حمدالله محب؛ مشاور امنیت ملی رییس‌ جمهور در رأس یک هیأت بلندپایه دولتی به بلخ سفر کرده‌است. همزمان از سفر مقامات وزارت‌های دفاع و داخله به این ولایت نیز خبر رسیده‌است.

در اعلامیه دفتر شورای امنیت ملی که روز یک‌شنبه (۶ دلو) منتشر شده، آمده‌است که این سفر به منظور بررسی اوضاع امنیتی شمال کشور و بهبود حکومت‌داری خوب صورت گرفته‌است.

اعلامیه افزوده‌است که مشاور امنیت ملی در این سفر با با والیان، شوراهای نظامی، ولسوال‌ها، علما، زنان، جامعه مدنی و جوانان ولایات شمال دیدار می‌کند.

از سوی دیگر، حنیف رضایی؛ سخنگوی قول اردی ۲۰۹ شاهین تایید کرده که اسدالله خالد؛ سرپرست وزارت دفاع و مسعود اندرابی؛ سرپرست وزارت داخله نیز به منظور بررسی اوضاع امنیتی، وارد ولایت بلخ شده‌اند.

این در حالی است که در این اواخر ولایت‌های شمالی شاهد حملات و تحرکات گسترده گروه طالبان بوده‌است. در این مناطق همچنین خطر نفوذ و گسترش قدرت داعش نیز وجود دارد.

در این میان، از نظر کارشناسان، ولایت بلخ به لحاظ استراتژيک اهمیت فوق العاده ای به ويژه در ابعاد امنیتی دارد.

این ولایت که به دنبال برکناری بحث برانگیز عطامحمد نور از رأس حکومت محلی آن، شاهد ناامنی های رو به گسترش بوده، در این اواخر بیش از گذشته، آماج هرج و مرج، بی ثباتی های هدفمند، فعالیت باندهای تبهکار، ناامنی های اجتماعی و گسترش دامنه نفوذ و فعالیت گروه های ضد دولتی و تروریستی بوده است.

وضعیت امنیتی بلخ، نگرانی های وسیعی را برانگیخته است. این نگرانی ها اما تنها محدود به خود این ولایت نیست و سراسر حوزه امنیتی شمال کشور را تحت تأثیر قرار می دهد. این امر، دست کم دو دلیل عمده دارد: یکی استقرار قول اردوی ۲۰۹ شاهین در این ولایت که به بلخ حیثیت قطب مرکزی زون شمال را می بخشد و دوم موقعیت راهبردی آن در اتصال ولایت های شمالی و تأثیر بلامنازع اش بر اوضاع و شرایط دیگر ولایت ها به دلیل اهمیت سیاسي، نظامی و اقتصادی آن.

با این حساب، شایسته است که برای حل مسایل امنیتی بلخ، از سوی حکومت مرکزی، توجه ویژه ای صورت بگیرد و تدابیر و سیاست های لازم به منظور دفع تهدیدهای بالفعل و رفع خطرات بالقوه آن روی دست گرفته شود.

انتظار می رود که شرایط امنیتی ناپایدار بلخ در جریان ترافیک سنگین و قابل توجه مقام های امنیتی برای دیدار از آن ولایت راهبردی، دستخوش تغییر شود و این تغییر به اندازه ای بنیادی و مؤثر باشد که آثار و تبعات آن در دیگر ولایت های شمال کشور نیز محسوس و قابل محاسبه باشد.

کارشناسان می گویند که قدرت های بیگانه به منظور انتقال ناامنی از جنوب به شمال و هسته گذاری گروه های تروریستی و تکفیری مانند داعش و جریان های افراط گرای وابسته به چین، آسیای میانه و... در شمال کشور، پروژه های بزرگی را روی دست دارند و سرمایه گذاری های سنگینی روی این پروژه ها به عمل آورده اند.

با این حساب، پیش بینی می شود که ناامنی های پراکنده جاری در بلخ و نیز فعالیت های هراس افکنانه مشابه در سایر ولایت های شمال کشور، جرقه هایی کوچک از یک آتش بزرگتر است که به احتمال قوی در آینده ای نه چندان دور، فوران خواهد کرد و وضعیت امنیتی این منطقه حساس و راهبردی را از اساس، دگرگون خواهد ساخت.

بنابراین، از آنجایی که پیشگیری بهتر، کم‌هزینه‌تر و زودبازده‌تر از درمان و مهار است، دولت مرکزی باید بدون آنکه به دام و دامن بازی های استخباراتی قدرت های بیگانه بیافتد و امنیت ملی کشور را دستمایه جنگ نیابتی قدرت های بزرگ متخاصم کند، برای جلوگیری از ناامن شدن شمال، برنامه های عملی را طرح و اجرا کند؛ زیرا منافع مستقل اقتضا می کند که مبارزه با داعش، طالبان، جنبش ترکستان شرقی و افراطیون آسیای مرکزی، محور اصلی استراتژي امنیتی حکومت برای شمال و هر نقطه دیگر کشور باشد؛ هرچند طبیعی است که قدرت های حامی تروریزم و دارای منافع بلندمدت در افغانستان، خواستار دامن زدن به ناامنی های بیشتر به هدف توجیه حضور گسترده تر خویش در کشور هستند؛ چیزی که از لوازم آن، حمایت مدیریت شده از تروریزم است. آنها در عین حال، از گروه هایی مانند داعش برای خصومت های دیرپای شان با رقبای منطقه ای و بین المللی شان استفاده ابزاری می کنند و این هرگز به سود افغانستان نیست؛ زیرا افغانستان در این میان، تنها قربانی بازی بزرگ و خونین قدرت های سلطه گر خارجی خواهد بود.