وزراى داخله ۱۶ ايالت آلمان اخیرا در نشستى در شهر كوبلنز این کشور به توافق رسيدند تا شمار زيادى از پناهجویان افغان را دوباره به افغانستان برگردانند.

پيش از اين، وزراى داخله ايالت هاى آلمان نسبت به تصميم دولت مركزى این کشور مبنى بر اخراج پناهجویان افغان به افغانستان شديداً مخالفت نشان داده بودند.

در آن زمان، این مقامات ایالت های شانزده گانه آلمان، افغانستان را يك منطقه جنگى خوانده و این طرح را خلاف ارزش هاى قبول شده آلمان دانسته بودند.

این تصمیم مقامات آلمانی پس از مذاکرات محمد اشرف غنی؛ رییس جمهور با سران آلمان و فقط يك روز پس از خروج او و هیات همراهش از این کشور گرفته شد.

کارشناسان می گویند که این تصمیم آشکارا به معنای ناکامی و عدم دستاورد سفر رییس جمهور به آلمان، تلقی می شود؛ زیرا به عقیده آنها یکی از مهم ترین اهداف این سفر، ظاهرا ترغیب آلمان به انصراف از اخراج هزاران پناهجوی افغان از آن کشور اعلام شده بود و به این ترتیب، این سفر، عملا در این زمینه دستاوردی نداشته است.

پیش از این، رولا غنی؛ همسر اشرف غنی نیز به این منظور، راهی آلمان شده بود که ظاهرا آن سفر نیز نتوانست نظر مساعد مقامات این کشور در خصوص پناهجویان افغان را به دست آورد.

آنگلا مرکل؛ نخست وزیر آلمان در کنفرانس خبری مشترک با اشرف غنی، گفت که کشورش علاقمند به ایجاد یک «منطقه امن» در افغانستان است تا مردم از محلات ناآرام این کشور به آنجا پناه ببرند.

خانم مرکل گفت که آلمانی‌ها برخورد با قاچاق انسان و مهاجرت‌های غیر قانونی را به نیروهای افغان نیز آموزش خواهند داد.

این اظهارات به عقیده آگاهان، اگرچه عملا تغییری در وضعیت پناهجویان افغان بی سرنوشت در آلمان به وجود نمی آورد؛ اما آشکارا نشانگر این است که آلمانی ها در اخراج افغان ها از آن کشور جدی اند و در این خصوص، هیچ گونه میانجیگری و واسطه گری سیاسی را برنمی تابند.

در همین حال، ایده ایجاد «منطقه امن» در داخل افغانستان نیز به باور کارشناسان، اصولا عملی و اجرایی نیست؛ زیرا اگر قرار باشد در آن منطقه، امکانات و تسهیلاتی بهتر از سایر نقاط افغانستان، فراهم شود، شهروندان فراوانی از سراسر کشور به آنجا مهاجرت خواهند کرد و به این ترتیب، امکان مدیریت آن، از دست دولت افغانستان و آلمان خارج خواهد شد؛ اما اگر مساله، صرفا ایجاد امنیت در آن منطقه باشد، در حال حاضر نیز شهرهایی در افغانستان هستند که امنیت دارند؛ اما امکانات و زمینه های زندگی در آنها از جمله کار و اشتغال و بهداشت و آموزش و توسعه و رفاه و... وجود ندارد.

آموزش روش های مبارزه با قاچاق انسان به نیروهای افغان هم شیوه ای نیست که به کنترل مهاجرت و فرار دسته جمعی افغان ها از کشور، کمکی بکند؛ زیرا اغلب افغان ها با شیوه های قانونی از کشور خارج و از مسیر کشورهای همسایه به صورت غیر قانونی راهی اروپا می شوند.

در همین حال، اشرف غنی در این کنفرانس گفت که بسیاری از افغان‌ها در مورد رفتن به آلمان برداشت نادرست دارند و غالبا در این مسیر همه چیز خود را از دست می‌دهند.

او همچنین گفت که شهروندان کشورش باید درک کنند که سرک‌ها در آلمان طلا فرش نیستند.

موضع گیری های آقای غنی از سوی جمع زیادی از پناهجویان به حمایت او از موضع ضد مهاجرت آلمان تعبیر شده و به شدت واکنش برانگیز گردیده است.

شماری از پناهجویان افغان که زنان، نوجوانان و فعالان آلمانی طرفدار مهاجرت نیز در میان آنها بودند، در پی نشر خبر اخراج مهاجران افغان از آلمان، در برلین تظاهرات کردند.

معترضان مدعی شدند که حقوق بشری پناهجویان افغان در آلمان نقض شده و از دولت آلمان خواستند تا از اخراج آنها به افغانستان خودداری کند.

آنها گفتند که وضعیت امنیتی افغانستان خوب نیست و در شرایطی که کشور اصلی شان در جنگ به سر می برد، آنها نمی توانند در آنجا زندگی کنند.

تظاهرکنندگان با حمل پلاکاردهایی روی آن نوشته بودند که اعطای پناهندگی در آلمان از حقوق اساسی پناهجویان است.

آنها شعارهای چون "اخراج به افغانستان يعنى صدور حكم مرگ" و "هيچ انسانى غيرقانونى نيست" سر می دادند.

معترضان گفتند که وضعیت امنیتی پس از روی کار آمدن حکومت وحدت ملی، بدتر از گذشته شده و آنها از ترس جان شان به کشورهای اروپایی پناه آورده اند.

با این حساب، پیش بینی می شود در پی موضع گیری اخیر آقای غنی در کنار خانم مرکل، خشم مهاجران نسبت به عملکرد و موضع حکومت وحدت ملی تشدید شود.

واکنش هایی که در قبال سیاست ها و عملکرد حکومت از سوی پناهجویان معترض در اروپا نشان داده شده، آشکارا مؤید این امر است.

این در حالی است که حکومت هنوز از یک دوگانگی در موضع گیری در قبال مهاجران رنج می برد.

سید حسین عالمی بلخی و صلاح الدین ربانی؛ وزرای امور مهاجرین و امور خارجه بارها گفته اند که آلمان حق ندارد فراتر از تفاهم امضاشده، اقدام به اخراج پناهجویان کند؛ اما ارگ ریاست جمهوری و شخص آقای غنی، به تلویح و تصریح، از تصمیم آلمان حمایت کرده است.

توماس ديمازير؛ وزير داخله آلمان با استقبال از تصمیم وزراى داخله ايالت هاى این کشور به روز جمعه گفت:"وقتى قرار باشد مراكز امن در افغانستان ايجاد شود پس عودت به مناطق امن در افغانستان در اصل مجاز است."

کارشناسان می گویند که به این ترتیب، روند اخراج پناهجویان از آلمان به افغانستان، عملا آغاز خواهد شد و دیگر هیچ مانع داخلی و خارجی در آلمان در برابر این تصمیم وجود نخواهد داشت و این، پیام ناگواری برای پناهجویانی است که از جان و مال شان هزینه کرده و خود را به آن کشور اروپایی رسانده اند.

پیشتر کمیشنری عالی سازمان ملل در امور پناهندگان در افغانستان گفته بود که شمار پناهجویان افغان که در هشت ماه نخست سال میلادی جاری به اروپا رفته‌ اند، به بیش از ۱۲۲ هزار نفر می‌ رسد.

در همین حال، به نظر می رسد وضعیت در دیگر کشورهای اروپایی نیز برای پناهجویان افغان، بهتر از آلمان نیست.

با ورود اشرف غنی؛ رییس جمهور به سویدن، گروه بزرگی از پناهجویان افغان در استکهلم؛ پایتخت این کشور تظاهرات کردند.

تظاهرکنندگان به سیاست خارجی دولت افغانستان و آنچه حمایت آقای غنی از بازگشت پناهجویان به کشور خواندند، معترض بودند.

یکی از برگزارکنندگان این تظاهرات گفت که خواست معترضان از دولت سویدن این بود که در باره اخراج پناهجویان با رییس جمهور افغانستان و هیات همراه او صحبت نکند.

یکی از معترضان گفت:"اینجا سرک اش از طلا نیست و خالی از ماین است، انسان ها از اتوبوس به دلیل هویت شان پائین و سر بریده نمی شوند، اینجا فرخنده و شکریه و رخشانه به جرم زن بودن کشته نمی شوند."

این اظهارات در واکنش به گفته های قبلی غنی در آلمان مطرح شد که گفته بود، شهروندان کشور باید درک کنند که سرک‌ها در آلمان طلا فرش نیستند.

معترضان در استکهلم گفتند که اشرف غنی نباید با سرنوشت مهاجران بازی کند و نباید طرح اخراج و بازگشت اجباری پناهجویان را تایید کند.

آنها گفتند حکومتی که امنیت مردمش را حتی در کابل و ولایات همجوار تامین نمی تواند، چگونه ممکن است که مسؤولیت امنیت، کار و حقوق مدنی پناهجویان اخراجی از اروپا را بر عهده بگیرد؟

به این ترتیب، به باور بسیاری از پناهجویان، تور اروپایی اشرف غنی، آنها را در وضعیت دشواری قرار داده و او احتمالا در تبانی با سران کشورهای اروپایی، سرنوشت مهاجران را به بازی گرفته است.

شماری از پناهجویان که زن و فرزند خود را نیز به علاوه اموال و دارایی شان، در مسیر اروپا از دست داده اند، معتقد اند که حکومت ناتوان تر از آن است که امنیت و زندگی آنها را در افغانستان تامین کند.

منتقدان سیاست های آقای غنی هم می گویند که حکومت با جلوگیری از مهاجرت سیل آسای افغان ها به خارج، در صدد دست یافتن به یک سرمایه اجتماعی و سیاسی و مشروعیتی برای خود در داخل است؛ بی توجه به اینکه آیا اصولا زمینه ها، لوازم و امکانات لازم زندگی برای مردم در سایه این حکومت وجود دارد یانه.