ارگ ریاست جمهوری اعلام کرده که در دیدار اشرف غنی؛ رییس جمهوری و عبدالله عبدالله؛ رییس اجرایی حکومت وحدت ملی با جنرال راحیل شریف؛ فرمانده نیروی زمینی ارتش پاکستان روی تاریخ برگزاری نشست چهار جانبه در ماه جنوری ۲۰۱۶ در باره تدوین نقشه راه جامع، تفاهم صورت گرفته است.
در اعلامیه ای که ارگ ریاست جمهوری منتشر کرده، آمده است که هدف از تدوین نقشه راه، دستیابی به صلح در افغانستان است.
این تازه ترین موعد زمانی برای برگزاری نشست های مرتبط با صلح میان دولت افغانستان و طالبان پس از شکست اولین و آخرین نشست مستقیم میان نمایندگانی از دولت و طالبان با مشارکت پاکستان، چین و امریکا محسوب می شود.
کارشناسان می گویند که این بنفسه می تواند یک اتفاق مثبت تلقی شود؛ اما هیچ اطمینانی وجود ندارد که نتیجه آن نیز مثبت و مثمر ثمر باشد.
در نشست چهارجانبه ای که ارگ ریاست جمهوری از آن صحبت کرده، افغانستان، پاکستان، ایالات متحده امریکا و چین حضور دارند و قرار است نمایندگان این کشورها نخستین نشست خود را برای تدوین نقشه راه تا چند روز دیگر برگزار کنند؛ اما روز و محل دقیق برگزاری آن هنوز معلوم نیست.
این کشورها از بازیگران اصلی روند صلح افغانستان با طالبان محسوب می شوند و آگاهان می گویند که پیش از برگزاری هرگونه نشستی میان دولت و طالبان، ابتدا لازم است که این کشورها روی جزئیات نقشه راه آینده، توافق کنند؛ زیرا وجود و حضور طالبان در میدان جنگ یا دور میز صلح، به صورت بنیادی با منافع شماری از این کشورها به ویژه پاکستان و امریکا پیوند دارد؛ بنابراین ابتدا و پیش از هر اتفاقی این کشورها باید از تامین منافع و خواست های خود در قالب روند صلح و نتایج ناشی از آن، اطمینان پیدا کنند.
از این نظر، این نشست، سرنوشت سازتر از نشست مستقیم دولت با طالبان خواهد بود؛ زیرا طالبان در نهایت، یک ابزار امتیازگیری و تامین منافع و سلطه قدرت های خارجی است و خود، وجود و هویت خارجی مستقل و قابل تعریفی ندارد.
جنرال راحیل شریف؛ فرمانده نیروی زمینی ارتش پاکستان روز یکشنبه وارد کابل شد و به شمول محمد اشرف غنی و داکتر عبدالله با شماری دیگر از مقامات کشور نیز دیدار و گفتگو کرد.
از آقای شریف، به عنوان بلندپایه ترین و قدرتمندترین مقام نظامی در پاکستان نام برده می شود و به همین دلیل، آگاهان می گویند که این سفر او به کابل می تواند حامل پیام مهمی از سوی اسلام آباد در رابطه با مسایل مربوط به صلح و جنگ در افغانستان باشد.
ارگ ریاست جمهوری اعلام کرده که محور گفتگوهای آقایان غنی و شریف در باره مسائل امنیت، مبارزه مشترک علیه تروریزم، آغاز پروسه صلح و تبادل اطلاعات بوده است.
در اعلامیه گفته شده:"در این دیدار روی سازوکارهای مؤثر برای جلوگیری از فعالیت آزادانه تروریست ها از خاک دو کشور تاکید گردید و با درک و حفظ احترام به نیازهای رفت و آمد میان مردمان دو کشور، روابط اقوام و مهاجرین افغان در پاکستان، توافق صورت گرفت تا دو کشور اجازه ندهند عناصر تروریست از خاک شان برای انجام اعمال تروریستی و خشونت استفاده نمایند."
کارشناسان می گویند که محتوای این گفتگو با توجه به گزارشی که ریاست جمهوری ارائه داده، تمامی مسایل مبتلابه میان دو کشور را در بر گرفته است؛ اما مشخص نیست که دوطرف چگونه توانسته اند فاصله دیدگاه ها و اختلاف های اساسی موجود میان خود در خصوص این مسایل را کاهش دهند.
طرفین همچنین توافق کرده اند که روند صلح و گفتگو را با آن گروه هایی از طالبان که آماده مذاکره و آشتی هستند، ادامه دهند و با آنعده از گروه هایی که به خشونت و اعمال تروریستی ادامه میدهند از طریق چارچوبی برخورد خواهد شد که دو طرف روی آن توافق کنند.
راحیل شریف گفته است که از روند صلح به رهبری حکومت افغانستان حمایت می کند.
با این حال، آگاهان می گویند که هنوز چالش های فراوانی وجود دارد که نیاز به گره گشایی دارد.
کابل و اسلام آباد، همدیگر را متهم به حمایت از تروریزم و پناه دادن به گروه های مخالف همدیگر در خاک خود می کنند و با توجه به این سوابق، هنوز بسیار زود است که نسبت به بهبود رابطه میان دو کشور، با قاطعیت و اطمینان، داوری شود؛ با این حال، تردیدی وجود ندارد که رویکرد به گفتگو و دیالوگ، بهتر از اتهام زنی های بی ثمر و تنش زایی های غیر منطقی است.
انتظار می رود پاکستان در چارچوب این گفتگوها، سرانجام مجاب شود که جنگ راه حل خوبی برای دست یافتن به منافع نیست و صلح، ثبات، پایداری و مبارزه با تروریزم به نفع همه طرف ها خواهد بود.
ارگ ریاست جمهوری می گوید که برای بهبود روابط و اعتمادسازی بیشتر میان کابل و اسلام آباد، توافق شد تا نشست های دوجانبه امنیتی برای مقابله با تهدیدهای مشترک و هماهنگی بهتر افزایش یابد.
آگاهان مسایل امنیتی هم می گویند که این امر، با توجه به شرایط حاد و حساس کنونی مسلط بر منطقه آشوب زده ما، یک ضرورت فوری و اجتناب ناپذیر است؛ اما از آنسو نباید فراموش کرد که حفظ منافع ملی، وفادار ماندن به اصول قانون اساسی و اقتضائات امنیت و حاکمیت ملی کشور، به ویژه در تعامل با پاکستان، اولویت اصلی مقام های تصمیم گیرنده در کابل محسوب می شود.
روابط میان کابل و اسلام آباد با تشکیل حکومت وحدت ملی وارد مرحله تازه ای شد و اشرف غنی؛ بیشترین وقت خود را صرف آن کرد که پاکستان را قناعت دهد که طالبان را میز مذکره با دولت افغانستان بکشاند؛ اما پس از حملات زنجیره ای در کابل به ویژه حمله خونبار شاه شهید، آقای غن، تحت فشارهای فزاینده داخلی، ناگزیر شد پاکستان را به حمایت از طالبان متهم کند.
اکنون و در پی سفر چندی پیش اشرف غنی به پاکستان و به دنبال آن، سفر نارندا مودی؛ نخست وزیر هند به کابل و لاهور و به دنبال آن، دیدار عالی ترین مقام نظامی پاکستان از افغانستان، انتظار می رود، روند صلح، در ماه جنوری پیش رو کلید بخورد و سال ۲۰۱۶ میلادی با یک آغاز میمون و امیدبخش برای افغانستان، همراه باشد؛ سالی که پیشاپیش نسبت به بدتر شدن وضعیت و وقوع جنگ ها و ریختن خون های بیشتر در افغانستان، هشدار داده شده است.