شماری از نمایندگان مردم هلمند در مورد استخراج معادن اورانیوم توسط خارجی‌ها در این ولایت شک و تردیدهایی دارند و از حکومت می‌خواهند تا این موضوع را روشن سازد.

 ولایت هلمند در جنوب کشور یکی از ناامن‌ترین ولایت و در عین حال، مرکز بزرگ تولید و قاچاق مواد مخدر در جهان محسوب می‌شود. این ولایت به دلیل داشتن معادن کم‌یاب نیز مشهور است.

نسیمه نیازی، نماینده مردم هلمند در مجلس نمایندگان می‌گوید که ولایت هلمند دارای معادن زیادی است و اکثر مناطقی که معادن در آن‌جاها قرار دارد، خارج از حاکمیت دولت افغانستان است.

خانم نیازی با اشاره به معدن اورانیوم در هلمند به خبرگزاری آوا گفت که نمایندگان مردم هلمند در مورد این معدن "در یک تاریکی قرار دارند."

به گفته او، معدن اورانیوم در ولسوالی خانشین هلمند قرار دارد و این ولسوالی همواره در تصرف طالبان بوده است.

وی می‌افزاید که نیروهای خارجی در همسایگی خانشین در ولسوالی گرمسیر، پایگاه‌ها و میدان‌های هوایی بزرگی دارند که به طور ۲۴ ساعت در رفت و آمد هستند.

این عضو مجلس نمایندگان در مورد استخراج معدن اورانیوم گفت: ما بارها موضوع استخراخ اورانیوم را با دولت و خارجی‌ها شریک کرده‌ایم، اما حکومت می‌گوید که استخراج این معادن کار ساده نیست و کار هر کس نیست.

وی ادامه داد: جایی که معدن اورانیوم موقعیت دارد، منطقه ای است که در آنجا حیوانات حتا فلج می شوند و به یک منطقه بلایی شهره بود، اما بعد از کشف اورانیوم فهمیده شد که این تاثیرات معدن است.

نیازی می افزاید که تنها خارجی‌ها می‌توانند در این منطقه رفت و آمد نمایند.
عطاالله افغان، عضو شورای ولایتی هلمند نیز تائید می‌کند که در ولسوالی خانشین معدن اورانیوم وجود دارد؛ چون افرادی که در کوه‌های ولسوالی خانشین رفته‌اند در اثر فضا و موجودیت اورانیوم، فلج شده‌اند.

آقای افغان در مصاحبه با خبرگزاری صدای افغان گفت: امریکایی‌ها و انگلیس‌ها در این منطقه قرارگاه داشته اند و چنین آوازه‌هایی وجود داشت که خارجی ها مواد خام اورانیوم را استخراج می‌کردند و به پایگاه‌های شان می‌بردند.

این عضو شورای ولایتی هلمند با بیان اینکه «خارجی‌ها بدون مشوره به گونه خودسرانه در این مناطق پایگاه ساخته اند»، گفت:" خارجی‌ها در این مناطق هر چه که می‌کنند، کسی چیزی نمی‌داند."

وی اضافه کرد: این‌ها ظاهراً به‌خاطر تامین امنیت آمدند، اما امنیت بدتر شد، امکان دارد در همان منطقه اورانیوم را تصفیه می‌کردند و با خود می‌بردند؛ ولی دقیق معلومات ندارم که بگویم که در این روز امریکا و انگلیسی استخراج کرده باشند و من آنها را دیده باشم.

این عضو شورای ولایتی هلمند همچنان گفت که ریاست معادن هلمند توانایی تثبیت و بررسی کوه های خانشیش-جایی که گفته می شود اورانیوم دارد- را ندارد و در آن مناطق به جز خارجی‌ها کسی رفته نمی‌تواند.

در همین حال، میرزا حسین علیزاده، عضو دیگر شورای ولایتی هلمند نیز تایید می‌کند که حرف‌هایی در مورد استخراج اورانیوم وجود دارد.

آقای علیزاده در صحبت با خبرگزاری آوا، اما تاکید کرد که در این زمینه هیچ‌گونه سند معتبری وجود ندارد.
بااین همه، مسوولان در وزارت معادن و پطرولیم در این باره اظهار نظری نکردند. پس از تماس‌های مکرر، محی‌الدین نوری، سخنگوی این وزارت گفت که او در این رابطه اجازه صحبت کردن ندارد.

بااین همه، نسیمه نیازی، نماینده مردم هلمند در مجلس نمایندگان می‌گوید که حکومت افغانستان نیز در زمینه معدن اورانیوم معلوماتی کافی ندارد.

خانم نیازی افزود: به خاطر همین مسایل قاچاق مواد مخدر و معادن است که ولایت هلمند همیشه میدان نبرد بوده، همین مسایل است که مردم را به تباهی کشانده است.

به گفته او، از اینکه ولایت هلمند دارای معادن وسیع است، هم برای طالبان و هم برای خارجی‌ها بسیار مهم است و از همین رو، در این ولایت حضور دارند.

گفته مى شود ولايت هلمند با داشتن اورانيوم وافِر در جنوب کشور که پيش از اداره ى آقاى کرزى، اورانيوم آن مناطق را دولت پاکستان به تاراج مي‌برد و طى سال‌های اخير با استفاده از ناامنى ها در جنوب کشور اين ذخاير را نيروهاى انگليس و امريکايى با داشتن چندين کمربند امنيتى در اختيار دارند.

عثمان همدرد، نویسنده کشور طی مقاله‌ای نوشته است: هرچند اورانيوم عنصر کم ياب و با ارزش است اما افغان ها با بى تفاوتى از کنار آن مى گذرند و توانمندى در استفاده آن را نيز ندارند، ما اميدوار هستيم که روزي با استفاده از اين ذخاير توانايى يابيم و نبايد آنچه را که استفاده نمى توانيم، در ميدان چور و چپاول رها کنيم.

به باور همدرد: دوستى و خواهرخواندگى انگليس با امريکا در طى سال‌هاى متمادى بسيار نزديک بود، اما گفته مى‌شود اختلافات اين دو کشور بعد از توافق نيروهاي انگليس با طالبان در ولسوالى موسى قلعه، انتقال و تقسيم مواد مخدر و ذخاير اورانيوم در ولايات جنوب کشور پيدا شده است.

وی در ادامه نوشته است: ايالات متحده امريکا يک پايگاه هوايى در بيابان شورآب، بين ولسوالى دلارام و گرشک ولايت هلمند، که به گفته اين نيروها بخاطر مديريت بهتر جنگ ساخته که اين پايگاه با چندين کمربند امنيتى مراقبت مى شود. گفته مى شود هواپيماهاى غول پيکر امريکايى که از اين پايگاه بخاطر انتقال عساکر و تسليحات نظامى استفاده مى کنند و احتمالاً در انتقال بعضی مواد معدنى بخصوص اورانيوم هلمند نيز سهم مى گيرند.

اين در حاليست که زمين شناسان روسى نيز گفته اند که اين ذخاير را در جريان اشغال شوروى سابق کشف نموده بودند، اما به دليل مشکلات امنيتى و عدم دسترسى، همه اين ذخاير را به دولت افغانستان فاش نکرده بودند.

افغانستان شامل ذخاير آهن، نقره، طلا، مس، کوبالت، اورانيوم، ليتيوم، نفت و گاز، زمرد، ياقوت، لاجورد، لعل و غيره عناصر کمياب و قيمتى ديگر بوده که از کيفيت خوب و حتا در بعضى از بهترين ها در جهان مى‌باشد.
گفته مى شود با استخراج و استفاده از اين معادن، افغانستان جنگ زده و فقير در جمع سرمايه دارترين کشورها به حساب خواهد آمد.