شب «چله» یا شب «یلدا» از منظر دین مقدس اسلام

به عنوان مثال:
الف: رد سنت ها و آیین های شرک آلود، جاهلی و ضد انسانی
۱- دین مقدس اسلام با آئین های شرک آلود و بت پرستی، به شدت مبارزه کرده، توحید و یکتاپرستی را جایگزین آن نموده است.
۲- سنت جاهلی و ضد انسانی «زنده به گور نمودن دختران» در تضاد با اصول و مبانی شرعی بوده، به شدت از آن جلوگیری نموده است.
۳- جنگ ها، کشتارها، خون خواهی ها و انتقام جویی های قبیله ای و مداوم را نهی کرد، قصاص و عفو را جایگزین نموده است.
۴- دین مقدس اسلام، تبعیض نژادی و برتری جویی های نژادی و قبیله ای را مردود دانسته، تقوای الهی را معیار و ملاک برتری انسانها دانسته است.
 
ب: تأیید سنت ها و آیین هایی که موافق و مطابق آموزه های دین اسلام است
۱-  صله رحم و مهمان نوازی که در ادوار گذشته مرسوم بوده، مورد تائید دین مقدس اسلام قرار گرفته، و در آیات و روایات براهمیت آن نیز تأکید گردیده است.
۲- تنظیف خانه ها، لباس ها و مکان های زندگی در مناسبت های مختلف و مراسم ازدواج و... مهر تأیید شرعی خورده، البته برخی از رسومات مرتبط که در تقابل با مکتب و آموزه های مذهب قرار داشته، مرود شمرده شده، مورد نهی قرار گرفته است.
۳- وفای به عهد نزد بسیاری از اعراب، ارزشمند محسوب می‌شد، اما در اسلام به عنوان یک اصل اخلاقی مطرح و معرفی گردید.
۴- اعراب عصر جاهلیت، جنگ در ماه های حرام را جایز نمی‌دانستند که از نظر شرع مقدس نیز تائید گردید.
لزوما تا زمانی که زنده نگه داشتن  آداب و رسوم گذشتگان مخالف با موازین شرع مقدس نباشد، اشکال نداشته بلکه مورد تأیید می باشد.
 
ج: بلااشکال و مباح بودن سنت هایی که از نظر شرعی نه مرود است، نه مورد تائید، چنانچه عمل خلاف احکام شرعی در آن نباشد
مراسم «شب چله» یکی از آیین های کهنی است که مانند عید نوروز در کشورهای مختلف مانند ایران، افغانستان، پاکستان، تاجیکستان، اقلیم کردستان، جمهوری آذربایجان، ترکیه و دیگر کشورها و غالبا بین فارسی زبانان برگزار می‌گردد و سابقه چند هزار ساله دارد. با ظهور اسلام و پذیرش تعالیم این دین الهی از سوی ملل مختلف، با این آیین کهن (شب چله) مخالفتی نشده و مغایر با آموزه های دینی اعلام نگردیده است‌.
 
باید توجه داشت؛
اساساً دین مقدس اسلام به صورت مبنایی در تقابل مطلق با همه رسومات و آیین های جوامعی که به اسلام می گرویدند و اسلام می‌آوردند، نبوده و هرگز در پی مخالفت و مبارزه با همه سنت های رایج در جوامع مختلف نبوده، بلکه همواره تعامل احکام الهی با سنت ها و فرهنگ ها به محتوای آنها بستگی داشته است.
واضح و روشن است که اگر سنت و آیینی مخالف معارف الهی، کرامت انسانی و آموزه های اسلامی باشد، اسلام آن را نمی پذیرد؛  اما اگر آن آداب و رسوم موافق و مطابق با آموزه های دین اسلام باشد، و یاحد اقل در تقابل و تضاد با آموزه های دینی نباشد، یقینا بلا اشکال خواهد بود.
 مثلا: سنت پسندیده رفتن نزد بزرگان خانواده مانند پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها، دید و بازدید اقوام و اقارب، هدیه دادن، صله رحم و...
بنابراین، آیین و سنت شب چله نیز از سنت هایی است که فی نفسه نه تنها نامطلوب و ناپسند نیست، بلکه از آن جهت که صله رحم و رفتن به منزل بزرگان اقوام، نشستن پای صحبت های موسفیدان و گوش دادن به نقل فراز و نشیب داستان های زندگی آنان، خواندن اشعار حکمت آمیز، دادن هدایا و... در آن انجام می شود، یقینا مفید و ارزش مند است.
 
نکته مهم دیگر؛
توجه دقیق به طولانی ترین شب سال، برای درک و فهم عمیق از نظام طبیعت و نظم موجود در آن و تعمق در قدرت لا یزال الهی نیز از اموری است که مورد تأکید دین مقدس اسلام می‌باشد.
یقینا چنین مراسمی، از آن جهت که ناظر به زیبایی های جهان خلقت و مشاهده نظم دقیق در تدابیر الهی می‌باشد، و می تواند توجه انسان ها را بیشتر از هروقت دیگر به عظمت و حکمت آفریدگار جلب کند، ارزش مند است، ازاین رو، صرفا به خاطر این که از شب چله در منابع اسلامی یاد نشده، برگزاری آن جایز نیست، صحیح و شرعی نخواهد بود، چون نمی توان آن را در تقابل با احکام الهی دانست، بلکه مبنای اسلام عزیز بر حراست و نگهداری از سنت های پسندیده ای است که در میان  ملل، جوامع و اقوام مختلف رایج بوده است.
بر این اساس، بدون تردید تأیید مراسم شب یلدا، به معنی تأیید تمامی برنامه های رایج در آن شب نیست، و هرگونه اسراف و تبذیر، زیاده روی در خوراکی ها، اسراف در تهیه و مصرف میوه ها و پوشاک، ترویج تجملات و تزیینات بی رویه، غافل شدن ازیاد خداوند متعال، چشم و هم چشمی ها(رقابت های کاذب)، پرداختن به لهو و لعب، ترویج بی حیایی و بی عفتی، تحمیل مخارج سنگین بر خانواده ها و... به هیچ وجه شرعی نیست، وجهه دینی نخواهد داشت و حتی توجیه عقلی نیز ندارد.