با آغاز به کار همایش بین المللی ایران و مناطق پیرامونی در تهران، قرار است فردا(چهارشنبه ۳ عقرب) سومین نشست بین المللی افغانستان با حضور حامد کرزی، رییس جمهور پیشین برگزار شود. برگزارکنندگان این همایش می گویند که افغانستان به اندازه یک منطقه برای برگزارکنندگان مهم بوده و این کشور به لحاظ امنیت منطقه ای و همچنین اهمیت اقتصادی و ترانزیتی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا) از تهران، داکتر حسین سلیمی ؛ رییس دانشگاه علامه طباطبایی ایران و از برگزارکنندگان همایش بین المللی ایران و مناطق پیرامونی که سومین همایش بین المللی افغانستان در چارچوب آن برگزار می شود، در گفتگو با خبرنگار آوا خاطرنشان کرد: "در نشست های سه گانه ای که در حال برگزاری است، یک روز به خلیج فارس و منطقه عرب، یک روز به آسیای مرکزی و قفقاز و یک روز فقط به افغانستان اختصاص داده شده، این نشان دهنده این است که افغانستان به اندازه یک منطقه برای برگزارکنندگان این همایش مهم بوده است".
وی در مورد دلایل اهمیت افغانستان برای جمهوری اسلامی ایران و برگزارکنندگان همایش گفت: "دلیلش هم این است که افغانستان هم به لحاظ امنیت منطقه ای و هم اهمیتی که در ترانزیت دارد، هم پیوند دهنده بین دو سه منطقه مهم و استراتژیک دنیا است، بسیار برای ما مهم است. همین طور افغانستان، کشور هم زبان و با فرهنگ نزدیک به ما است، به همین دلیل نیاز دیدیم که یک جلسه جداگانه فقط راجع به افغانستان داشته باشیم".
رییس دانشگاه علامه طباطبایی ایران با توجه به اهمیت افغانستان برای آن ها تصریح کرد: "فکر می کنیم که بتوانیم با هم اندیشی که بین استادان و سیاست گذاران وجود دارد، به راه حل های دقیق تر و عمیق تری در مورد افغانستان برسیم، این راه حل ها امکان ارتقاء سطح امنیت و همکاری های اقتصادی را در افغانستان فراهم خواهد کرد".
فرامرز تمنا: افغانستان در سیاست خارجی ایران مهمتر از گذشته شده است
از سوی دیگر، داکتر فرامرز تمنا، رییس مرکز مطالعات استراتژیک وزارت امورخارجه افغانستان که در همایش بین المللی ایران مناطق پیرامونی شرکت کرده، به خبرنگار آوا گفت: "خوشبختانه مدتی است که افغانستان در سیاست خارجی ایران، مهم تر از گذشته شده است، و در کنار آن نگاه خاورمیانه ای که در سیاست خارجی ایران بود، حالا یک نگاه به شرق هم وجود دارد، در این نگاه به شرق، غیر از چین و آسیای شرقی، افغانستان هم شامل می شود، به ویژه تحولات اخیر در افغانستان، حضور ناتو و روابطی که میان افغانستان و کشورهای غربی ایجاد شده و از سوی دیگر تغییر چهره افغانستان، باعث شده که کشور ما موضوعیت مهم تر و درخشنده تری را در سیاست خارجی سایر کشورها از جمله ایران پیدا بکند".
به باور دکتر تمنا، برگزاری این همایش در راستای علمی سازی نگاه های مرتبط با افغانستان در سیاست خارجی ایران است؛ این که ایرانیان چطور بتوانند فرصت ها و چالش های موجود در روابط دوجانبه را شناسایی کنند".
وی خاطرنشان کرد که چنین کنفرانس هایی برای آن ها هم در وزارت خارجه افغانستان مؤثر است، به این خاطر که دیدگاه های ایرانی ها و دیدگاه های سایر کارشناسان، استادان دانشگاه و محققان دیگر کشورها را در مورد افغانستان می شنوند و در پرتو آن، طبیعی است که هرگونه سیاستی را که در قبال ایران و سایر کشورهای منطقه اتخاذ می کنند، می تواند روشنگرانه تر و عقلانی تر اتخاذ شود، از این منظر این کنفرانس برای افغانستان هم دارای اهمیت است.
این استاد دانشگاه پیرامون چگونگی سیاست خارجی افغانستان در مورد ایران نیز گفت: "من فکر می کنم سیاست خارجی افغانستان در قبال ایران در حال حاضر عمل گراتر شده است، ما از یک وضعیت شعاری که در گذشته در سیاست خارجی در قبال ایران حاکم بود و صرف به فرهنگ، زبان، دین و مدنیت مشترک اتکا می کرد، چند پله بالاتر صعود کردیم، و آن بسترها و عناصر مشترک را به عنوان بستر همکاری قلمداد نمودیم".
وی افزود: "در گذشته متأسفانه عوامل مشترک در روابط دو کشور، باعث کندی روند همکاری ها شده بود، به خاطری که ما به آن اکتفا می کردیم، اما در حال حاضر، آن مشترکات بستری شده برای تعمیق و تحکیم روابط اقتصادی بین دو کشور، برای همکاری در مسائل آب، همکاری های اقتصادی، همکاری های ترانزیتی، همکاری های علمی فرهنگی بین دو کشور و...."
رییس مرکز مطالعات استراتژیک وزارت امورخارجه افغانستان با اشاره به این تغییر در سیاست خارجی کشور، در پاسخی به سوال خبرنگار آوا، به گفتگوهای استراتژیک دو کشور برای دست یابی به یک سند همکاری های جامع اشاره کرد و گفت: "این اقتضا می کرد که این سیاست عمل گرایانه در سیاست خارجی افغانستان در مورد ایران، در یک چارچوب حقوقی جدید تعریف شود، این سند استراتژیک که فعلا بین دو کشور در حال کار است، چارچوب عملی روابط دو کشور را بتواند ترسیم بکند و دورنمای روابط و سیاست خارجی دو کشور را در آینده تعیین نماید، به ویژه که همسایگی یک سری اقتضائاتی دارد و این اقتضائات، طبیعتا یک سری روابط و تعاملات را در پی دارد، این سند همکاری های استراتژیک می تواند این روابط و تعاملات را چارچوب و فرم بدهد، برای این که هر سیاستی که ما در قبال همدیگر در پیش می گیریم، در یک چارچوب حقوقی تعریف شده و مبتنی بر منافع ملی دو کشور بتواند تحقق پیدا کند".
وی پیرامون دورنمای مذاکرات استراتژیک افغانستان و ایران تصریح کرد: "به هر صورت ما به توافق می رسیم، برای این که بر اساس همان اقتضای همسایگی، مشکلاتی که در میان است، با گفتگو حل خواهد شد و بالاخره جانبین به یک تفاهم خواهند رسید، وجود اختلاف نظر طبیعی است، در مسائل آب و مسائل دیگر، اما این به معنای بسته شدن راه های مذاکره و گفتگو نیست، مذاکرات در تهران و کابل در گذشته جریان داشته و در آینده هم جریان خواهد داشت، دورنمای روابط و همکاری های دو کشور بسیار روشن است".
رحیم پور: مسیر مذاکرات میان دو کشور خوب است، اما دو سه نکته سخت تر وجود دارد
در همین حال، ابراهیم رحیم پور، معاون آسیا و اقیانوسیه وزارت امورخارجه ایران و رهبری کننده تیم مذاکره کننده این کشور با افغانستان، پیرامون دومین دور این مذاکرات که ماه گذشته در کابل برگزار شد، به خبرنگار آوا گفت: "دومین جلسه را در کابل انجام دادیم، دو کمیته دیگر مانده است که به زودی مذاکرات خود را انجام می دهند، ما یک برنامه تقریبا شش ماهه مذاکره داریم تا بتوانیم یک سامانی به کارهای مان بدهیم".
وی افزود: هدف از این مذاکرات، تبدیل شدن پراکندگی ها در روابط دو کشور به هماهنگی و سامان یافتگی است تا مسائل خود را در یک بسته یا پکیج جلو ببریم".
آقای رحیم پور خاطرنشان کرد که ایران مشکلاتی که متأسفانه دولت افغانستان دارد و تروریستان مرتب این دولت را آزار می دهند، ما درک می کنید که شرایط مناسبی نیست. وی افزود: "ما دوست داریم مذاکرات را در شش ماه تمام کنیم، اما بعضی مواقع عقب می افتد، به تأخیر می افتد، اما ما کمک می کنیم، چون کمک به دولت افغانستان، کمک به خودمان است، هرچه این دولت مقتدر، مسلط تر و مستقل تر بشود و بدون کمک بیگانگان بتواند مبارزه بکند، آن چیزی که ما می خواهیم و در این راه کمک می کنیم و کمک هم کرده ایم".
وی گفت: هدف از برگزاری همایشی پیرامون مسائل افغانستان برای این است که دولت مردان افغانستان بیایند حرف های شان را بزنند، کسانی که در این کشور نقش دارند، حامد کرزی و دیگر دوستان.
این دیپلمات برجسته جمهوری اسلامی ایران پیرامون آینده مذاکرات دو کشور خاطرنشان کرد: "مسیرمان خوب است، دو سه تا نکته داریم که یک مقدار سخت تر و مشکل تر است، اما امیدواریم که تفاهمی کنیم تا هم دولت افغانستان راضی شود و هم خود ما راضی باشیم. این چیزی است که به دنبال آن هستیم".
از ماه جوزای سال جاری، جمهوری اسلامی افغانستان و ایران، عزم و اراده خود را برای تعریف یک روابط جدید میان دو کشور و ارتقای آن به سطح روابط استراتژیک را وارد یک مرحله عملی کردند. بر این اساس گفتگوها و مذاکرات میان دو کشور برای دست یابی به یک سند جامع همکاری های استراتژیک از ۲۶ جوزا و در ۵ کمیته امنیتی و سیاسی، آب ها، اقتصادی، فرهنگی و امور اتباع یا مهاجرین افغانستانی در تهران آغاز به کار کرد. پس از سه ماه، دومین دور مذاکرات میان دو کشور در هفته سوم ماه میزان در کابل برگزار شد. قرار است این مذاکرات برای دست یابی به یک سند همکاری های جامع ادامه یابد.