جاوید لودین؛ معین سیاسی وزارت خارجه با بیان اینکه افغانستان از خودخواهی های پاکستان در پروسه صلح با شبه نظامیان شوکه و سرخورده شده است، به خبرگزاری رویترز گفت که افغانستان می تواند بدون کمک اسلام آباد پروسه صلح با طالبان را دنبال کند.
این اولین باری است که مقامات افغانستان از امکان پیشرفت پروسه صلح بدون حضور همسایه جنوبی خود (پاکستان) سخن می گویند.
جاوید لودین همچنین گفته که دولت افغانستان به دنبال ایفای نقش مقامات ارشد طالبان که در زندان بگرام به سر می برند برای متقاعد کردن شبه نظامیان در روند گفتگوهای صلح است.
در همین حال، سفر یک هیات بلندپایه متشکل از افسران ارشد اردوی ملی به پاکستان نیز با آغاز حملات توپخانه ای این کشور به ولایت کنر لغو شد.
وزارت امور خارجه دیروز چهارشنبه اعلام کرد که قرار بود یک تیم ۱۱ نفری از افسران بلندرتبه اردوی ملی افغانستان به دعوت اردوی پاکستان در یک مانور نظامی در کویته اشتراک نمایند؛ اما این سفر به دلیل آغاز حملات 'غیر قابل قبول' توپخانه ای پاکستان که به روزهای دوشنبه و سه شنبه (۵ و ۶ حمل) از آن‌سوی خط دیورند بر مناطق مختلف ولایت کنر صورت گرفته، انجام نخواهد شد.
سازمان استخباراتی پاکستان نیز حکومت افغانستان را متهم به حمایت از طالبان پاکستانی کرد.
این تنش ها در روابط افغانستان و پاکستان، درست زمانی افزایش می یابد که رییس جمهور در صدد است در سفری قریب الوقوع به قطر، وضعیت دفتر نمایندگی طالبان در دوحه را نهایی کند. اقدامی که با حمایت امریکا و دفتر یوناما در افغانستان نیز همراه است.
اکنون مقامات افغان، آشکارا از جایگزین سازی قطر به جای پاکستان به عنوان بازیگر خارجی روند صلح سخن می گویند و تاکید می کنند که افغانستان دیگر نیازی به پاکستان در این زمینه ندارد.
این اظهارات به باور کارشناسان نشان از آینده خطرناکی برای وضعیت صلح و جنگ در افغانستان دارد. هیچکس نمی داند که آیا طالبان با روند صلح قطر همراه خواهند شد یاخیر. طالبان به شدت تحت تاثیر و نفوذ پاکستان قرار دارند و این امر، با توجه با تنش های رو به افزایش و شدیدی که میان افغانستان و پاکستان شکل گرفته، آینده شرکت فعالانه و تاثیرگذار طالبان در روند صلح قطر را عمیقا با ابهام و پرسش مواجه ساخته است.
برخی ناظران می پرسند که آیا دولت کابل با سازش و نزدیک شدن به قطر، با چه پشتوانه ای، ضریب تنش با پاکستان را به صورت آشکارا و خودخواسته بالا برده و سعی دارد مسیر قطار صلح را از اسلام آباد به سمت دوحه تغییر دهد؟
چنانچه در اعلامیه وزارت خارجه نیز آمده پاکستان روزهای ۵ و ۶ حمل سال جاری حملات توپخانه ای خود بر ولایت کنر را از سر گرفت و این امر، واکنش سریع افغانستان مبنی بر لغو سفر افسران بلندپایه اردو برای شرکت در یک مانور نظامی در پاکستان را در پی داشت. ناظران می گویند که حملات توپخانه ای تنها یکی از تهدیدها و خطراتی است که پاکستان می تواند علیه افغانستان ایجاد کند. این در حالی است که افغانستان در بسیاری از زمینه ها از جمله داد و ستدهای تجاری و اقتصادی، به شدت وابسته به کالاهای وارداتی از مسیر پاکستان است و اگر پاکستان تصمیم به قطع این داد و ستدها بگیرد، حتی زندگی روزمره مردم افغانستان نیز دچار مشکل خواهد شد.
البته این مسایل، می تواند در بدبینانه ترین حالت ممکن، مد نظر قرار گیرد؛ اما در هر صورت موضوعی نیست که در گذشته هرگز رخ نداده باشد.
حتی صرف نظر از موضوعات یادشده، تنش با پاکستان همواره پیامدهای بسیار مخربی در زمینه امنیت افغانستان در پی داشته و سبب تقویت تروریزم، افزایش حملات انتحاری و کشتار مردم بی گناه افغانستان شده است.
واقعیت این است که با توجه به وضعیت کنونی، افغانستان به تنهایی و به صورت مستقل قادر به رویارویی با پاکستان نیست؛ بنابراین، اگر قرار است پاکستان با اعمال فشار خارجی به روند صلح کمکی بکند، این فشار باید از طریق متحدان به اصطلاح استراتژیک افغانستان صورت گیرد؛ تا آنها به بازی های دوگانه خود با افغانستان و پاکستان پایان داده و به تعهدات خود در قبال صلح و امنیت افغانستان عمل کنند؛ در غیر آن‌،‌ همانند همیشه، این بار نیز تاوان تنش با پاکستان و سازش با قطر را مردم بی پناه افغانستان خواهند پرداخت.