رئیس‌جمهور غنی در نشست دوم پروسه کابل، طرح و شرایط جدیدی را برای مذاکره و صلح با طالبان اعلام کرد، از جمله مذاکره بدون پیش‌شرط و آتش‌بس، اما کارشناسان به این باور اند که طالبان حاضر به مذاکره بین‌الافغانی قبل از مذاکره با امریکایی‌ها نیستند. کارشناسان می‌گویند که حکومت افغانستان باید مرجع اصلی طالبان را پیدا کند و این گروه وابسته به سازمان استخباراتی پاکستان است.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، با توجه به سخنان رییس‌جمهور در نشست دوم پروسه کابل، طرح او در مورد مذاکره با طالبان دارای شرایط زیر است:
ـ دولت افغانستان با طالبان بدون پیش‌شرط مذاکره می کند؛
ـ آتش بس صورت گیرد؛
ـ طالبان به عنوان یک گروه سیاسی عمل کنند؛
ـ برای آغاز مذاکره یک چوکات سیاسی ساخته شود؛
ـ روی تغییر قانون اساسی بحث می‌شود؛
ـ زندانیان طالبان آزاد خواهند شد؛
ـ حکومت افغانستان برای طالبان پاسپورت و ویزه صادر خواهد کرد؛
ـ برای طالبان در کابل دفتر داده خواهد شد؛
ـ جهت خارج سازی نام رهبران طالبان از فهرست تحریم‌های بین المللی با آنها کار خواهد شد.
این در حالی است که طالبان در دو نوبت در ماه جاری میلادی، خواستار مذاکره مستقیم و رو در رو با امریکا شده است.
مژده: طالبان حاضر به مذاکره بین الافغانی قبل از مذاکره با امریکایی ها نیستند
در چنین شرایطی، وحید مژده، آگاه مسائل سیاسی در گفتگو با خبرنگار آوا گفت: "صلح آرزوی تمام ملت افغانستان است، اما آنچه را که رئیس جمهور اعلام کرده، حرف تازه نیست. بارها این مسائل گفته شده و طالبان نیز این طرح را نمی پذیرد".
مژده افزود: "دولت افغانستان خودش اعتراف می کند اگر کمک امریکا نباشد، این حکومت در شش ماه از بین می‌رود، بر این اساس، طالبان هم امریکا را طرف اصلی خود می‌داند".
به گفته وی، در این طرح اشرف غنی هیچ اشاره‌یی به نیروهای خارجی در افغانستان نشده است.
به باور مژده، این طرح نیز روی کاغذ باقی می ماند.
او خاطرنشان کرد: "این طرح رئیس جمهور با تلاش های گذشته و پیشنهادات آقای کرزی، رئیس جمهور اسبق کشور هیچ فرقی ندارد. موضوعاتی که می‌شود در مذاکره روی آن بحث شود، این‌ها آن را به عنوان پیش شرط مطرح کرده اند و بعد می‌گویند ما بدون قید و شرط خواهان مذاکره هستیم".
وی در ادامه گفت: "طالبان حاضر به مذاکره بین الافغانی قبل از مذاکره با امریکایی ها نیستند؛ آنها خواهان مذاکره با امریکا اند".
رفیعی: طرحی که رئیس‌جمهور به طالبان پیشنهاد کرده، همان طرح گذشته است/ طالبان راه دیگری جز آغاز گفتگوهای صلح با افغانستان ندارد
با این حال عزیز رفیعی، رئیس مجتمع جامعه مدنی نیز به خبرنگار آوا گفت: "طرحی که از سوی رئیس جمهور به طالبان پیشنهاد شده، همان طرح گذشته است. بدون قید شرط در گذشته هم بود و حالا هم است. متاسفانه بحث عدالتی در این طرح وجود ندارد و بازهم جنایت کاران جنگی از بحث عدلی و قضایی معاف می‌شوند".
وی در ادامه بیان کرد: "نقش و حمایت مردم در این پروسه کم رنگ و ضعیف می‌شود. هرچند جنگ فرسایشی مردم افغانستان را خسته ساخته، اما در واقعیت عبور از مرز عدالت در افغانستان برای این کشور و تاریخ آینده اش، خطرناک است".
البته وی خاطرنشان کرد: "طرح موجود می‌تواند یک بحث تازه را در افغانستان باز کند. حاکمیت کلی افغانستان در نظر گرفته می‌شود و افغانستان طرف اصلی در گفتگو با طالبان قرار می‌گیرد".
رفیعی ادامه داد: "هرچند ایالات متحده امریکا این موضوع را رد کرده، اما در آخرین تحلیل، امریکا هم مجبور و مکلف است که با طرف های جنگی افغانستان داخل بحث شود و در مذاکره قرار بگیرد. اما خوب است که دولت افغانستان با یک استراتژی قوی و با فشار بالای طالبان عمل کند و بتواند حرف خود را به کرسی بنشاند".
او در مورد تشابه این طرح اشرف غنی با طرح‌های حامد کرزی گفت: "طرح غنی و کرزی هیچ فرقی با هم ندارند. هر دوی این ها به طالبان دید مناسب دارند؛ بخاطر آمدن شان و برای صلح در افغانستان طرح مساوی را ارائه کرده اند".
رییس مجتمع جامعه مدنی افغانستان می افزاید: "آنچه خیلی مهم است، این است که چوکات بندی چگونگی آمدن شان مطرح می‌شود؛ مثلاً حزب اسلامی که به عنوان یک طرف جنگی داخل مذاکره شد و در معافیت قرار گرفت، شاید طالبان هم در عین پرتوکل به دولت افغانستان یک جا شوند".
وی اشاره کرد: "طالبان راه دیگری جز آغاز گفتگوهای صلح با افغانستان ندارد. تمایل شان به مذاکره با امریکا نوعی از تغییر موضع در موضع های قبلی شان است که امریکا را یک کشور متجاوز می‌خواند و می گفتند به هیچ وجه با آنها مذاکره نمی کنند".
اما رفیعی تصریح کرد: "تا زمانی‌که تمویل کنندگان طالبان آنها را مجبور نسازند، طالبان حاضر به یک مذاکره بین الافغانی نیستند. وقتی بالای این‌ها از سوی تمویل کنندگان شان فشار بیاید، موضع شان بسیار تغییر خواهد کرد و به نفع افغانستان و مردم کشور تمام می شود".
وی در اخیر بیان کرد: "طالبان وابستگی های گسترده تری از افغانستان با بعضی از کشور ها دارند. چندین بار حضور بزرگان طالبان در پاکستان توانست برای خودشان یک نوع سردرگمی ایجاد کند. مرگ پنهان ملا عمر درس بزرگی بود برای طالبان و به این موضوع کمتر توجه شد".
پریانی: طالبان حاضر نیستند با حکومتی مذاکره کنند که در حال فروپاشی است / طالبان صلاحیت نشستن پای میز مذاکره را ندارند
از سوی دیگر، نظری پریانی، روزنامه نگار به خبرگزاری آوا گفت: "بحث مذاکره با طالبان از سال ها به این طرف به عنوان یکی از ابزارهای سیاسی برای تعدیل موقعیت طالبان و نرم افزاری ساختن عنصر طالبان در جامعه سیاسی افغانستان مطرح بوده است".
او افزود: "تلاش هایی که از سوی حلقات و افراد داخلی برای مذاکره با طالبان جریان داشته، به این هدف بوده که طالبان را از یک موقعیت نظامی به عنون یک گروه سیاسی تغییر موقعیت بدهند تا این گروه به عنوان یکی از گروه های بزرگ سیاسی در افغانستان شناخته شود".
پریانی اضافه کرد: "بحث مذاکره از نگاه طالب اندیشانه بوده، همچنان طالبان عناصر آزاد و مستقل نیستند که خودشان تصمیم بگیرند. این گروه وابسته به سازمان استخباراتی پاکستان است و از زمان پیدایش شان تا اکنون، تلاش هایی که برای مذاکره صورت گرفته، نشان می‌دهد که طالبان صلاحیت نشستن به پای میز مذاکره را ندارند".
او بیان کرد: "طرحی که آقای غنی پیشنهاد کرده، یک خوراک داخلی دارد. این طرح به هدف استفاده از طالب اندیشان و خود این گروه صورت گرفته و کمک می کند تا زمینه امتیاز دادن به طالبان مساعد شود". به باور وی، این پیشنهاد آقای غنی راه حل صلح نیست و این پیشنهاد منطقی نمی باشد.
پریانی تصریح کرد: "تا زمانی که دولت افغانستان مرجع اصلی را پیدا نکند، هیچ قدمی نمی تواند در رابطه به مذاکره با طالبان برداشته شود. روزنه مذاکره با هر گروه، این است که خود دولت از توانانی ملی و ثبات سیاسی بهره‌مند باشد".
به گفته وی، مشروعیت دولت آقای غنی با گذشت هر روز از بین می‌رود و مخالفت های درون و بیرون حکومتی در برابر وی شکل می‌گیرد. طالبان برای فعلا حاضر نیستند با حکومتی مذاکره کنند که در حال فروپاشی است.
این روزنامه‌نگار در مورد اشتباهات اشرف غنی خاطرنشان کرد: "آقای غنی اشتباهات مشابه به کرزی را تکرار می‌کند؛ به همین دلیل است که این روند هیچ وقت آغاز نمی‌شود. دولت آقای غنی ظرفیت آغاز گفتگو با طالبان را پیدا نکرده است. این حکومت هنوز در نقطه صفری به سرمی‌برد. این‌ها هنوز به صلح و تفاهم با اعضای تشکیل دهنده خود نرسیده اند".
وی در ادامه بیان کرد: "هنوز معاون اول رئیس جمهور در تبعید به سرمی‌برد. والی یکی از ولایات نافرمانی می کند و به عنوان یک چهره معترض درآمده است. ریاست اجرئیه به عنوان عنصر مخالف ریاست جمهوری عمل می کند و نمایندگان پارلمان این حکومت را فاقد مشروعیت می‌دانند. مردم با گذشت هر روز از کشور فرار می کنند".
به گفته پریانی، ولو اگر طالبان استقلال هم داشته باشند، حاضر به مذاکره با دولت افغانستان نمی شوند. اشرف غنی از صلاحیت گفتگو با هیچ طرفی مخصوصاً گروه هایی که می جنگند، برخوردار نیست.
این روزنامه نگار می‌گوید: تا زمانی که آقای غنی برای رسیدن به تفاهم‌های داخلی توجه نکند و به آن تعهدات داخلی که داده بود، عمل ننماید، هیچ وقت نمی‌توانند با طالبان در میز مذاکره بنشیند.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا)، با توجه به سخنان رییس‌جمهور در نشست دوم پروسه کابل، طرح او در مورد مذاکره با طالبان دارای شرایط زیر است:
ـ دولت افغانستان با طالبان بدون پیش‌شرط مذاکره می کند؛
ـ آتش بس صورت گیرد؛
ـ طالبان به عنوان یک گروه سیاسی عمل کنند؛
ـ برای آغاز مذاکره یک چوکات سیاسی ساخته شود؛
ـ روی تغییر قانون اساسی بحث می‌شود؛
ـ زندانیان طالبان آزاد خواهند شد؛
ـ حکومت افغانستان برای طالبان پاسپورت و ویزه صادر خواهد کرد؛
ـ برای طالبان در کابل دفتر داده خواهد شد؛
ـ جهت خارج سازی نام رهبران طالبان از فهرست تحریم‌های بین المللی با آنها کار خواهد شد.
این در حالی است که طالبان در دو نوبت در ماه جاری میلادی، خواستار مذاکره مستقیم و رو در رو با امریکا شده است.
مژده: طالبان حاضر به مذاکره بین الافغانی قبل از مذاکره با امریکایی ها نیستند
در چنین شرایطی، وحید مژده، آگاه مسائل سیاسی در گفتگو با خبرنگار آوا گفت: "صلح آرزوی تمام ملت افغانستان است، اما آنچه را که رئیس جمهور اعلام کرده، حرف تازه نیست. بارها این مسائل گفته شده و طالبان نیز این طرح را نمی پذیرد".
مژده افزود: "دولت افغانستان خودش اعتراف می کند اگر کمک امریکا نباشد، این حکومت در شش ماه از بین می‌رود، بر این اساس، طالبان هم امریکا را طرف اصلی خود می‌داند".
به گفته وی، در این طرح اشرف غنی هیچ اشاره‌یی به نیروهای خارجی در افغانستان نشده است.
به باور مژده، این طرح نیز روی کاغذ باقی می ماند.
او خاطرنشان کرد: "این طرح رئیس جمهور با تلاش های گذشته و پیشنهادات آقای کرزی، رئیس جمهور اسبق کشور هیچ فرقی ندارد. موضوعاتی که می‌شود در مذاکره روی آن بحث شود، این‌ها آن را به عنوان پیش شرط مطرح کرده اند و بعد می‌گویند ما بدون قید و شرط خواهان مذاکره هستیم".
وی در ادامه گفت: "طالبان حاضر به مذاکره بین الافغانی قبل از مذاکره با امریکایی ها نیستند؛ آنها خواهان مذاکره با امریکا اند".
رفیعی: طرحی که رئیس‌جمهور به طالبان پیشنهاد کرده، همان طرح گذشته است/ طالبان راه دیگری جز آغاز گفتگوهای صلح با افغانستان ندارد
با این حال عزیز رفیعی، رئیس مجتمع جامعه مدنی نیز به خبرنگار آوا گفت: "طرحی که از سوی رئیس جمهور به طالبان پیشنهاد شده، همان طرح گذشته است. بدون قید شرط در گذشته هم بود و حالا هم است. متاسفانه بحث عدالتی در این طرح وجود ندارد و بازهم جنایت کاران جنگی از بحث عدلی و قضایی معاف می‌شوند".
وی در ادامه بیان کرد: "نقش و حمایت مردم در این پروسه کم رنگ و ضعیف می‌شود. هرچند جنگ فرسایشی مردم افغانستان را خسته ساخته، اما در واقعیت عبور از مرز عدالت در افغانستان برای این کشور و تاریخ آینده اش، خطرناک است".
البته وی خاطرنشان کرد: "طرح موجود می‌تواند یک بحث تازه را در افغانستان باز کند. حاکمیت کلی افغانستان در نظر گرفته می‌شود و افغانستان طرف اصلی در گفتگو با طالبان قرار می‌گیرد".
رفیعی ادامه داد: "هرچند ایالات متحده امریکا این موضوع را رد کرده، اما در آخرین تحلیل، امریکا هم مجبور و مکلف است که با طرف های جنگی افغانستان داخل بحث شود و در مذاکره قرار بگیرد. اما خوب است که دولت افغانستان با یک استراتژی قوی و با فشار بالای طالبان عمل کند و بتواند حرف خود را به کرسی بنشاند".
او در مورد تشابه این طرح اشرف غنی با طرح‌های حامد کرزی گفت: "طرح غنی و کرزی هیچ فرقی با هم ندارند. هر دوی این ها به طالبان دید مناسب دارند؛ بخاطر آمدن شان و برای صلح در افغانستان طرح مساوی را ارائه کرده اند".
رییس مجتمع جامعه مدنی افغانستان می افزاید: "آنچه خیلی مهم است، این است که چوکات بندی چگونگی آمدن شان مطرح می‌شود؛ مثلاً حزب اسلامی که به عنوان یک طرف جنگی داخل مذاکره شد و در معافیت قرار گرفت، شاید طالبان هم در عین پرتوکل به دولت افغانستان یک جا شوند".
وی اشاره کرد: "طالبان راه دیگری جز آغاز گفتگوهای صلح با افغانستان ندارد. تمایل شان به مذاکره با امریکا نوعی از تغییر موضع در موضع های قبلی شان است که امریکا را یک کشور متجاوز می‌خواند و می گفتند به هیچ وجه با آنها مذاکره نمی کنند".
اما رفیعی تصریح کرد: "تا زمانی‌که تمویل کنندگان طالبان آنها را مجبور نسازند، طالبان حاضر به یک مذاکره بین الافغانی نیستند. وقتی بالای این‌ها از سوی تمویل کنندگان شان فشار بیاید، موضع شان بسیار تغییر خواهد کرد و به نفع افغانستان و مردم کشور تمام می شود".
وی در اخیر بیان کرد: "طالبان وابستگی های گسترده تری از افغانستان با بعضی از کشور ها دارند. چندین بار حضور بزرگان طالبان در پاکستان توانست برای خودشان یک نوع سردرگمی ایجاد کند. مرگ پنهان ملا عمر درس بزرگی بود برای طالبان و به این موضوع کمتر توجه شد".
پریانی: طالبان حاضر نیستند با حکومتی مذاکره کنند که در حال فروپاشی است / طالبان صلاحیت نشستن پای میز مذاکره را ندارند
از سوی دیگر، نظری پریانی، روزنامه نگار به خبرگزاری آوا گفت: "بحث مذاکره با طالبان از سال ها به این طرف به عنوان یکی از ابزارهای سیاسی برای تعدیل موقعیت طالبان و نرم افزاری ساختن عنصر طالبان در جامعه سیاسی افغانستان مطرح بوده است".
او افزود: "تلاش هایی که از سوی حلقات و افراد داخلی برای مذاکره با طالبان جریان داشته، به این هدف بوده که طالبان را از یک موقعیت نظامی به عنون یک گروه سیاسی تغییر موقعیت بدهند تا این گروه به عنوان یکی از گروه های بزرگ سیاسی در افغانستان شناخته شود".
پریانی اضافه کرد: "بحث مذاکره از نگاه طالب اندیشانه بوده، همچنان طالبان عناصر آزاد و مستقل نیستند که خودشان تصمیم بگیرند. این گروه وابسته به سازمان استخباراتی پاکستان است و از زمان پیدایش شان تا اکنون، تلاش هایی که برای مذاکره صورت گرفته، نشان می‌دهد که طالبان صلاحیت نشستن به پای میز مذاکره را ندارند".
او بیان کرد: "طرحی که آقای غنی پیشنهاد کرده، یک خوراک داخلی دارد. این طرح به هدف استفاده از طالب اندیشان و خود این گروه صورت گرفته و کمک می کند تا زمینه امتیاز دادن به طالبان مساعد شود". به باور وی، این پیشنهاد آقای غنی راه حل صلح نیست و این پیشنهاد منطقی نمی باشد.
پریانی تصریح کرد: "تا زمانی که دولت افغانستان مرجع اصلی را پیدا نکند، هیچ قدمی نمی تواند در رابطه به مذاکره با طالبان برداشته شود. روزنه مذاکره با هر گروه، این است که خود دولت از توانانی ملی و ثبات سیاسی بهره‌مند باشد".
به گفته وی، مشروعیت دولت آقای غنی با گذشت هر روز از بین می‌رود و مخالفت های درون و بیرون حکومتی در برابر وی شکل می‌گیرد. طالبان برای فعلا حاضر نیستند با حکومتی مذاکره کنند که در حال فروپاشی است.
این روزنامه‌نگار در مورد اشتباهات اشرف غنی خاطرنشان کرد: "آقای غنی اشتباهات مشابه به کرزی را تکرار می‌کند؛ به همین دلیل است که این روند هیچ وقت آغاز نمی‌شود. دولت آقای غنی ظرفیت آغاز گفتگو با طالبان را پیدا نکرده است. این حکومت هنوز در نقطه صفری به سرمی‌برد. این‌ها هنوز به صلح و تفاهم با اعضای تشکیل دهنده خود نرسیده اند".
وی در ادامه بیان کرد: "هنوز معاون اول رئیس جمهور در تبعید به سرمی‌برد. والی یکی از ولایات نافرمانی می کند و به عنوان یک چهره معترض درآمده است. ریاست اجرئیه به عنوان عنصر مخالف ریاست جمهوری عمل می کند و نمایندگان پارلمان این حکومت را فاقد مشروعیت می‌دانند. مردم با گذشت هر روز از کشور فرار می کنند".
به گفته پریانی، ولو اگر طالبان استقلال هم داشته باشند، حاضر به مذاکره با دولت افغانستان نمی شوند. اشرف غنی از صلاحیت گفتگو با هیچ طرفی مخصوصاً گروه هایی که می جنگند، برخوردار نیست.
این روزنامه نگار می‌گوید: تا زمانی که آقای غنی برای رسیدن به تفاهم‌های داخلی توجه نکند و به آن تعهدات داخلی که داده بود، عمل ننماید، هیچ وقت نمی‌توانند با طالبان در میز مذاکره بنشیند.