امرالله صالح؛‌ معاون اول تیم انتخاباتی اشرف غنی می‌گوید که نتیجه هرنوع مذاکره با گروه طالبان باید از طریق لویه ‌جرگه تایید یا رد شود و به گفته او به همین دلیل ترکیب تیم مذاکره‌کننده طرف افغانستان با این گروه اهمیتی ندارد.

آقای صالح که در برنامه اعلام نتیجه یک نظرسنجی در مورد صلح در کابل صحبت می‌کرد، گفت هیچ خارجی نمی‌تواند از منافع افغانستان در مذاکرات با طالبان نمایندگی کند یا توافقی را بر افغان‌ها تحمیل کند.

این نظرسنجی تازه که از سوی انستیتوت مطالعات جنگ و صلح در کابل منتشر شده، نشان می‌دهد که ۸۰ درصد از افغان‌ها معتقدند که جنگ کنونی افغانستان راه حل نظامی ندارد و دستیابی به صلح در این کشور نیازمند یک توافق سیاسی است.

براساس این نظرسنجی یک سوم از پاسخ دهندگان ۴۶٪ معتقد اند که نیروهای آمریکایی پس از توافق صلح باید افغانستان را ترک کنند.

یافته‌های این نهاد نشان می‌دهد که به باور ۶۵ درصد از مردم، دولت افغانستان باید مذاکرات با طالبان را رهبری کند.

هم دیدگاه های آقای صالح و هم نتایج نظرسنجی مورد اشاره، بیانگر این واقعیت مهم است که خارجی ها نمی توانند اراده خود را بر مردم افغانستان تحمیل کنند.

همچنین از دیدگاه کارشناسان، تمام مصایب و فجایعی که مردم افغانستان در طول ۴۰ سال گذشته متحمل شده اند، ناشی از حضور و دخالت مستمر و مستقیم خارجی ها بوده است. در ۲۰ سال اخیر نیز این نیروهای خارجی به رهبری امریکا بوده اند که مانع از تحقق صلح و استقرار یک آتش بس مبتنی بر آشتی ملی در افغانستان شده اند.

بر این اساس، از نظر آگاهان، این بسیار امیدبخش است که معاون دسته انتخاباتی اشرف غنی به این نتیجه می رسد که نمایندگان و فرستادگان ویژه قدرت های خارجی نمی توانند به جای افغان ها بنشینند و پشت درهای بسته درباره سرنوشت آنها تصمیم بگیرند.

نظرسنجی انستیتوت مطالعات جنگ و صلح نیز نشان می دهد که اکثریت مردم افغانستان، مخالف نقش آفرینی خارجی ها در روند صلح، مخالف حضور نظامیان امریکایی در افغانستان، مخالف رویکرد میلیتاریستی امریکا و هم پیمانانش برای استقرار ثبات در کشور و موافق مدیریت روند صلح از سوی دولت افغانستان هستند.

این یک پیام بسیار روشن دارد و آن اینکه هرگونه تراضی و توافق برخلاف این خواسته ها در روند صلح، نه تنها اراده واقعی ملت افغانستان را بازتاب نمی دهد؛ بلکه تصمیمی استعماری برای تحمیل اراده قدرت های خارجی بر سرنوشت سیاسی کشور به حساب می آید.

نکته امیدبخش و قابل تأمل این است که سخنان امرالله صالح می تواند به معنای شکل گیری نوعی مقاومت ملی علیه صلح امریکایی تلقی شود؛ صلحی که نه دولت و نه مردم افغانستان در آن هیچ
 نقش و سهمی نداشته اند. صلحی که همانگونه که آقای صالح هم تصریح کرده تنها می تواند به پایان جنگ میان امریکا و طالبان منجر شود؛ اما این امر به معنای پایان جنگ میان طالبان و مردم افغانستان نخواهد بود. این آشکارا به معنای تشکیل یک جبهه مقاومت ملی علیه صلح امریکایی است یا حداقل بر ضرورت چنین رویدادی تأکید می نهد.

همچنین آقای صالح با تأکید بر اینکه فرستاده های ویژه کشورهای خارجی نمی توانند به نمایندگی از افغان ها با طالبان، صلح کنند و هرگونه توافق صلح باید از مجرای لویه جرگه، مشروعیت و اعتبار اجرایی پیدا کند، می خواهد خاطرنشان کند که امریکا و طالبان به هر میزانی که در روند صلح، دست به پنهانکاری، تعاملات پشت پرده و توافقات ضد منافع، امنیت و حاکمیت ملی افغانستان بزنند، در نهایت، این مردم افغانستان هستند که تعیین می کنند، کدام توافق صلح به اجرا درآید و کدام توافق، منسوخ و بی اعتبار شود.

از سوی دیگر، به عقیده کارشناسان، سخنان مورد اشاره امرالله صالح می تواند یک هشدار جدی باشد مبنی بر اینکه صلح خارجی همانند جنگ خارجی، برای مردم و دولت افغانستان، دارای همان پیامدهای ویرانگری است که در طول ۴۰ سال گذشته بارها شاهد بوده ایم؛ زیرا به هیچ عنوان منافع ملی امریکا و پاکستان با افغانستان یکی نیست و چه بسا در بسیاری از موارد، در نقطه مقابل همدیگر قرار دارد. بنابراین، چیزی که در روند صلح ممکن است به نفع امریکا و پاکستان باشد، ممکن است به زیان افغانستان باشد.

با این حساب، مردم افغانستان باید در برابر توافق صلح امریکا با طالبان بایستند و اجازه ندهند که این بار به بهانه صلح، همان فجایعی بر آنها تکرار شود که تاکنون در قالب جنگ امریکا و طالبان، تجربه کرده اند.