مصرف خودسرانه داروهای بی کیفیت در کشور روز به روز در حال افزایش است و بسیاری از افراد بدون درنظر گرفتن عوارض جانبی، اقدام به مصرف دارو می کنند.
به گزارش خبرگزاری آوا، مصرف بی رویه و خودسرانه داروها سال هاست که در بین مردم رواج یافته و برخی از افراد بدون هیچ شناختی از کاربرد دارو، اقدام به مصرف آن می کنند.
قدرت الله ابراهیمی، باشنده کابل درمورد خرید و فروش دارو های بدون مجوز می گوید: فرهنگ خود درمانی به قدری در كشور ما رواج يافته است كه كمتر كسی براي بيماری‌های سطحی به داکترمراجعه مي‌كند.
وی در گفتگو با خبرنگار آوا گفت: متأسفانه عده زيادی از مردم به شكل خودسرانه و بدون مراجعه با داکتر متخصص از انواع داروها برای سلامتی خود استفاده می کنند در حالیکه داکتران همواره نسبت به عواقب درمان‌های بدون مشورت،هشدار داده اند .
به گفته وی روزانه دهها تن که توان پرداخت فیس داکتر و رفتن به شفاخانه های خصوصی را ندارند، بخاطر گرفتن دوا های بدون نسخه به دواخانه ها مراجعه می کنند.
وی علاوه کرد در بسیاری از مواردی که به دوا فروشی ها مراجعه کرده و دوا های مورد نیازخود را بدون هدایت داکتر به دست آورده است.
او گفت که فروش داروهای بدون نسخه داکتر در تمام دواخانه های شهر کابل و ولایات به یک امر معمولی تبدیل گردیده و بی توجهی حکومت و وزارت صحت کشور به دوا فروشی ها این جرئت را داده است که بدون اینکه عوارض جانبی دوا را بداند به مریض دوا خود را میفروشند.
وی تصریح کرد، که حتا من دیده ام که شخص دوا فروش هیچ مسلک صحی را نخوانده است صرف قیمت دواها را میداند ولی تداوی غیر مسئولانه تمام امراض را به عهده می گیرد.
ابراهیمی گفت، متائسفانه هموطنان مریضدار ما هم از این اشخاص غیر مسلکی (دوافروش) در مورد امراض مهم مشوره میخواهند و براساس هدایات دوا فروش اقدام به تداوی می کنند که از طرف هیچ منبع مسئول مورد بررسی قرار نمی گیرد.
با این حال داکتر "ابراهیم شریف" متخصص و دارو شناس در این باره می گوید: مصرف دارو بدون نسخه داکتر عوارض زیان باری برای بدن انسان ها به خصوص برای کودکان و زنان باردار می تواند داشته باشد که گاهی باعث مرگ نیز می شود.
شریف افزود، نوع مصرف و مقدار مصرف دوا اگر درست و نظر به داکتر متخصص نباشد باعث به وجود آمدن مشکلات بسیار مهمی از جمله نقص عضو یا سقط جنین در مادران باردار می شود.
به باور وی، دسته ای از داروها مثل "آنتی بیوتیک ها" و داروهای امراض روانی به هیچ وجه نباید بدون نسخه داکتر مصرف شوند چرا که مصرف بی رویه و بدون دستور آنتی بیوتیک ها باعث مقاوم شدن بعضی از باکتری ها در بدن می شود.
بر اساس گفته های وی وقتیکه دارو توسط داکتربه مریض داده می شود موارد زیادی مدنظر گرفته می شود و تجویز دارو متناسب با سن و شرایط بیمار است، زمانی فردی به صورت خودسرانه دارو مصرف کند، روند درمان را دچار مشکل می کند، ضمن اینکه ممکن است آسیب های جبران ناپذیری به بدن وارد شود.
داکترشریف گفت، گاهی برخی از افراد به بیماری هایی مبتلا هستند که خوردن اشتباه یک دوا می تواند زندگی آنها را با خطر مرگ مواجه کند. او اظهارداشت افرادی که دچار حمله آسم، نارسایی کلیه، مشکلات حاد شکم، سابقه تشنج، ضعف در سیستم تنفسی و سابقه ضربه مغزی هستند نباید بدون مشوره داکتر از دوا های خود سر استفاده کنند.
در همین حال برخی از آگاهان بر این باورند که در چارچوب وزارت صحت عامه افغانستان قوانین مراعات نشده و مسوول بسیاری از ناهنجاری های فیزیکی، روانی و روحی، ناشی از ادویه غلط و تاریخ گذشته برای بیماران و همچنین فروش برخی دواهای خطرناک بدون نسخه داکتر توسط دواخانه ها و داروشناسان در دواخانه ها می باشد.
در همین حال وحیدالله مایار، سخنگوی وزارت صحت عامه، در این باره گفت: فروش دارو های بدون نسخه، غیرقانونی بوده و تیم بازرسی و صحی وزارت صحت عامه آن را کنترول می کند.
وی به ابلاغیه ی وزارت صحت عامه به دواخانه های کل کشور مبنی بر ممنوعیت فروش دوا بدون نسخه و هدایت داکتر اشاره کرد و گفت، اگر دواخانه ای خلاف این ابلاغیه عمل کند همرای شان برخورد قانونی صورت می گیرد.
وی همچنین در مورد مکانیزم مجوز دهی به دواخانه ها گفت، که مالکین دواخانه ها در هنگام گرفتن مجوز حتما باید یک داروشناس را به وزارت معرفی نمایند تا مجوز صادر شود در غیر این صورت به آنان مجوز فعالیت داده نمی شود.
اما آگاهان بر این باورند که تنها صدور مجوز و ابلاغیه برای دواخانه ها کافی نیست و باید کنترول و بازرسی کاملی بر تمام دواخانه ها صورت بگیرد تا از فروش برخی دواها بدون نسخه دکتر جلوگیری شود.
با وجود هشدارهای مسوولان وزارت صحت عامه افغانستان هنوزهم شماری از ادویه فروشی ها در کشور به فروش دوا های بدون نسخه داکتر اقدام میکنند. برخی از مالکان دوا خانه ها در کابل میگویند: آنان بر اساس ضرورت و مشکلات اقتصادی مردم این کار را انجام می دهند.
این دوا فروشان می گویند که صرف ادویه های مسکن را بدون نسخه داکتر به فروش می رسانند و از فروش دوا های دارای عوارض جانبی، خودداری می کنند. دوا فروشان مدعی اند که شهروندان بخاطرنداشتن فیس داکتر به دوا خانه برای گرفتن ادویه مسکن مراجع میکنند تا درد که دربدن دارند، آرام شود.
این درحالیست که وقتی درجاده های شهر کابل گشت وگذار نمایم انبوه از ادویه ها درنزد دست فروشان دیده می شود، و وزارت صحت هیچ توجه ندارد.
قابل یاد آوری است که فیروزالدین فیروز وزیر صحت عامه همرا با پولیس کابل دراین شب روز ها اقدام به جمع آوری دواهای بی کیفیت درسطح شهر کابل کرده است.
پیش از این آقای فیروز به استفاده سو از وظیفه توسط بعضی جریان ها متهم شده بود.