زلزلهای شدید و کم سابقه به بزرگی ۷.۷ درجه ریشتر بخشهایی از افغانستان، پاکستان، تاجیکستان، هند و ازبکستان را لرزانده است. مرکز این زلزله در حدود ۷۰ کیلومتری جنوب شرق شهر فیض آباد؛ مرکز ولایت بدخشان و در عمق حدود ۲۰۰ کیلومتری سطح زمین بوده است. این زمین لرزه در ساعت ۱:۳۰ بعد از ظهر روز دوشنبه اتفاق افتاد.
مرکز زلزله به ایالت های خیبر پختونخوا و مناطق قبایلی پاکستان و بدخشان کوهستانی در تاجیکستان نزدیک است.
مقامات صحی در کابل می گویند که این زلزله در افغانستان تاکنون ده ها کشته بر جای گذاشته است.
مقامات می گویند که دست کم ۲۲۹ نفر زخم برداشتهاند که ۷۰ نفر از آنها در کابل به شمول ۱۰ کودک هستند.
مقامات صحی همچنین افزودند که ۳۰ تن از زخمیان این رویداد در کنر، ۴۰ نفر در تخار، ۸۲ نفر در ننگرهار، چهار نفر در بدخشان و سه تن دیگر در پروان هستند.
همچنین این زلزله ۱۵۹ زخمی دیگر در ولایتهای شرقی و شمالی کشور بر جای گذاشته است. گفته میشود احتمال افزایش تلفات وجود دارد و مقامات در تلاش برای به دست آوردن معلومات از مناطق آسیب دیده هستند.
از میان ۲۰ شهروندی که تاکنون مرگ شان تایید شده ۱۲ نفر شاگرد یک مکتب دخترانه در ولایت تخار بودهاند که در هنگام خروج از صنف درس در ازدحام گیر مانده و بعد از فروریختن سقف مکتب، زیر آوار شدهاند.
مرگ ۸ نفر در ننگرهار هم تایید شده است.
اشرف غنی؛ رئیس جمهور، ضمن همدردی با آسیبدیدگان گفت که در حال جمعآوری اطلاعات دقیق در مورد خسارات ناشی از این حادثه است.
آقای غنی گفته که تمام نهادهای دولتی برای کمکرسانی به آسیبدیدگان در حال آمادهباش هستند.
رئیس جمهور به همین منظور کمیته ای بررسی را توظیف کرده تا کمکهای عاجل را به آسیب دیدگان برساند.
همچنین آقای غنی به مسؤولین وزارت صحت دستور داده در زمینه مداوای مجروحین اقدامات عاجل کند.
داکتر عبدالله عبدالله؛ رییس اجرایی هم یک نشست اضطراری را در کابل تشکیل داد و گفت که احتمال وقوع پس لرزه ها وجود دارد و از شهروندان خواست غفلت نکنند.
عبدالله خواستار بسیج عمومی برای رسیدگی به آسیب دیدگان شد.
رییس اجرایی افزود:"طبق گزارشهای رسیده این زلزله در سراسر کشور احساس شده و تلفاتی در برخی از نقاط به همراه داشته است".
عبدالله خاطرنشان کرد:"طبق گزارش ها از ولایت های تخار، بغلان، ننگرهار، بدخشان و کنر این زلزله تلفاتی داشته است. تماس ما با برخی از ولایتهای دیگر قطع است".
وی ادامه داد: "در تماس با والی تخار متوجه شدیم که متأسفانه ۱۱ دانش آموز در هنگام خروج از مکتب جان باختهاند".
وی تصریح کرد: "این زلزله در سالهای اخیر بی سابقه بوده است".
ویس برمک؛ وزیر دولت در امور رسیدگی به حوادث هم گفت: در نشست فوق العاده کمیته حالت اضطرار به ریاست داکتر عبدالله عبدالله که عصر دیروز (دوشنبه) برگزار شد تصمیم گرفته شد تا وزارت های دفاع، داخله و امنیت ملی مشترکا با ارگان های امدادرسانی کمک به آسیب دیدگان را آغاز نمایند.
به گفته برمک، مرکز زلزله ولسوالی جرم دره خوستک بدخشان بوده است.
آقای برمک گفت که ۴۰۰ خانه در بدخشان تخریب شده، همچنین در ولایات تخار، بغلان، قندوز، کابل، غزنی، نورستان، لغمان، پنجشیر، ننگرهار و پروان نیز تعداد زیادی از منازل تخریب شده اند.
وزیر دولت در امور رسیدگی به حوادث افزود: یازده شاگرد دختر مکتب بی بی هاجره در تخار کشته شده اند و حدود ۴۰ تن دیگر نیز در این ولایت زخمی شده اند.
به گفته وی، ۲۵ نفر در ولایت نورستان زخمی و دو نفر کشته شده اند. همچنین در پنجشیر ۲۵ خانه تخریب شده و تعدادی زیر آوار مانده اند که امدادرسانان تلاش برای بیرون آوردن آنها را آغاز کرده اند.
او علاوه کرد، در ولایت کنر یک تن کشته و ۳۰ تن زخمی شده اند و همچنین ۷۰ تن در کابل زخمی شده اند که ۱۸ تن آنان را زنان تشکیل می دهند.
به باور وی، لغزش کوه ها و رانش زمین باعث بالا رفتن آمار تلفات و خسارات احتمالی در مناطق دوردست و صعب العبور خواهد بود.
به گفته برمک، شاهراه قندوز – تخار در ولسوالی خان آباد به روی ترافیک مسدود است و تلاش برای باز کردن آن ادامه دارد.
او گفت که از جامعه بین المللی تقاضای کمک عاجل به آسیب دیدگان کرده ایم و سفیر ایران در کابل نیز در تماس تلفونی وعده کمک فوری کرده است.
برمک افزود: دولت هندوستان و هلال احمر ترکیه نیز آمادگی شان را برای امدادرسانی به آسیب دیدگان در ولایات مختلف افغانستان اعلام کرده اند.
نیکلاس هیسم؛ نماینده ویژه دبیر کل سازمان ملل در افغانستان، با آسیبدیدگان زلزله در کشور ابراز همدردی کرده است.
صدیق صدیقی؛ سخنگوی وزارت داخله نیز در حساب توییتری خود نوشت که وزیر داخله به تمام نیروهای پولیس دستور داده به آسیبدیدگان زمینلرزه کمک کنند.
مقامهای محلی در ولایت بدخشان گفتهاند که زلزله در این ولایت ۱۰ نفر کشته و ۱۴۰۰ خانه تخریب شده اند.
مرضیه افخم؛ سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز ضمن ابراز مراتب شدید تاسف کشورش به خاطر وقوع زلزله در افغانستان، پاکستان و هند، از آمادگی ایران برای ارائه کمکهای فوری انسانی، درمانی و امدادرسانی به مناطق آسیبدیده خبر داده است.
تا به حال کشورهای هند و ترکیه و همینطور اتحادیه اروپا برای کمک به قربانیان زلزله شدید در افغانستان ابراز آمادگی کرده اند.
متخصصان امور می گویند که احتمال بالارفتن تلفات به شدت بالاست؛ زیرا به باور آنها وضعیت جغرافیایی افغانستان، کوهستانی و صعب العبور بودن کشور، قطع تماس های تلفنی، ضعف نهادهای رسیدگی به حوادث، ناهماهنگی های احتمالی، نبود یک مرکز قدرتمند و با امکانات برای ثبت آمار و حوادث و مسایل دیگر، عواملی هستند که این احتمال را تقویت می کنند.
از جانب دیگر، به باور آنها خطری بزرگتر این است که سیستم غیر استندرد، نامطمئن و ابتدایی خانه سازی و سازه های رهایشی، احتمال بالارفتن خسارات و تلفات را افزایش می دهد.
با این حساب، مقام ها و دستگاه های مسؤول باید آمادگی های بیشتری برای یک عملیات امداد و نجات وسیع و فراگیر را از هم اکنون اتخاذ کنند و شهروندان نیز در این راستا در کنار دولت، سهم انسانی و میهنی خود در کمک به هموطنان آسیب دیده را برعهده گرفته و ادا نمایند.