زلمی خلیلزاد، فرستاده کاخ سفید برای مذاکرات صلح با طالبان، از پیشرفت در گفتگوهای صلح خبر داده است. خلیلزاد دو روز قبل به رسانهها گفت که "طالبان نشان داده که خواهان دست یابی به توافق است. ما نیز آماده رسیدن به یک توافق خوب هستیم".
این گفتههای نماینده ویژه امریکا برای صلح افغانستان در حالی صورت میگیرد که همزمان با مذاکرات صلح، افزایش حملات انتحاری، انفجار ماینهای کنار جادهای و مغناطیسی در یک ماه گذشته، سبب شهید و زخمی شدن صدها تن از هموطنان ما در سرتاسر افغانستان شده است.
بر اساس آمار وزارت صحت عامه، اکثر تلفات و زخمیهای این رویدادها شامل غیرنظامیان؛ دانشجویان، دانشآموزان، زنان و کودکان بوده و مسئولیت اکثر این حملات را گروه طالبان به عهده گرفته است.
برخی از آگاهان سیاسی و نظامی کشور، این عمل طالبان را امتیازطلبی این گروه در روند صلح میدانند. اما برخی دیگر آن را نشاندهنده چنددستگی در میان طالبان میخوانند، زیرا در هنگام حضور نمایندگان طالبان در مذاکرات صلح، بخشی از طالبان محلی روند که مخالف صلح اند، مسئولیت این حملات را به دوش میگیرند.
در همین حال، حملات انتحاری از یکسو و اظهارات رئیسجمهور امریکا درباره قدرت کشتار و نابودی افغانستان، خشم و واکنشهای مردم کشور را در رسانهها و فضای مجازی برانگیخته است.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده امریکا، سه روز قبل، تاکید کرد که کشورش می توانست در جنگ چندین ساله افغانستان غالب شود. وی گفت: "در این پیروزی، حتی بدون استفاده از سلاح اتمی میلیونها تن جان میباختند."
ترامپ یکماه قبل هم، جملات مشابهی را بیان کرده بود که سبب واکنشهای گسترده مقامات حکومت و مردم افغانستان شد: "ما میتوانستیم جنگ را در کمتر از یک هفته ببریم، اما من نمیخواهم که ده میلیون تن را از بین ببرم".
در طول 18 سال گذشته، امریکاییها بارها و بارها در محافل رسمی و بینالمللی، آزادی بیان و حقوق زنان را از مهمترین دستآوردهای خود برای مردم افغانستان و آنها را مرهون و مدیون خویش خواندهاند.
اما سخنان اخیر ترامپ پرده از چهره واقعی امریکاییها افگند، که دستآوردهای آنان شعاری بیش نبوده، زیرا آنها هیچ اهمیتی نه تنها برای مردم افغانستان، بلکه برای بشریت قایل نیستند؛ چه برسد که برای آنها کاری کنند، بلکه برای رسیدن به منافع خویش دست به هر جنایتی میزنند.
از سویی دیگر، چهره شهر کابل، پایتخت و دیگر مراکز ولایات، حاکی از تصمیم جدی حکومت برای تجلیل گسترده از صدمین سالگرد استرداد استقلال افغانستان است. حکومت اعلام کرده است که صدمین سالگرد استرداد استقلال کشور را با حدود ۱۳۲ برنامه مختلف تجلیل میکند. این برنامهها شامل افتتاح بناهای تاریخی، برگزاری مراسم مناسبتی، ورزشی، فرهنگی، کنسرت، به نمایش گذاشتن فرهنگ و رسمورواجهای افغانی و تقدیر از نخبگان و… میشود.
فضای سیاسی و روانی ناشی از حملات و کشتار، بیتوجهی و بیتفاوتی حکومت و فقط بسنده کردن به محکومیت این رویدادها، تجلیل از سالگرد استرداد استقلال، مذاکرات صلح و عدم حضور نمایندگان حکومت و گفتههای اخیر ترامپ این سئوالات را در اذهان خلق میکند که:
1- این تجلیل از کدام استقلال است، استقلال کشوری که مذاکرات صلح آن را یک کشور خارجی مانند امریکا، بدون حضور نمایندگان دولت و آگاهی مردم افغانستان در پشت پرده با گروهی پیش میبرد که هر روز صدها زن و کودک و جوان این کشور را به پرتگاه نیستی و نابودی میبرد و هزاران خانواده را داغدار میکند؟
2- امریکاییهایی که هیچ اهمیتی برای مردم افغانستان قایل نیستند، برای که و برای چه با طالبان مذاکره صلح میکنند؟
3- اگر طالبان نماینده افغانستان هستند و با امریکا مذاکره میکنند، پس چرا دست به کشتار هموطنان خود و مردم بیگناه میزنند؟
4- امریکاییها چطور با طالبانی به توافق میرسند که مخالف دستآوردهای شعاری آنان در طول 18 سال گذشته هستند؟
به باور آگاهان سیاسی، مذاکرات صلحی که در آن مردم و حکومت افغانستان سهم نداشته باشند، ممکن است منجر به ایجاد یک حکومت سفارشی، موقت، انتقالی یا تحت هر نامی دیگر شود، اما هیچگاه منتهی به صلح نخواهد شد.
در هر صورت، آنچه روشن است، صلح امریکایی با طالبان، نتیجهای جز افزایش کشتار غیرنظامیان و داغدار شدن هزاران خانواده نداشته و نخواهد داشت و این مردم افغانستان هستند که همواره به عنوان قربانیان اصلی بازیهای سیاسی ـ نظامی داخلی و خارجی قرار گرفتهاند.
نویسنده: سید حسن حسینی
این گفتههای نماینده ویژه امریکا برای صلح افغانستان در حالی صورت میگیرد که همزمان با مذاکرات صلح، افزایش حملات انتحاری، انفجار ماینهای کنار جادهای و مغناطیسی در یک ماه گذشته، سبب شهید و زخمی شدن صدها تن از هموطنان ما در سرتاسر افغانستان شده است.
بر اساس آمار وزارت صحت عامه، اکثر تلفات و زخمیهای این رویدادها شامل غیرنظامیان؛ دانشجویان، دانشآموزان، زنان و کودکان بوده و مسئولیت اکثر این حملات را گروه طالبان به عهده گرفته است.
برخی از آگاهان سیاسی و نظامی کشور، این عمل طالبان را امتیازطلبی این گروه در روند صلح میدانند. اما برخی دیگر آن را نشاندهنده چنددستگی در میان طالبان میخوانند، زیرا در هنگام حضور نمایندگان طالبان در مذاکرات صلح، بخشی از طالبان محلی روند که مخالف صلح اند، مسئولیت این حملات را به دوش میگیرند.
در همین حال، حملات انتحاری از یکسو و اظهارات رئیسجمهور امریکا درباره قدرت کشتار و نابودی افغانستان، خشم و واکنشهای مردم کشور را در رسانهها و فضای مجازی برانگیخته است.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده امریکا، سه روز قبل، تاکید کرد که کشورش می توانست در جنگ چندین ساله افغانستان غالب شود. وی گفت: "در این پیروزی، حتی بدون استفاده از سلاح اتمی میلیونها تن جان میباختند."
ترامپ یکماه قبل هم، جملات مشابهی را بیان کرده بود که سبب واکنشهای گسترده مقامات حکومت و مردم افغانستان شد: "ما میتوانستیم جنگ را در کمتر از یک هفته ببریم، اما من نمیخواهم که ده میلیون تن را از بین ببرم".
در طول 18 سال گذشته، امریکاییها بارها و بارها در محافل رسمی و بینالمللی، آزادی بیان و حقوق زنان را از مهمترین دستآوردهای خود برای مردم افغانستان و آنها را مرهون و مدیون خویش خواندهاند.
اما سخنان اخیر ترامپ پرده از چهره واقعی امریکاییها افگند، که دستآوردهای آنان شعاری بیش نبوده، زیرا آنها هیچ اهمیتی نه تنها برای مردم افغانستان، بلکه برای بشریت قایل نیستند؛ چه برسد که برای آنها کاری کنند، بلکه برای رسیدن به منافع خویش دست به هر جنایتی میزنند.
از سویی دیگر، چهره شهر کابل، پایتخت و دیگر مراکز ولایات، حاکی از تصمیم جدی حکومت برای تجلیل گسترده از صدمین سالگرد استرداد استقلال افغانستان است. حکومت اعلام کرده است که صدمین سالگرد استرداد استقلال کشور را با حدود ۱۳۲ برنامه مختلف تجلیل میکند. این برنامهها شامل افتتاح بناهای تاریخی، برگزاری مراسم مناسبتی، ورزشی، فرهنگی، کنسرت، به نمایش گذاشتن فرهنگ و رسمورواجهای افغانی و تقدیر از نخبگان و… میشود.
فضای سیاسی و روانی ناشی از حملات و کشتار، بیتوجهی و بیتفاوتی حکومت و فقط بسنده کردن به محکومیت این رویدادها، تجلیل از سالگرد استرداد استقلال، مذاکرات صلح و عدم حضور نمایندگان حکومت و گفتههای اخیر ترامپ این سئوالات را در اذهان خلق میکند که:
1- این تجلیل از کدام استقلال است، استقلال کشوری که مذاکرات صلح آن را یک کشور خارجی مانند امریکا، بدون حضور نمایندگان دولت و آگاهی مردم افغانستان در پشت پرده با گروهی پیش میبرد که هر روز صدها زن و کودک و جوان این کشور را به پرتگاه نیستی و نابودی میبرد و هزاران خانواده را داغدار میکند؟
2- امریکاییهایی که هیچ اهمیتی برای مردم افغانستان قایل نیستند، برای که و برای چه با طالبان مذاکره صلح میکنند؟
3- اگر طالبان نماینده افغانستان هستند و با امریکا مذاکره میکنند، پس چرا دست به کشتار هموطنان خود و مردم بیگناه میزنند؟
4- امریکاییها چطور با طالبانی به توافق میرسند که مخالف دستآوردهای شعاری آنان در طول 18 سال گذشته هستند؟
به باور آگاهان سیاسی، مذاکرات صلحی که در آن مردم و حکومت افغانستان سهم نداشته باشند، ممکن است منجر به ایجاد یک حکومت سفارشی، موقت، انتقالی یا تحت هر نامی دیگر شود، اما هیچگاه منتهی به صلح نخواهد شد.
در هر صورت، آنچه روشن است، صلح امریکایی با طالبان، نتیجهای جز افزایش کشتار غیرنظامیان و داغدار شدن هزاران خانواده نداشته و نخواهد داشت و این مردم افغانستان هستند که همواره به عنوان قربانیان اصلی بازیهای سیاسی ـ نظامی داخلی و خارجی قرار گرفتهاند.
نویسنده: سید حسن حسینی