دست کم ۲۰۰ طالب مسلح که در ولسوالی درزاب ولایت جوزجان فعال بودند، قبل از آغاز عملیات نظامی، به دولت تسلیم شدند.
یک منبع نزدیک به جنرال عبدالرشید دوستم؛ معاون اول ریاست جمهوری گفته است که آقای دوستم قبل از راه اندازی عملیات نظامی به طالبان در درزاب هشدار داده بود که یا از جنگ دست بکشند و یا کشته خواهند شد.
رهبری عملیات نظامی که قرار بود در درزاب راه اندازی شود بر عهده جنرال دوستم بود و افراد وفادار به او نیز در این عملیات حضور داشتند.
یک بزرگ قومی نیز در درزاب گفته که در میان افرادی که تسلیم شده اند، مولوی مفتی نعمت الله؛ والی خودخوانده طالبان نیز حضور دارد.
آقای دوستم که خود از درجه داران نظامی است و از ارتش داکتر نجیب تا هم اکنون سابقه فعالیت های نظامی دارد، اکنون همزمان معاون اول اشرف غنی؛ رییس جمهور نیز هست.
او به داشتن مواضع شدید و سختگیرانه علیه طالبان و تروریزم شهرت دارد و در اوایل حمله امریکا بر افغانستان، نقش مهمی در براندازی رژیم طالبان بر عهده داشت.
طالبان از جنگ علیه افراد جنرال دوستم به ویژه در دشت لیلی و ماجرای قلعه جنگی و همچنین روند انتقال اسرای طالبان از قندوز که منجر به مرگ صدها طالب شد خاطره تلخ و دردناکی دارند.
حوزه نفوذ سیاسی و قومی آقای دوستم، شمال افغانستان و به ویژه ولایت های جوزجان و فاریاب است و این دو ولایت نیز طی سال های اخیر شاهد افزایش آرام و خزنده ناامنی ها و نفوذ تروریزم بوده است.
اگر این خبر تایید شود، نشان می دهد که قدرت سیاسی آقای دوستم، اکنون به او این امکان را داده است؛ تا در مبارزه با تروریزم، با دستی باز و صلاحیت های گسترده حضور داشته و نقش آفرینی کند؛ صلاحیتی که بدون شک در دوره ریاست جمهوری کرزی به ویژه پس از مشکلاتی که با او پیدا کرد، از آن برخوردار نبود.
در اوایل شکل گیری اداره کرزی، نقل قولی از دوستم منتشر شد مبنی بر اینکه او گفته است، دولت تنها مجوز ۲۰ هزار نیروی نظامی را به او بدهد و او قول می دهد ریشه تروریزم و افراط گرایی را برکند؛ اما با این درخواست او بنا به هر دلیلی موافقت نشد.
در همین حال، بر پایه گزارش ها، جنرال عبدالرشید دوستم از چندروز بدینسو در شمال افغانستان به سر می برد و هدف از سفر او تامین امنیت ولایات شمال کشور خوانده شده؛ مناطقی که در چند سال اخیر شاهد ناآرامی های نسبتا گسترده ای بوده است.
او قبل از این سفر با سرپرست های وزارت داخله و اداره امنیت ملی دیدار کرده و از آنها خواسته بود که علیه طالبان در شمال وارد عمل شوند.
در این دیدار معاون اول ریاست جمهوری از وضعیت جاری در شمال اظهار نگرانی کرده بود.
در این میان، شماری از کارشناسان مسایل امنیتی، ابراز امیدواری می کنند که با ورود افرادی مانند جنرال دوستم به حوزه امنیت، راهکارهای ملی و رهیافت های بومی مبارزه با تروریزم، تقویت شود و اکنون که ناتو نیز این مسؤولیت را به نیروهای افغان واگذار کرده است، چنین اقداماتی بدون تردید، نقش مهمی در پیروزی دولت افغانستان بر چالش های امنیتی بازی خواهد کرد.
یک منبع نزدیک به جنرال دوستم به رسانه ها گفته است که قبل از راه اندازی عملیات نظامی در منطقه درزاب، دوستم با والی خودخوانده طالبان و بزرگان محلی تماس گرفته و از او خواسته بود که تسلیم شود و اگر این کار را نکند کشته می شود.
منبع گفت: دوستم به طالبان درزاب گفته «در چند سال اخیر صلاحیت دولتی نداشتم و به همین دلیل کار کرده نمی توانستم؛ وگرنه همان وقت گم تان می کردم.»
به گفته او، بزرگان قومی میان افراد جنرال دوستم و طالبان میانجیگری کرده و به نحوی زمینه تسلیم شدن طالبان را فراهم کرده اند.
منبع می گوید که قرار است دوستم به ولایات فاریاب، سرپل و بلخ نیز برود و در این ولایات نیز علیه طالبان وارد عمل شود.
درزاب مرکز طالبان در شمال افغانستان خوانده می شود و این منطقه، نقطه وصل ولایات فاریاب، سرپل و بلخ نیز محسوب می گردد.
اگر این اظهارات منبع یادشده، تایید شود، این امر نشان می دهد که آقای دوستم، از معدود مهره های حکومت تازه است که از قدرت و صلاحیت دولتی اش بهترین استفاده را به نفع مردم افغانستان انجام می دهد.
طالبان در سال های اخیر به نحو ملموسی فعالیت های تروریستی خود را به سمت شمال کشور، گسترش داده اند و این چیزی است که از دید جنرال دوستم، تاریخ آن به زمان کرزی و سیاست های خاص او محدود می شود و از این پس نمی تواند قابل ادامه باشد.
با این حال، شماری از کارشناسان هشدار می دهند که این اقدامات آقای دوستم می بایست در هماهنگی و با حمایت و پشتوانه حکومت مرکزی باشد، در غیر آن، بلندپروازی او در این خصوص به سرعت، به انزوای سیاسی وی منجر شده و حتی این خطر وجود دارد که برخی دست ها برای حذف فزیکی وی برنامه ریزی کنند و او را به همان سرنوشتی دچار سازند که دیگر رهبران و فرماندهان ارشد مجاهدین، طی این سال ها به آن دچار شدند.
چندی پیش، ریاست امنیت ملی در کابل اعلام کرد که چند تروریست انتحاری را که قصد ترور جنرال دوستم را داشتند دستگیر کرده است. این نشان می دهد که اقدامات اخیر او، از دید تروریست ها پنهان نیست و او در لیست افراد مورد هدف جریان های تروریستی قرار دارد.
افغانستان بدون شک، به چهره هایی مانند آقای دوستم نیازمند است؛ در غیر آن، تروریزم، به سرعت فراگیر خواهد شد.
در رویدادی دیگر، صدها تن از باشندگان ۱۵ قریه در ولسوالی میوند ولایت قندهار به دلیل آنچه ظلم طالبان بر مردم می خوانند، بر علیه افراد این گروه دست به قیام زده اند.
مردم گفته اند که آنان در سال های اخیر زیر ظلم افراد وابسته به گروه طالبان قرار داشتند و مکاتب در قریه‌ های شان برای همیشه بسته بوده است.
مقام های محلی در ولایت قندهار قیام مردم ولسوالی میوند را تائید کرده و از این اقدام آنان ستایش کردند.
ضیا درانی؛ سخنگوی فرماندهی پولیس قندهار گفت:«باشندگان ولسوالی میوند در طول سال های اخیر از وجود مخالفان مسلح با مشکلات زیادی روبرو بودند، از همین خاطر صدها تن از باشندگان حدود ۱۵ قریه در این ولسوالی به صورت خودجوش بر ضد طالبان ایستادند."
ولسوالى ميوند در ٧٠ کيلومترى شهر قندهار و در مسير شاهراه هرات-قندهار موقعيت دارد که برخى مناطق آن، هنوزهم تحت تصرف طالبان و دیگر گروه های شورشی قرار دارد.
با این حال ضیا درانی می گوید که با آغاز قیام باشندگان این ولسوالی، طالبان بدون واکنش و مقاومت عقب نشینی کرده اند و تاکنون تلفاتی از باشندگان یا مخالفان گزارش نشده است.
درانی گفت که اگر شورشیان با قیام کنندگان درگیر شوند مقام های محلی قندهار اقدامات تازه ای را برای فرستان نیرو روی دست خواهند گرفت.
این رویداد، به باور کارشناسان مسایل نظامی و امنیتی، در کنار اقدام نیروهای وفادار به جنرال دوستم در شمال کشور علیه تروریست ها، امیدها به یافتن راهکارهای ملی و رهیافت های بومی برای تامین امنیت و مبارزه با تروریزم در کشور را تقویت کرده و به نگرانی های موجود در خصوص چگونگی مبارزه نیروهای امنیتی در برابر گروه های تروریستی، تا حدودی پایان می دهد.
این وضعیت، همچنین عرصه را بر تروریست ها تنگ کرده و آنها را ناگزیر خواهد ساخت؛ تا سرانجام به روند صلح بپیوندند و دست از ناامنی و ترور بردارند.