نیک می دانیم که مدل مقبول و البته نه مطلوب دست یازی به قدرت و مدیریت جامعه در ابعاد مختلف، سازوکارهای اگرچه معیوب یا تصنعی دموکراتیک در اغلب کشورهای جهان است و تنها جزیره جدا افتاده از این گستره، کشورهای عربی خلیج فارس و انگشت شمار، کشورهای دیگر است. در این فرایند، تنها و تنها مشروعیت تصاحب قدرت و مقبولیت آن در یک انتخابات و گزینش واقعی یا اسمی مردم رقم می خورد. بگذریم از اینکه بخشی از نظام های مدعی دموکراسی غربی، بیش از یک تظاهر دموکراتیک ندارند و مردم واقعاً انتخابگرمدیریت سیاسی کشورها نیست اما علی رغم همه ی اینها، پروسه انتخابات و مستقل و بومی بودن سازوکار های آن، نماد و نمود استقلال و حیثیت ملی یک کشور در ساخت قدرت سیاسی است و حریمی ممنوع برای نامحرمان خارجی به حساب می آید و به همین دلیل کشورها تلاش می کنند به هیچ بیگانه ای و درتحت هیچ شرایطی اجازه ندهند که دراین فرایند دخالتی داشته باشند و حتی از آنرو که کارمندان سازمان ملل، اتباع کشورهای قدرتمند یا به گونه ای وابسته به آنهاست و دخالت شان به نفع کشورهای متبوع یا قدرتمند به هیچ وجه منتفی نیست؛ حضور آنها نیز در پروسه انتخابات مورد پذیرش کشورهای مستقل واقع نمی گردد.
بنابراین، استقلال و سلامت سازوکارانتخابات با دخالت خارجی به هر نحوی نا سازگار است و نمی توان با وجود دخالت، مدعی شفافیت و سلامت این پروسه شد. جنجال ها بر سر دو عضو خارجی کمیسیون مستقل انتخابات کشور از همین ناحیه بود و حذف آنها نیز ازهمین منظر قابل توجیه و دفاع است که رئیس جمهور برآن اصرار داشت تا در قانون جدید لحاظ گردد.
اما وقتی که کانگرس سابق و وزیر خارجه کنونی ایالات متحده در جنوری سال جاری میلادی به شماری از اعضای کانگرس آن کشور می گوید: "در انتخابات آینده ریاست جمهوری در افغانستان با هیچ کس تفاهم نخواهد شد و در انتخابات گذشته به نحوی تفاهم صورت گرفت اما این کار، تکرار نخواهد شد." یا آنچه را که اخیراً(سه شنبه ۱ اسد) جیمز بی کننگهم، سفیر امریکا در کشورمان اعلام داشته که "ایالات متحده امریکا درانتخابات آینده افغانستان از کدام نامزد مشخص حمایت نمی کند؛ اما برای برگزاری یک انتخابات شفاف و عادلانه در مسایل تخنیکی و امنیتی آن مداخله خواهند کرد"؛ با دقت در منطوق و مفهوم این دو بیان، معنای آن چیزی جز دخالت در انتخابات و سرنوشت سیاسی مردم ما نیست و همین دخالت ها پروسه قبلی انتخابات را به بدنامی کشید و رئیس جمهور بارها از تقلبی که غرب در انتخابات قبلی پدید آورد، نالید و انتقاد کرد.
حال براساس همان دلایلی که رئیس جمهور بر ملی سازی پروسه انتخابات تاکید داشت و اعضای خارجی کمیسیون مستقل انتخابات را عامل تقلب میدانست و حذف آنها از پروسه انتخابات کشور مایه خشنودی بسیاری از مردم ما بود، به همان دلایل، تفاهم یا دخالت تخنیکی خارجی ها، خطرناک و بدنام کننده برای پروسه دموکراسی ملی و انتخابات ماست و نه تنها خطر آنچه که "دخالت تخنیکی" خوانده می شود، کمتر از تقلب گسترده ارتکابیِ اعضای خارجی کمیسیون انتخابات گذشته نیست که گلوگاه تمامی دست کاری های گسترده می تواند باشد و همه باید به این نکته حساس باشند و به مسئولیت های ملی خویش عمل کنند و با مشورت متخصصان هموطن، خارجی ها را از هر نوع دخالتی در این پروسه باز دارند و سازوکارهای لازم پیشگیری از مهندسی و تقلب های محتمل توسط آنها را فراهم نمایند.
از این رو، با توجه به فساد گسترده ی که وجود دارد، اتفاقاً دخالت بیگانگان در سازوکارهای تخنیکی، مایه نگرانی نخبگان مستقل و مردم کشور از تکرار تقلب مجدد در این پروسه است و این موضوع هرگز با دخالت ایالات متحده مبنی بر حمایت از چهره مشخصی که در رقابت های انتخاباتی حضور دارد، قابل مقایسه نیست. زیرا، در شرایط کنونی و به دلیل آنکه مردم شاهد عملکرد های بد خارجی ها بوده، حمایت علنی ایالات متحده و غرب از نامزد خاصی نه تنها به نفع آنها و فرد مورد حمایت نخواهد بود که او را از چشم مردم خواهد انداخت و این چیزی است که خارجی ها به خوبی می دانند و هیچ شانسی برای موفقیت از این طریق نمی بینند و جز تخریب بیشتر فرد مورد نظر، دستاودی نخواهند داشت اما دخالت هایd که تخنیکی و امنیتی خوانده می شود، فوق العاده خطرناک تر است و می تواند بار دیگر، استقلال، سلامت، شفافیت و مشروعیت انتخابات ما را زیر سوال ببرد و اعلام علنی این موضوع که از نامزد خاصی حمایت نخواهند کرد اما "دخالت های تخنیکی" خواهند داشت، به معنای دخالت ویرانگرتر و اعلام علنی آن به عنوان پیشگیری قبل از واقعه، قابل ارزیابی است.
از همین رو و از آنجایی که انتخابات یک رفراندوم ملی و آزمون حیثیتی و تعیین سرنوشت سیاسی مردم کشور است و باید دریک فرایند سالم و به دست مردم و نیروهای ملی رقم بخورد، از تجربیات تلخ گذشته بیاموزیم و به عنوان یک اقدام راهبردیِ ملی، راه را بر هرنوع دخالت تخنیکی و غیر تخنیکی خارجی ببندیم و گرنه نمی توان به صحت و سلامت نتیجه ای که از درون صندوق ها بیرون آورده می شود، خوشبین بود. از این رو، احزاب و جریان های سیاسیِ ملی، خطر دخالت ها و بویژه دخالت هایی را که علناً هم اعلام شده، جدی بگیرند و این پروسه ملی را از مهندسی خارجی ها برهانند و نگذارند که سرنوشت بد و محتومی را بیگانگان برای ما رقم بزنند.