جواد ولایتی/ وجود تناقضات فراوان در بخش اطلاعرسانی و مدیریت بحران کرونا در افغانستان، شهروندان کشور را در حالتی از شک و تردید فرو برده است. به گونهای که بسیاریها مطمئن نیستند که آیا واقعا کرونا در افغانستان نیز همچون کشورهای دیگر در حال گسترش است و یا خیر؟
مسؤلان صحی ادعا دارند که کرونا در کشور به شدت در حال افزایش است و از مردم میخواهند که این ویروسِ بسیار مسری را جدی بگیرند. اما شمار زیادی از شهروندان به دلیل وجود تناقضهای فراوان، در حالتی از شک و تردید قرار گرفتهاند که آیا واقعا کرونا در افغانستان هم جدی است؟ اگر جدی است، چرا دولت از یک جانب مانع کار بسیاری از شهروندان فقیر کشور شده و حالت قرنطین اعلام کرده است و از جانب دیگر پای هزاران شهروند را در این شرایطِ کرونایی به صف نانواییها به خاطر توزیع چند قرص نان خشک کشانده است؟!
از طرفی هم ویروس کرونا که تابحال این همه قربانی از کشورهای بسیار پیشرفته و با امکانات وسیع گرفته، چگونه ممکن است در افغانستانی که در بسیاری از ولایات آن ابتداییترین امکانات مبارزه با این ویروس نیز وجود ندارد؛ دهها بیمار صحتیاب اعلام شوند!
با این حال، در کنار این تناقضها اما ویروس کرونا در کشور برای بسیاریها به یک گاو شیری مبدل شده است. گزارشات زیادی از فساد و چپاول کمکهای مبارزه با بحران ناشی از بیماری کووید19 در رسانهها و شبکههای اجتماعی درز کرده است! از توزیع چهار کیلو گندم برای هر خانوادهی فقیر گرفته تا خرید یک ترموز به 5000 افغانی و خرید یک دستگاه تبسنج که قیمت اصلی آن 3000 افغانی است، به قیمت 40000 افغانی!
همچنان گزارشات زیادی در شبکههای اجتماعی و در میان شهروندان مطرح است که گویا در بسیاری از ولایات، مرگ تعدادی از افراد که اصلا بر اثر ابتلا به کرونا فوت نکردهاند به عنوان مرگ کرونایی ثبت شده است. همینطور طبق برخی گزارشات در شبکههای اجتماعی، حتی تابوتهایی خالی در برخی ولایات به عنوان افراد فوتشده بر اثر ابتلا به کرونا دفن شده است!
اما این همهی ماجرا نیست. بسیاریها عرضه خدمات ناعادلانه در راستای مبارزه با این ویروس را نیز زیر سوال میبرند. آنان میگویند که در جنوب و شرق کشور امکانات بیشتری برای مبارزه با ویروس کرونا اختصاص یافته، در حالی که در مناطق وسیع مرکزی افغانستان تابحال هیچ مرکز تشخیص و درمان این ویروس راهاندازی نشده است. حتی در ولایت هرات که کانون انتشار ویروس کرونا در کشور به حساب میرود نیز امکانات ضروریِ لازم فراهم نیست.
در کنار این تناقضها ولی مسؤلان صحی و وزرات صحت عامه افغانستان هشدار میدهند که کرونا در افغانستان نیز جدی است و باید مردم از تجمعات خودداری کرده و موارد پیشگیری را رعایت کنند.
آنچه حقیقت دارد این است که شیوع ویروس کرونا در کشورهای دیگر به عنوان یک بحران جدی ثابت شده است و تاکنون دهها هزار نفر در سطح جهان قربانی آن شدهاند. حتی آمریکا که خود را کشور ابرقدرت جهان میداند نیز ناتوان از مدیریت این بحران بوده است. تنها کشوری که در کنترل و مهار این ویروس نسبتا موفق بوده است، کشور چین میباشد که کانون شیوع این ویروس خوانده میشود. همچنین در برخی از کشورهای دیگر مثل ایران و ایتالیا نیز آمار تلفات این ویروس کشنده رو به کاهش است. اکنون بسیاری از کشورها در حال برداشتنِ با احتیاط برخی محدودیتها برای آغاز زندگی عادی و به چرخش درآوردن چرخهای اقتصاد و تجارت خود میباشند.
سوال اصلی این است که وضعیت کشور افغانستان با وجود این همه بحران و معضلات گسترده و با تناقضات فراوانِ موجود در امر اطلاعرسانی و مدیریت بحران ویروس کرونا، به کدام سو خواهد رفت؛ بهبود وضعیت یا تشدید بحران کرونا؟!