۷۶ زیارت گاه در سطح ولایت بامیان وجود دارد که مشهورترین آنها زیارت میر سید علی یخسوز، میر سید هاشم، در مرکز بامیان، شاه قلندر، مزار ده سرخ و شاه برهنه در ولسوالی یکاولنگ می‌باشد.

ولایت بامیان در کنار اینکه یکی از مراکز مهم بودایی در سطح کشور می‌باشد زیارت گاه های مهمی از دوران اسلام را نیز دارا می‌باشد که علاوه بر داشتن زائرین داخلی؛ توریستان خارجی  نیز از این ساحات دیدن می‌کنند.

به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، به گفته مسئولان اداره حج و اقاف بیش ۷۶ زیارت گاه در سطح ولایت بامیان وجود دارد که مشهورترین آنها زیارت میر سید علی یخسوز، میر سید هاشم، در مرکز بامیان، شاه قلندر، مزار ده سرخ و شاه برهنه در ولسوالی یکاولنگ می‌باشد.

به گفته مسئولان محلی این ولایت نه تنها شهروندان بامیان به این زیارت ها اعتقاد زیادی دارند بلکه هر سال تعدادی زیادی زائر از ولایت های همجوار بامیان به این ولایت آمده و به زیارت این اماکن مقدس می‌روند.

زیارت سیدمیر هاشم و میر سید علی مشهور به یخ‌سوز در مرکز بامیان سوابق تاریخی طویلِ را نیز دارا بوده که تاریخ نویسان قدامت تاریخی این زیارات را حدود نهصد سال عنوان می کنند
بر اساس گفته های مورخین و تاریخ نویسان میر سید علی مشهور به یخسوز در سال ۸۰۱ شمسی در زمان حاکمیت جاح بن یوسف همراه با چند تن از برادرانش مهاجرت کرده و در بخش های از بامیان ساکن شدند

که پس از مدت ها زندگی بعد از وفات ایشان بنا بر کرامات که مردم از این شخصیت ها دیده اند مقبره های آنان به زیارت گاه های مهم در سطح کشور مبدل شده است.

در طول سال، علاوه بر اینکه تعدادی زیادی از شهروندان بامیان به این زیارتگاه ها مراجعه می‌کنند شهروندان دیگر ولایات نیز به این زیارتگاه ها آمده و احترام خاصی برای این زیارتگاه ها دارند.

محمد یکی از باشنده های ولایت دایکندی که به منظور زیارت میر هاشم و میرسید علی یخسوز به بامیان آمده است می‌گوید:" من همراه با فامیل خود از ولسوالی میرامور ولایت دایکندی برای زیارت میرهاشم و میر سید علی یخسوز آمده ایم مردم چیز های زیادی از کرامات این دو زیارت نقل می‌کنند و بسیاری هم می‌گوید حاجت شان برآورده شده است. پسرم مریض است و گاهی وقت میرگی(نوعی از اختلالات روانی) میگیرد امیدوارم مریض ما شفا یاب شود.

علی باشنده مرکز بامیان نیز گه همه روزه به زیارت میر سید هاشم می آید می‌گوید:" زیارت میر سید علی یخسوز و سید میرهاشم از احترامی خاصی بین مردم برخوردار هستند و ما هم  بزرگی که از این زیارات دیده ایم هر روز به زیارت میرهاشم آغا می آییم و حمد و سوره ای مخوانیم."

او که باشنده مرکز بامیان هست و هر روز به این زیارتگاه ها سر میزند می‌گوید:" در ایجا علاوه بر اینکه مردم به زیارت می آیند گردشگران خارجی نیز از این زیارات دیدن می‌کنند و در سال حدوداً بیش از ۵۰ نفر گردشکر خارجی از زیارت میر هاشم و میر سید علی یخسوز دیدن می‌کنند."

در همین حال شهروندان بامیان از عدم توجه دولت به اماکن مقدسه بامیان نیز شکایت داشته می‌گویند روند تخریب این زیارتگاه ها بر اثر عوامل طبیعی جریان داشته اما دولت در راستایی حفظ و مراقبت این ساحات کمترین توجهِ نداشته اند.

مسئولان اداره محلی بامیان اما می‌گویند، این اداره پلان حفظ و مراقبت از این ساحات ساخته شده و شماری از موسسات بین المللی وعده همکاری در این زمینه را داده اند.

از سویی هم نصرالله بلاغی؛ مدیر عمومی ارشاد و مساجد ولایت بامیان به آوا می‌گوید:" متاسفانه ساحات و اماکن مقدس بامیان کمتر مورد توجه اداره محلی بامیان بوده و فصل بارش باران بعضاً تخریب می‌شوند.

وی می‌گوید این اماکن مقدس در بین مردم از جایگاه ویژه ای برخودار بوده و هر سال تعدادی زیادی مردم از ولایت های کابل، سمنگان، مزار شریف، بغلان، دایکندی و... به زیارت میر سید علی یخسوز و سید میرهاشم در مرکز بامیان آمده و احترام زیادی به این زیارت گاه ها قائل هستند."

وی می‌گوید:"نه تنها مسلمانان و شیعیان به این زیارتگاها سر میزنند و به این زیارتگاه ها احترام دارند بلکه توریستان خارجی نیز از این اماکن مقدس دیدن میکنند."

نه تنها این دو زیارت در مرکز بامیان جایگاه ویژه ای بین مردم دارند بلکه؛ زیارت بند امیر یکی از پر بازدید ترین زیارت ها در ولایت بامیان می‌باشد.

با آنکه تعدادی از توریستان به منظور بازدید از  آثار باستانی که در این ساحه وجود دارد دیدن می‌کنند اما بیشترِ بازدید کننده ها به منظور زیارت به بند امیر می آیند.

هر چند در هیچ یکی از متون تاریخی ذکر نشده است اما مردم به این باور اند که این بندها توسط حضرت علی(ع) بسته شده و یکی از قدم گاه های حضرت علی(ع) می‌باشد.

علاوه بر این زیارت خانه ها؛  زیارت شاه برهنه برادر سید میر هاشم، زیارت شاه قلندر و زیارت مزار ده سرخ  در یکاولنگ، از دیگر زیارات مشهور در سطح ولایت بامیان می‌باشد که روزانه ده‌ها زائر به زیارت آنان میروند