انستیتوت مطالعات استراتیژیک افغانستان تحقیقی را انجام داده است که بر مبنای آن بیش از ۷۰ درصد از پاسخ دهندگان گفته اند که گفتگوهای صلح "ناکام بوده" تنها ۲۱.۵ درصد گفته است که تا حدودی موفق بوده است.
این تحقیق در ۱۵ ولایت انجام شده و ۱۵۴۰ پاسخ دهنده ی بالای ۱۸ سال شرکت کرده است.
غلام رضا ابراهیمی، پژوهشگر این تحقیق امروز (دوشنبه) به رسانه ها گفت ۳۳.۶ درصد پاسخگویان معتقدند که «دخالت کشورهای همسایه و منطقه» عامل اصلی ناکامی گفتگوهای صلح دولت با طالبان است.
بر اساس گفته های ابراهیمی، تقریباً ۳۱ درصد پاسخگویان معتقدند «ضعف دولت افغانستان» عامل ناکامی است. نزدیک به ۱۴ درصد پاسخگویان «دخالت آمریکا و کشورهای غربی» را عامل ناکامی دانسته‌اند. و از دید ۹.۴ درصد پاسخگویان هم «سهیم نبودن مردم در مذاکرات صلح» عامل ناکامی معرفی شده است.
آقای ابراهیمی علاوه کرد که ۲۵ درصد پاسخ دهندگان از معامله شدن حق و حقوق شان، ۱۹ درصد از شفاف نبودن مذاکرات، ۱۴.۳ درصد از نادیده گرفتن حقوق زنان، ۱۳.۷ درصد نیز از نادیده گرفتن قانون اساسی نگرانند.
به گفته وی، تقریباً ۴۸ درصد پاسخگویان بر این عقیده‌اند که «پاکستان و کشورهای منطقه» بیشترین سود را از جنگ و ناامنی افغانستان می‌برند. «آمریکا و کشورهای غربی» با ۲۰ درصد و «دولت‌مردان فاسد» با تقریباً ۱۷ درصد در ردة دوم و سوم قرار دارند.
در تحقیق این انستیتوت آمده است که نزدیک به ۲۰ درصد پاسخ دهندگان سمبولیک بودن شورای عالی صلح، ۱۶.۴ درصد وجود فساد، ۱۶.۲ درصد استقلال نداشتن شورای عالی صلح، ۱۴ درصد نداشتن حمایت مردمی و ۱۱.۴ درصد دخالت خارجی ها را نقاط ضعف شورای عالی صلح دانسته اند.
حسین علی کریمی، دیگر پژوهشگر این انستیتوت می گوید که اکثریت پاسخگویان ۷۰.۷ درصد معتقدند که «مقامات دولت درباره صلح با طالبان وحدت نظر ندارند.
آقای کریمی گفت که ۶۳ درصد پاسخ دهندگان گفته اند که باید طالبان را "تروریست، دشمن و مزدور" خطاب کنند. به نقل از تحقیق، تقریباً ۷۷ درصد پاسخگویان معتقدند که اعمال طالبان هیچ قابل قبول نیست.
غلامرضا ابراهیمی گفت که پیشنهاد می کنیم که به نقش مردم در برقراری صلح و حضور زنان اهمیت قایل شوند، بازیگران منطقه ای و بین المللی را در نظر بگیرند، حفظ دست‌آوردهای ۱۴ سال گذشته و روند گفتگوها شفاف باشد.
انستیتوت مطالعات استراتیژیک می گوید که برای برقراری صلح باید از ظرفیت های علما استفاده شود و در مرحله های بعدی رسانه های اجتماعی و تقویت نیروهای نظامی نیز می تواند موثر واقع شود.
در همین حال عبدالرحمان سلیم، معاون شورای عالی صلح نیز گفت که باید از همه اهرام های فشار علیه گروه طالبان استفاده شود. اگر کمپاینی قوی علیه گروه طالبان صورت نگیرد، ارمان های صلح جایی نخواهد رسید.
آقای سلیم افزود که از سوی دیگر اگر جوانب ذی دخل در مذاکرات صلح تعهدات خود را عملی کنند، مذاکرات موفق خواهد بود.
او جنگ نیروهای امنیتی علیه گروه طالبان و مخالفان مسلح را شرعی و قانونی خواند و افزود که باید برای دفاع از کشور و ناموس علیه مخالفان مسلح مبارزه صورت گیرد.
از سوی دیگر ریاست جمهوری گفته است که اگر مذاکرات صلح به نتیجه نرسد و مخالفان مسلح پای میز مذاکره حاضر نشوند، سرکوب خواهند شد.
تااکنون غیر از حزب اسلامی گلبدین حکمیتار سایر گروه های مخالف دولت از مذاکره خودداری کرده اند.