پس از یک سال و دو ماه تبعید اعلام نشده در ترکیه و پس از سه هفته تظاهرات‌ها و اعتراض‌های گسترده در شمال، قرار است عصر امروز یک‌شنبه(31 سرطان)، جنرال دوستم به کشور برگردد. کارشناسان به این باور اند که حکومت جنرال دوستم را به کشور نیاورده، بلکه او او به زور خود آمده و پیروز میدان است. با این حال، آگاهان مسائل سیاسی از به تعویق افتادن اعلام موجودیت ائتلاف نجات افغانستان خبر می‌دهند.

به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، احمد سعیدی، کارشناس مسائل سیاسی در گفتگو با خبرنگار آوا پیرامون بازگشت جنرال دوستم به کشور گفت: ما زمانی که به تظاهرات‌های شمال نگاه کردیم، متوجه شدیم که آقای دوستم در میان ترک‌تباران نفوس بسیار دارد و ایشان می‌تواد در ولایات شمالی کشور نقش برازنده داشته باشد.
 
آقای سعیدی افزود: دولت از یک سال به این‌سو کار کرد تا صفوف حامیان جنرال دوستم را در کنار خود داشته باشد، اما حامیان وی نقشی نداشتند، بناء اگر آقای دوستم بیاید و با دولت همکاری کند، می‌تواند در ولایات شمالی نقش بازی کند.
 
وی در مورد سرنوشت ائتلاف نجات افغانستان پس از برگشت جنرال دوستم به کشور اضافه کرد: اعلام موجودیت ائتلاف نجات تا نزدیک انتخابات به تعویق خواهد افتاد، و جنرال دوستم به حیث معاون اول در این اپوزیسیون اعلام موجودیت نخواهد کرد، قرار بود ائتلاف نجات در این هفته اعلام موجودیت کند، اما به تعویق افتاده است.
 
این کارشناس سیاسی بیان کرد: در افغانستان هر قدر به انتخابات ریاست جمهوری نزدیک می‌شویم، صف‌بندی هم تغییر می‌کند. سیاست در افغانستان بیشتر فصلی و تاکتیکی است تا استراتژیکی و هر کس روی منافع خودش کار می‌کند.
 
با این وجود آقای سعیدی در پاسخ به این سوال که برنده جنجال‌های بیش از یک ساله میان جنرال دوستم و حکومت کیست؟، خاطرنشان کرد: "در قضیه دوستم و ارگ، جنرال برنده است، دوستم را نیاوردند، او به زور خود آمده است، تظاهرات شمال باعث شده که خارجی‌ها و دولت نزد آقای دوستم زانو بزنند و از وی تقاضا کردند که بیاید و این را خاموش کند".
 
او در پایان گفت: سخنگوی ریاست جمهوری می‌گوید که آقای دوستم به تداوی رفته بود و حالا قرار است بیاید، تداوی‌اش تمام شده، آن‌ها دروغ می‌گویند و من شرافت‌مندانه خجالت می‌کشم.
 
محمودی: حضور معاون اول ریاست جمهوری در داخل کشور تأثیرات مثبتی در پی خواهد داشت

با این حال علی‌رضا محمودی، کارشناس مسائل سیاسی نیز در گفتگو با خبرنگار آوا در مورد تأثیرات برگشت جنرال دوستم به کشور بیان کرد: بدون شک حضور معاون اول ریاست جمهوری در داخل کشور تأثیرات مثبتی در پی خواهد داشت، قسمتی از حکومت غیرفعال بود، اما با آمدن معاون اول، دوباره فعال خواهد شد.
 
او افزود: آمدن آقای دوستم برای آوردن ثبات کمک می‌کند، حمایت آقای دوستم از برنامه صلح با طالبان و پروسه انتخابات، قطعا بی‌تأثیر نخواهد بود.
 
از سوی دیگر، آقای محمودی گفت: بدون شک جنرال دوستم از بنیان‌گذاران ائتلاف نجات برای افغانستان است، حضور جریان‌ها و احزاب پر قدرت سیاسی می‌تواند بر انتخابات پیش رو مشروعیت ببخشد و این‌ها به برگزاری بهتر انتخابات در آینده کمک می‌کند.
 
او اضافه کرد: هر جریان کاندید خودش را در انتخابات ریاست جمهوری پیش رو خواهد داشت، اما به باور وی، برگشت جنرال دوستم و اعلام موجودیت ائتلاف نجات برای افغانستان، جهت‌بندی‌های انتخاباتی، شکل جدیدی به خود خواهد گرفت.
 
کوهستانی: توطئه‌ تبعید دوستم از سوی کانون ارگ و متحدین خارجی‌شان صورت گرفت

در همین حال، جاوید کوهستانی، کارشناس مسائل سیاسی نیز در گفتگو با خبرنگار آوا گفت: بر هیچ‌کس پوشیده نیست که جنرال دوستم یکی از شخصیت‌های تأثیرگذار چند دهه پسین افغانستان است.
 
 او افزود: آقای دوستم در انتخابات سال 93 یکی از کانون‌های اساسی رأی برای تیم «تحول و تداوم» پنداشته می شد، اما متأسفانه وضعیتی که در کشور ما فعلا وجود دارد، علیه جنرال دوستم توطئه کردند.
 
 این آگاه مسائل سیاسی اضافه کرد: کسانی در ساختار قدرت سیاسی افغانستان به ‌خاطر تضعیف پایگاه جنرال دوستم در میان مردم و پروژه‌هایی که بیشتر در آن عوامل خارجی نقش دارند؛ (مانند) بردن جنگ به شمال افغانستان، حتی تصمیم‌گیری برای حذف فیزیکی جنرال دوستم، در حادثه‌یی که در غورماچ اتفاق افتاد و همچنین دوسیه‌سازی از آدرس احمد ایشچی (که)منجر به تبعید وی به گونه سفر طولانی در ترکیه شد، (دست دارند).
 
 آقای کوهستانی ادامه داد: پس از رفتن جنرال دوستم از کشور، همه دیدند که اتفاقات بزرگی در افغانستان به‌وجود آمد؛ ولسوالی‌های زیادی در شمال کشور سقوط کرد، داعش نیز در ولسوالی‌های ولایات شمالی حضور پیدا کرد و همچنین دیگر گروه‌های تروریستی نیز در آن مناطق لانه کردند.
 
 وی می‌گوید: قوماندانان بزرگ جنرال دوستم که می جنگیدند، تلفات سنگین دادند، سرانجام گرفتاری نظام‌الدین قیصاری را به میدان کشیدند که از افراد وفادار به جنرال دوستم بود و این کار موجب یک قیام در شمال افغانستان شده که حالا مجبور شدند جنرال دوستم را دوباره به کابل بیاورند.
 
 کوهستانی اشاره کرد: توطئه‌ای که باعث تبعید دوستم به ترکیه شد، از سوی کانون ارگ و متحدین خارجی‌شان صورت گرفت.
 
به گفته وی، همچنین ذهنیت‌سازی برای خارجی‌ها به‌وجود آوردند و تلاش کردند که جنرال دوستم و نیروهای تأثیرگذار را در افغانستان به حاشیه برانند.
 
 از دید آقای کوهستانی، آن‌ها نه تنها موفق نبودند؛ بلکه با شرمساری که امروز این کانون توطئه دارد می‌بیند، حقانیت مسأله حضور دوستم و متحدانش را جامعه جهانی درک می‌کند که این‌ها در برابر تروریزم و افراطیت مبارزه می‌کردند و سرانجام با وساطت و پادرمیانی، قرار است دوستم به کشور بیاید.
 
 به باور وی، انتخابات ریاست جمهوری سال 98 در پیش است و قرار است که جنرال دوستم در این انتخابات سهم فعالی در وضعیت امنیتی افغانستان بگیرد.
 
پس از تظاهرات‌ها برای رهایی نظام‌الدین قیصاری و برگشت معاون اول ریاست جمهوری به کشور در شمال افغانستان قرار است یکی از خواسته‌های معترضین شمال تحقق بیابد و جنرال دوستم امروز ساعت 4 بعد از ظهر به کابل بیاید، اما تا هنوز معلوم نیست که نظام‌الدین قیصاری رها خواهد شد یا خیر؟!