طی میزگردی در مزارشریف که به وضعیت امنیتی شمال کشور پرداخته شد عنوان گردید که رهبران حکومت تنها بر سر مشکلات شخصی‌شان چانه زنی می‌کنند و اختلافات میان آنها باعث گردیده تا ناامنی‌ها گسترش پیدا کند.
به گزارش آوا، روزنامه عصرنو؛ در سلسله‌ میزگردهای خود که به هدف تبیین موضوعات مهم سیاسی، فرهنگی و اجتماعی کشور برگزار می‌کند؛ این‌بار نشستی را با حضور صاحب‌نظران و مسوولان نهادهای امنیتی بلخ برگزار کرد. آن‌چه در پی می‌خوانیدگزارشی از این میزگرد است.

در دومین میزگرد این روزنامه، که به بررسی چالش‌های امنیتی شمال و ولایت بلخ اختصاص داشت، وضعیت نیروهای امنیتی، عوامل ناامنی‌های موجود، وضعیت دشمن در شمال، نفوذ نرم و سخت گروه‌های تروریستی در شمال، امنیت اجتماعی و ... از سوی شرکت کنندگان مورد بررسی قرار گرفت.

در این میزگرد، داکتر محمد افضل حدید، رییس شورای ولایتی بلخ؛ سیدوحید ایوبی، مشاور امور امنیتی و حقوقی مقام ولایت بلخ؛ سید حسن صفایی، رئیس عمومی بنیاد فرهنگی راه تقوا؛ عبدالحمید صفوت، استاد دانشگاه بلخ- از فعالان مدنی و شیرجان دُرانی آمر مطبوعات و سخنگوی فرماندهی امنیه ولایت بلخ اشتراک داشتند.

حکومت برای مقابله با تروریست‌ها برنامه ندارد
در آغاز این نشست، داکتر محمد افضل حدید رئیس شورای ولایتی بلخ، وضعیت امنیتی شمال افغانستان را نسبت به سال قبل وخیم عنوان کرد و افزود که این امر سبب نگرانی زیادی در میان مردم به خصوص در ولایت بلخ شده است.

آقای حدید با بیان اینکه افزایش فعالیت‌های مخالفان مسلح دولت و گروه طالبان در بخش‌هایی از شمال و شمال شرق کشور در دو سال گذشته نشان‌دهنده ضعف حکومت مرکزی می‌باشد، افزود: رهبران حکومت تنها بر سر مشکلات شخصی‌شان چانه زنی می‌کنند و اختلافات میان آنها باعث گردیده تا ناامنی‌ها گسترش پیدا کند.

وی با تاکید بر اینکه حکومت و ارگان‌های امنیتی باید برنامه‌های منظم‌تری را برای اخذ تدابیر امنیتی در کشور روی دست بگیرند، افزود: متاسفانه در حال حاضر برنامه‌های منظم نظامی برای پاسخگوی به مسایل امنیتی در کشور وجود ندارد و تا به حال حکومت وحدت ملی اقدام جدی برای آسیب‌شناسی امنیتی انجام نداده است.

رئیس شورای ولایتی با تاکید بر شجاعت و فداکاری‌های نیروهای امنیتی در امر مبارزه با هراس افگنی در کشور علاوه کرد: حکومت و مقامات نظامی باید ولایت‌های آسیب‌پذیر را شناسایی و تدابیر ویژه امنیتی را روی دست گیرند.

او تصریح کرد که اگر حکومت به همین شیوه خود در مورد مسائل امنیتی ادامه دهد افغانستان مخصوصا شمال کشور و ولایت بلخ با مشکلات جدی امنیتی مواجه خواهد شد.

رئیس شورای ولایتی بلخ ریشه ناامنی در شمال را در خارج از افغانستان دانست و افزود که مدیریت این ناامنی‌ها توسط مافیا و سازمان‌های بزرگ جهانی انجام می‌گیرد و رهبران حکومت وحدت ملی چه دانسته و چه ندانسته در مقابل این فتنه‌ها اقدام جدی انجام نداده اند.

رئیس شورای ولایتی ولایت بلخ به برخی از ولسوالی‌های شمال و شمال شرق کشور که به دست گروه طالبان و تروریست‌های خارجی سقوط کرده اند، اشاره کرده افزود: هم اکنون مردم در اکثریت ولایت‌های شمال و شمال شرق افغانستان با خاک و خون دست و پنجه نرم می‌کنند که نیاز است حکومت وحدت ملی برای بیرون رفت از این مشکل تلاش‌های جدی را انجام دهد و به آن وعده‌های که در دوران مبارزات انتخاباتی داده بودند، وفا نمایند.

تلاش دشمن برای امن کردن بلخ
در ادامه میزگرد آقای سیدوحید ایوبی مشاور حقوقی و امنیتی والی بلخ در رابطه به تحرکات طالبان و عملیات جدید آنها «عملیات عمری» در شمال افغانستان صحبت کرده گفت: دشمن از بهار سال گذشته در تلاش است تا در نقاط مختلف شمال افغانستان پایگاه‌های مستحکمی را ایجاد کند تا از طریق این پایگاه‌ها بتواند عملیات‌های وسیعی را انجام دهد.

آقای ایوبی در خصوص تلاش‌های دشمن برای ناامن کردن بلخ گفت: طالبان تلاش زیاد دارند تا به ولایاتی صدمه بزنند که دارای امنیت وحکومت‌داری خوب هستند. ولایت بلخ هم جزو این ولایات است.
وی آسیب‌پذیری ولایت بلخ را تنها از ولایات همجوار عنوان کرد و افزود: ولسوالی‌هایی همچون چمتال، چهاربولک و کشندی که با ولایات نا امن سرپل، جوزجان و... هم‌مرز هستند در چند ماه اخیر آماج عملیات‌های بیشتر طالبان قرار گرفته‌اند.

آقای ایوبی تصریح کرد: طالبان خیلی تلاش کرده اند تا در این ولسوالی‌ها جا به جا و از آنجا عملیات‌ خود را علیه بلخ و ولایات همجوار مدیریت کنند ولی مدیریت خوب والی ولایت بلخ و همکاری‌های همه‌جانبه مردم طی عملیات‌های گسترده نیروهای امنیتی در این مناطق، دشمن را تا حدودی از بین برده و اهداف آنها ناکام مانده است.

مشاور جنرال عطامحمد نور تاکید کرد: ۱۰۰ ٪ گفته می‌توانم که دشمن در حال حاضر در بلخ نفوذ نکرده است؛ چون آنها همواره با اقدامات نیروهای امنیتی و کمک مردم پس زده شده اند اما در بعضی مناطق مانند البرز هستند و تلاش دارند تا از آنجا عملیات‌های خود را انجام دهند که در آینده نزدیک از آنجا هم نابود خواهند شد.

هیچ قریه و راهی در اختیار دشمن نیست
در ادامه این گفتمان سیاسی، امنیتی، شیرجان درانی سخنگو فرماندهی پولیس ولایت بلخ با بیان اینکه ولایت بلخ با ولایت‌های ناامن، هم‌مرز و هم‌سرحد می‌باشد، گفت: مخالفان مسلح دولت و دشمنان وطن همواره تلاش کرده‌اند تا امنیت بلخ را برهم بزنند اما به دلیل فداکاری‌های نیروهای امنیتی و کمک مردم خوشبختانه همیشه در این امر ناکام بوده اند.

آقای درانی به امن و باز بودن تمامی مسیرهای ولسوالی‌ها و قریه‌های ولایت بلخ اشاره کرد و افزود: دشمن حتی کنترل یک جاده در ولایت بلخ را هم ندارد اما اعمالی مانند جا به جا کردن ماین‌های کنار جاده بعضی اوقات مشکل ایجاد می‌کند.

وی علاوه کرد: پولیس همیشه با حمایت مردم توانسته است به شکل قوی در حصه تامین امنیت کار کند طوریکه ماهوار بیش از صدها مین طالبان در ولایت بلخ توسط نیروهای کشفی و امنیتی کشف و خنثی می‌گردد.

آقای درانی افزود: همه اقوام و مردم در بلخ ارتباطات جدی با پولیس دارند و از آنها حمایت می‌کنند و این حمایت‌ها روز به روز با روحیه دادن به آنها، نیروهای امنیتی را قوی می‌سازد.

چرا به فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی دشمن بی‌توجهی می‌شود؟
در ادامه سید حسن صفایی با ابراز نگرانی از وضعیت کنونی شمال کشور گفت: بعد از سال ۲۰۱۴ و خروج نیروهای خارجی، با وجود اینکه حکومت وحدت ملی تلاشهای جدی داشته متاسفانه وضعیت افغانستان به خصوص شمال کشور روز به روز بدتر شده است.

صفایی علاوه کرد: سازمان‌های بزرگی این اهداف را رهبری می‌کنند و موجودیت ستون پنجم در ارگ و چانه زنی‌های منطقه‌یی و جهانی مانع این می‌شود تا جلو این اهداف گرفته شود.

وی تصریح کرد که بیشتر این زدوبندها در سطح منطقه از یک طرف به قضایای چین و از طرف دیگر به قضایای کشورهای آسیای میانه ارتباط پیدا می‌کند و از جانب سوم در قضایای اوکراین یک سلسله از مسائل جریان دارد.

کل این مسائل از طرف غربی‌ها برنامه‌ریزی شده است و حمایت‌های بسیار کلانی را در پشت سر دارد، لذا شاید یک تعداد از حلقات بسیار معلوم الحالی در داخل حکومت افغانستان در این قضایا دخیل باشند .

آقای صفایی تبلیغات دشمن در حصه سربازگیری و تغییر افکار عمومی را قوی دانست و افزود: مخالفین با استفاده از مدارس و مراکز دینی اقدام می‌کنند و متاسفانه حکومت مخصوصا نیروهای اطلاعاتی در این حصه کم توجهی کرده اند. طوری‌که دشمن روز به روز بیش‌تر ریشه می‌دواند.

افراد مسلح غیرمسوول، کمک به دشمن است
در ادامه سیدحمید صفوت استاد دانشگاه، تبلیغات رسانه‌ای طالبان در ولایات شمالی مخصوصا ولایت بلخ را جدی دانست و افزود: با این‌که منابع اطلاعاتی در دست داشته دولت خیلی زیاد است اما به دلیل وجود رقابت منفی بین این رسانه‌ها طالبان توانسته‌اند جای پای برای خود پیدا کنند.

به گفته آقای صفوت هم‌اکنون چند رادیو در ولایت بلخ توسط طالبان اداره می‌شوند.
آقای صفوت در ادامه درباره نا امنی‌های ولایت بلخ گفت: حضور منابع بومی در ولسوالی‌های بلخ باعث افزایش حضور طالبان شده است.

به گفته آقای صفوت کثرت نیروهای بومی و مدیریت نکردن درست نظام باعث شده که هر کسی در میان قوم خود به عنوان بزرگ قوم ایستاده شده و مردم را مسلح سازد که این امر هر روز باعث افزایش نا‌امنی در شمال می‌گردد.

در ادامه این میزگرد داکتر حدید رئیس شورای ولایتی، ضمن پرسش برانگیز خواندن چگونگی اقدام حکومت برای مقابله با وضعیت فعلی، خواستار توجه جدی به معضل ناامنی در شمال و شمال‌شرق کشور توسط رهبران حکومت شد و غفلت آنان را باعث فاجعه بزرگ دانست.

وی علاوه کرد: عملی نشدن شعارهای روسای حکومت در زمان انتخابات، خروج نیروهای خارجی، فقر، بیکاری و عدم تطبیق یکسان قانون بزرگ‌ترین عوامل گسترش ناامنی در شمال و شمال‌شرق کشور می‌باشند.

وی با پیچیده خواندن وضعیت سیاسی و امنیتی افغانستان، از وضعیت فعلی کشور ابراز نگرانی کرد.
در ادامه این نشست استاد صفوت با ابراز نگرانی از افزایش روز افزون آمار افراد مسلح غیر مسئوول در زون شمال افزود که این امر باعث شده است تا آمار خشونت‌ها و نا امنی‌های این منطقه نسبت به گذشته افزایش یابد.

آقای صفوت می‌افزاید: افراد مسلح غیرمسئول با انجام اعمال غیر قانونی در اکثر موارد سبب ناامنی در مناطق دور دست شده و گاهی بدتر از طالبان عمل می‌کنند.
وی در رابطه به موجودیت این افراد گفت: در بیشتر ناامنی‌ها و قانون شکنی‌ها این افراد دخیل هستند، آنان دشمن قانون و حاکمیت قانون هستند و ناامنی خلق می‌کنند.

در این رابطه درانی سخنگوی پولیس نیز با تائید سخنان آقای صفوت درباره موجودیت افراد مسلح غیرمسئول در ولایت بلخ گفت که آنان همیشه تلاش داشته‌اند تا از نزد این افراد سلاح‌های غیر قانونی را جمع آوری کنند.

آقای درانی علاوه کرد: با این‌که پروسه دایاک(برنامه جمع آوری سلاح‌های غیرقانونی) در زون شمال تکمیل شده است اما پلیس بلخ در هر هفته ده‌ها میل سلاح را از افراد مسلح غیر‌قانونی جمع آوری و به حکومت تسلیم می‌کند.

بررسی خشونت‌های اجتماعی
قسمت دوم این نشست به بررسی امنیت اجتماعی در بلخ و مزارشریف اختصاص داشت. داکتر حدید رئیس شورای ولایتی بلخ در این مورد گفت: هر زمانی که پولیس توانانی تطبیق همگانی و همسان قانون را در ولایت بلخ داشته باشد می‌تواند این خشونت ها را از بین ببرد.

به گفته وی عدم تطبیق قانون به شکل یکسان در بلخ باعث شده تا خشونت‌ها و بزه‌کاریهای اجتماعی افزایش یابد.
آقای ایوبی با تایید سخنان حدید گفت: بزرگ‌ترین عامل افزایش ناامنی و خشونت‌های اجتماعی در بلخ عدم تطبیق قانون، فقر و بیکاری است. وی افزود: اگر مجرم بعد از معرفی به ارگان‌های عدلی و قضایی به شکل قانونی مجازات گردد آمار نا امنی‌ها در بلخ به شکل زیادی کاهش خواهد یافت.

استاد صفوت درباره ناامنی‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی گفت: بعضی اوقات پولیس مجبور می‌شود تا از مجرم حمایت کند؛ مثلا در یک حادثه فردی با نفوذ به او امر می‌کند که مجرم را رها کند؛ اگر او این کار را عملی کند، قانون را زیرپا کرده است و مردم ناراحت می‌شوند؛ اگر حرف وی را قبول نکند از وظیفه سبک دوش شده یا مورد لت وکوب قرار می‌گیرد. پس پولیس بیچاره چه کند؟!

آقای ایوبی گفت: در تمام کشورها معمول است که پولیس فقط وظیفه تامین امنیت اجتماعی را به شکل درست به عهده دارد؛ اما در افغانستان این قضیه عملی نشده است و این نیروهای خدمت گذار با ظاهر شدن در جبهات جنگ در مقابل دشمن هم می‌جنگند.

وی علاوه کرد: اگر پلیس ملی، تنها وظیفه تامین امنیت شهرها را داشته و در زمینه اختیارات کامل قانونی داشته باشد که دیگران در کارهای وی دخالت نکنند این معضل هم تا حدودی حل خواهد شد.
آقای صفائی با تقدیر از کارکردهای پولیس ملی و نیروهای امنیتی، موجودیت فساد اداری و عدم تطبیق یکسان قانون بالای همه شهروندان را از مشکلاتی خواند که فراروی پولیس ملی قرار دارد.

آقای صفائی تاکید کرد که اگر قانون بالای همه شهروندان به طور یکسان تطبیق گردد؛ تامین امنیت به آسانی امکان پذیر خواهد بود.

اشاره وی به برخی از مقامات بلند رتبه دولتی، وکلای مردم در شورای ملی، برخی از فرماندهان جهادی و زورمندان بود که هر چند وقت یک بار خود یا افراد مسلح‌شان با انجام کارهای غیرقانونی، کارکرد قانونی پولیس و دولت را با مشکل مواجه می‌کنند و باعث می‌شوند تا بیشتر اوقات تخلفات‌شان از سوی نهادهای عدلی و قضایی پیگیری نشود.