ضمیر کابلوف؛ نماینده ویژه رییس جمهور روسیه در امور افغانستان برای رایزنی در مورد روند صلح با طالبان به پاکستان سفر کرده است.
رسانههای پاکستانی گزارش داده اند که ضمیر کابلوف برای یک سفر دوروزه، وارد اسلام آباد شده است.
شبکه جیونیوز پاکستان نوشته که کابلوف در این سفر ضمن دیدار با مقامهای دولتی و نظامی پاکستان در مورد مذاکرات صلح افغانستان با آنها گفتگو خواهد کرد. رایزنی در مورد مسایل دوجانبه و همچنین توافق امریکا با طالبان از موضوعاتی است که در این دیدارها مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت.
تلاش های منطقه ای برای صلح افغانستان همزمان با سفرهای زلمی خلیلزاد؛ نماینده ویژه وزارت خارجه امریکا برای صلح افغانستان، به کشورهای منطقه بیشتر شده است. مقام های افغانستان همواره بر نقش کشورهای منطقه در به مذاکره کشاندن طالبان تاکید کرده اند.
سفر نماینده ویژه پوتین به پاکستان در شرایطی صورت می گیرد که روسیه و چین با دولت اسلام آباد، روابط نزدیک و تنگاتنگی دارند. مسکو همچنین به دنبال بروز تنش های شدید در روابط واشنگتن و اسلام آباد، تلاش کرد بیش از گذشته به پاکستان نزدیک شود. هرچند دو کشور در خصوص همکاری های نظامی روسیه با هند، دچار اختلاف نظر هم هستند. با این حال، کارشناسان می گویند که روسیه از مسیر پاکستان توانست با طالبان، رابطه برقرار کند و حضور مستقیم نمایندگان طالبان در نشست صلح مسکو نیز که از سوی کابل و واشنگتن، تحریم شده بود، با کمک پاکستان، امکان پذیر شد و نشان داد که مسکو از نفوذی عمیق و راهبردی بر پاکستان برخوردار است.
با این حساب، اکنون که گفته می شود امریکا با طالبان در زمینه خروج نیروهای امریکایی از افغانستان، ایجاد آتش بس و موارد حیاتی دیگر، به توافقات کلی و تعیین کننده ای دست پیدا کرده، روسیه بیش از هر زمان دیگری تلاش خواهد کرد تا با استفاده از پاکستان، منافع و موقعیت خود را در آینده افغانستان، تأمین و تضمین کند.
پیش از این، وزارت امور خارجه روسیه، در موضعی شدیداللحن امریکا را متهم کرده بود که با به تعویق انداختن انتخابات ریاست جمهوری افغانستان، سعی می کند تا اهداف خود را در انتخابات و روند صلح با طالبان، تحقق بخشد.
با توجه به این مسایل، رویکرد امریکا و روسیه در خصوص قضایای افغانستان نیز همانند بسیاری دیگر از معادلات مهم جهان، نه تنها یگانه و همسو نیست؛ بلکه چه بسا در برابر همدیگر قرار دارد. بنابراین، می توان حدس زد که یکی از اهداف مهم سفر ضمیر کابلوف به پاکستان، به دست آوردن تضمین های لازم از اسلام آباد برای تأمین منافع مسکو در روند صلح افغانستان است.
در این میان اما تردیدی وجود دارد که توافق امریکا با طالبان برای خروج نیروهای نظامی اش از افغانستان، مطلوب روسیه است؛ زیرا مسکو با حضور نظامیان امریکایی و استقرار پایگاه های دایمی امریکا و سایر اعضای ناتو در افغانستان، آن را خطری جدی و مستقیم علیه امنیت ملی و مناطق نفوذ خود در آسیای مرکزی و منطقه غرب آسیا می داند. با این حال، روسیه همزمان نگران به خطر افتادن سایر منافع و اهداف حیاتی اش در سایه توافق صلح امریکا با طالبان هم می باشد.
اینکه میزان نفوذ روسیه بر طالبان، در چه حدی است و اینکه آیا مسکو با طالبان صرفا به هدف استفاده از آن گروه برای برچیدن قدرت داعش در افغانستان، همکاری می کند یا ابعاد این همکاری ها وسیع تر از آن است، مشخص نیست؛ اما تردیدی وجود ندارد که روسیه به جز طالبان، با دیگر بازیگران سیاسی منتقد امریکا در افغانستان نیز همکاری و ارتباط دارد که هرگز مایل نیست در پی مصالحه امریکا با طالبان، موقعیت آنها در آینده سیاسی افغانستان به خطر بیافتد و به این ترتیب، روسیه، نفوذ خود در مسایل داخلی و تحولات سیاسی این کشور را از دست بدهد.
شماری از بقایای رژيم های کمونیستی و کمونیست های پیشین، بخش هایی از مجاهدین و همچنین حامد کرزی؛ رییس جمهوری سابق افغانستان، از جمله طرف هایی هستند که روسیه با استفاده از آنها تلاش می کند، اثرگذاری خود روی معادلات سیاسی افغانستان تحت سلطه امریکا را همچنان حفظ کند؛ اما روشن نیست که با توافق صلح امریکا با طالبان، سرنوشت این نیروها چه خواهد شد و در نتیجه، مسکو در بازی های مرتبط با امنیت و سیاست افغانستان در آینده، چه نقش و سهم و جایگاهی خواهد داشت. اینها مسایلی است که محور تلاش های تازه روسیه در چارچوب سفر ضمیر کابلوف به پاکستان و دیگر کشورهای منطقه می باشد.