کارش برای مردم افغانستان و صادراتش به صورت مشترک برای دو کشور باشد؛ از گاز ایران حسن استفاده را بکنند و اشتغال ایجاد نمایند.
 
 اما دکتر کرباسیان تصریح کرد که تاکنون پاسخی به این درخواست داده نشده و آن‌ها منتظر جواب حکومت و وزارت معادن افغانستان هستند.
 
وی در عین حال با توجه به حضور برخی سرمایه‌گذاران افغانستانی در حوزه استخراج معادن ایران و علاقمندی کار در این حوزه، تأکید کرد که از همه سرمایه‌گذاری‌های خارجی در حوزه معادن و صنعت در ایران استقبال می‌کنند.
 
معدن آهن هرات، از جمله بزرگ‌ترین معادن افغانستان

معدن آهن هرات، از جمله بزرگترین معادن کشور محسوب می‌شود که در ولسوالی غوریان موقعیت داشته و هم مرز با جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. این معدن بخش بزرگی از یک حوزه سنگ آهن است که قسمتی از آن در منطقه سنگان ولسوالی خواف ولایت خراسان رضوی ایران موقعیت دارد. با وجودی که ایران توانسته معدن آهن سنگان را مورد بهره‌برداری قرار دهد، این معدن در داخل افغانستان دست نخورده باقی مانده و علاقمندی برای سرمایه‌گذاری مشترک برای استخراج آن وجود دارد.
 
خواست افغانستان برای پروسس سنگ آهن در داخل کشور
سرپرست وزارت معادن کشور می‌گوید که ایران علاقه‌مند است که سنگ‌های معدن آهن سنگان در ولایت هرات را استخراج و آن‌را در ایران پروسس کند، اما پیشنهاد حکومت افغانستان برای پروسس سنگ آهن از سوی ایران، در داخل خاک کشور است.
 
نرگس نهان، سرپرست وزارت معادن و پترولیم سال گذشته در این‌باره در یک نشست خبری گفته بود: "من چند بار با سفیر ایران در کابل دیدار داشتم، اینان به علت این‌که بخش معدن سنگان ایران تمام شده و چون ماشینری کافی ایران در اختیار دارند و این ماشینری اکنون مواد خام ندارد، ایران علاقمند است که معدن افغانستان را نیز استخراج کند، اما ما یک پالیسی داریم که سنگ‌های معدنی ما در داخل کشور پروسس شوند".
 
سفیر ایران در کابل نیز سال گذشته از گفت‌وگوها میان حکومت‌های ایران و افغانستان دربارۀ سرمایه‌گذاری‌های این کشور در بخش معادن‌ افغانستان، به ویژه روی معدن سنگان خبر داده بود.
 
اعلام آمادگی شرکت فولاد مکران برای استخراج و پروسس سنگ آهن در داخل افغانستان

این در حالی است که به تازگی، شرکت بزرگ فولاد مکران چابهار ایران اعلام آمادگی کرده تا در صورت علاقمندی و سرمایه‌گذاری مشترک با بخش خصوصی افغانستان، سنگ آهن ولسوالی غوریان هرات را استخراج و در همان‌جا با ایجاد تأسیسات و کارخانه، به محصولی به نام "گندله"، یک ماده اولیه برای کارخانه‌های بزرگ فولادسازی، به خصوص کارخانه فولاد مکران، تبدیل نماید و سپس این محصول، برای استفاده در کارخانه‌های فولادسازی صادر شود.
 
 به گفته مسئولین شرکت فولاد مکران، آن‌ها به جایی که گندله را از کشورهای دیگر وارد کنند، از افغانستان وارد می‌کنند که برای دو کشور خوب و مناسب خواهد بود.
 
این مسئولین از هیأت افغانستان که یک شنبه و دوشنبه گشته(14 و 15 اسد) از منطقه آزاد و بندر چابهار دیدار کردند، خواستند تا اگر مجموعه‌هایی در زمینه استخراج و پروسس سنگ آهن در داخل افغانستان کار می‌کنند، به آن‌ها معرفی شود تا بتوانند نشست مشترکی داشته باشند.
 
سید یحیی اخلاقی، رییس ترانزیت و تسهیلات تجاری وزارت تجارت و صنایع و عضو هیأت افغانستان نیز با استقبال از این طرح شرکت فولان مکران، با بیان این‌که برای تولید فولاد به آب زیاد نیاز است و افغانستان هم مثل ایران متأثر از بحران کم آبی است، خاطرنشان کرد، مزیتی که چابهار دارد، این است که دارای آب فراوان است و بهترین نقطه برای ایجاد کارخانه فولاد، به حساب می‌رود.
 
وی افزود: "ما در افغانستان نمی‌توانیم در هر جایی کارخانه فولاد ایجاد کنیم، باید در جایی باشد که دارای آب فراوان باشد، ولی چابهار می‌تواند مشکل آب را حل کند".
 
این در حالی است که ایران حاضر است انرژی لازم برق و گاز و هم‌چنین دانش و تکنالوژی را برای استخراج معدن آهن ولسوالی غوریان هرات و تبدیل آن به محصولات و فرآورده‌های بالاتر فراهم کند. این مسأله می‌تواند ارزش افزوده قابل توجهی برای هر دو کشور، به خصوص افغانستان داشته باشد و زمینه‌های اشتغال را در حوزه غرب و ولایت هرات فراهم کند، اما تلاش‌ها و دیدهای منفی وجود دارد که افغانستان و ایران نتوانند در حوزه همکاری‌های اقتصادی، به خصوص استخراج معادن، همکاری و سرمایه‌گذاری‌های مشترک داشته باشند.