پس از آنکه اداره امور ریاست جمهوری تایید کرد، یک مقام این اداره به دنبال درز کردن "راهنمای قومگرایانه‌ای" که تهیه کرده بود، استعفا داده ، رییس پیشین امنیت ملی، خطاب به رییس جمهور گفته است: لطفا ثابت سازید که هیچ افغان از افغان دیگر برتر نیست مگر به اساس لیاقت - تعهد و شایستگی.
به گزارش خبرگزاری صدای افغان(آوا) ، امرالله صالح ؛ رییس پیشین امنیت ملی در صفحه فیسبوک خود خطاب به رییس جمهور نگاشته است:"استعفای یک مامور عادی در پی رسوایی و افتضاح تصفیه نژادی ، دستور سری برای اجرای تعصب و تبعیض زیر نقاب اصلاحات توسط اداره امور ریاست جمهری کافی نیست".
وی با بیان اینکه مردم منتظر دادخواهی هستند ، گفت:" مکروب در جایی رشد می کند که محیط کثیف و الوده باشد. باتلاق را بخشکانید. اگر فضا در اداره امور ، فضای ملی و همه شمول باشد این چنین افراد اصلا راه نمی یابند".
آقای صالح با ابراز تاسف از موضوع پیش آمده ، به رییس جمهور توصیه کرد: "لطفا سارنوالی را وظیفه بدهید که موضوع را عمیق بررسی نماید".
وی افزود: "مردم نیاز به امنیت روانی دارند. این خبر چنان زشت است که مردم فکر می کنند اداره امور در اصل پولیس مخفی برای شناسایی و تجرید "دیگران " در دولت است. عدم توجه و رسیده گی درست به این موضوع حس بیگانگی از دولت را بیشتر از امروز می سازد".
در پیام رییس سابق امنیت ملی خطاب به آقای غنی با تکیه بر این موضع که "در آزمون قرار دارید" آمده است: "توپ در میدان شماست. امید به اینکه مردم این کردار ضد قانون و ضد انسانی را فراموش کنند. نمی تواند اقدام و یا استراتیژی تلقی شود. لطفا ثابت سازید که هیچ افغان از افغان دیگر برتر نیست مگر به اساس لیاقت - تعهد و شایستگی."
فریدون الهام، معاون رئیس کل اداره ریاست جمهوری گفته است که ثواب‌الدین مخکش "به اشتباه خود پی برده" و دو روز پیش از معاونت رئیس بخش نظارت و ارزیابی این نهاد استعفا داده است.
آقای الهام تاکید کرده که آنچه در این سند آمده نظر شخصی آقای مخکش است و ربطی به اداره امور به عنوان یک نهاد ملی ندارد و در این نهاد گرایش‌های قومی تحمل نمی‌شود.
این سند به صورت راهنمایی تهیه و از طریق یک گروه تلگرامی با جمعی از کارمندان ظاهراً میان‌رتبه اداره امور ریاست جمهوری در میان گذاشته شده و اخیراً نسخه‌ای از آن در رسانه‌ها درز کرد.
انتشار این راهنما واکنش‌های زیادی را در رسانه‌ها، شبکه‌های اجتماعی و سیاستمداران برانگیخته و دستمایه طرح انتقادهای تندی علیه نهاد اداره امور و دفتر ریاست جمهوری شده است.
همچنین عمر زاخیلوال، سفیر افغانستان در پاکستان نسخه‌ای از این سند را در صفحه توییترش منتشر کرده و نوشته که "هیچ پشتونی با چنین چیزی خوشحال نمی‌شود".
آقای زاخیلوال افزوده که هر کسی که در کشور به تفرقه دامن می‌زند، به همان اندازه "دشمن" قوم خود است که دشمن قومی دیگر. او تاکید کرده که اگر درستی این سند ثابت شود، لازم است محکوم شود.
براساس آنچه که در این سند به زبان پشتو آمده، از چند کارمند پشتون نام برده شده و گفته شده که از آنها باید حمایت صورت گیرد و مجوز ورود به کاخ ریاست جمهوری تنها به کسانی داده شود که "قابل اعتماد باشند و نه مخالف ما".
در بخشی از این سند نام‌های چند کارمند غیرپشتون ذکر و تذکر داده شده که برکنار و به جای آنها افراد پشتون تعیین شوند؛ چرا که یا با "تیم" مورد نظر سند همکاری نمی‌کنند یا افرادی از اقوام دیگر را استخدام می‌کنند. اگرچه دست‌کم در مورد یکی از آنها گفته شده که در کارش شایستگی دارد.
در چند جای این سند از ضمیر "ما" استفاده شده که ظاهراً به گروهی از کارمندان پشتون‌تبار اداره ریاست جمهوری اشاره دارد. در سند تاکید شده که زمینه دستیابی این افراد و "دوستان" آنها به سمت‌های "خوب" و دارای امکانات بهتر فراهم شود.
این گروه تشویق شده که روابط خود را با اشرف غنی، رئیس جمهوری و افراد نزدیک به او و همچنین وزیرانی که "مورد پسند" رئیس جمهوری هستند، افزایش دهند.
در یکی از مواد این راهنما به این موضوع اشاره شده که پشتون‌های هراتی، که پشتو نمی‌دانند و همچنین افرادی از اقوام تاجیک و ازبک که "مطلقاً مطابق خواست ما کارکنند به گونه نمونه" در دفتر اداره امور ریاست جمهوری استخدام شوند تا "مردم فکر کنند که از هر قوم کسی در این جا حضور دارند".
پیش از این منتقدان اشرف غنی، از جمله عبدالرشید دوستم، معاون اول او از او به صورت صریحی انتقاد کرده و مدعی شده که آقای غنی تمایلات قوم‌گرایانه دارد و در کارهای دولتی هم از این تمایلات پیروی می‌کند، اما رئیس جمهوری افغانستان این انتقادها را رد کرده است.