در این شکی نیست که انتخابات، بزرگترین نمایش قدرت پوپولیسم در چارچوب دموکراسی است. همه نامزدها با استفاده از ابتکاری ترین روش ها و خلاقانه ترین ابزارها تلاش می کنند تا توجه و حمایت و رای توده را به سمت خود بکشانند.
 
به ندرت مواردی وجود دارند که نامزدها به خاطر احساس رسالت و مسؤولیت عظیم و مقدس انسانی، سیاسی و اجتماعی، تلاش کنند در چارچوب شرکت در انتخابات و پیروزی از رهگذر آرا و اعتماد مردم، کاری برای تغییر جامعه شان انجام دهند.
 
در انتخابات پارلمانی افغانستان اما این رویکرد به دلیل سطح سخیف و نازل فرهنگ سیاسی، گاه به وقیح ترین شیوه های ممکن، تبلور پیدا می کند.
 
نامزدهایی هستند که ژست نخبه گرایی و اصلاح گری می گیرند و در مقام یک واعظ، دیگران را به اصلاح رفتار و مدیریت عقلانی آیین ها و مناسک و مناسبت های شان فرامی خوانند تا شراط اجتماعی و سیاسی مردم و کشور را تغییر دهند؛ اما خود به نحوی زشت و زننده، متوسل به همان ابزارها و رویکردهای پوپولیستی می شوند که دیگران را از آن برحذر می دارند و منع می کنند.
 
در این یادداشت، یکی از نامزدهایی را مورد توجه قرار می دهیم که همین چند روز پیش در ایام عزاداری های محرم، کلیپی از او منتشر شد که در آن، مردم را به اصلاح رفتار خود در این ایام فرامی خواند تا به تعبیر او با پس انداز و مدیریت هزینه هایی که مردم افغانستان در ایام محرم می کنند، بتوان سالانه ده ها دانشجو را به دانشگاه های معتبر اروپایی و امریکایی فرستاد.
 
عزیز رویش؛ مدیر مکتب معرفت در کابل، توصیه می کرد که مردم و خانواده های شیعه افغانستان، تمامی هزینه هایی را که برای راه اندازی هیأت و خرید پرچم و دادن غذای نذری در ایام محرم می کنند، در صندوقی به نام امام حسین جمع کنند و با استفاده از آن ده ها دانشجو را به دانشگاه های معتبر غربی بفرستند، پروژه های زیربنایی، راه اندازی کنند و مکتب و مراکز علمی و فرهنگی تأسیس نمایند.
 
اینکه محاسبات آقای رویش و هزینه هایی که به باور او در ایام محرم برای بزرگداشت و تجلیل از انقلاب امام حسین(ع) در افغانستان مصرف می شود، تا چه حد واقع بینانه و درست و مطابق با همان چیزی است که واقعا رخ می دهد، بحث دیگری است؛ اما آقای رویش که نامزد انتخابات پارلمانی از حوزه کابل است، اکنون خود در معرض همان آزمون عملی همان تئوری‌ای قرار گرفته که خودش تئوریزه کرده بود.
 
یکی از دنبال کنندگان صفحه آقای رویش در شبکه های اجتماعی، ذیل یکی از پست های تبلیغاتی او، به ظرافت و ظنز نوشته است: چند نفره هاروارد روان کدین همراه پول کمپاین تان استاد؟ مام مستحقم و طالب علم!
 
البته همان گونه که انتظار می رفت آقای رویش، به این پرسش دقیق و مهم، پاسخ نداد؛ اما یکی دیگر از کاربران، در پاسخ نوشت: از استاد فقط تیوری بود برای مردم. خودش عمل نمی کند.
 
صرف نظر از دیدگاه کاربران شبکه های اجتماعی، این پرسش به صورت جدی مطرح است که آقای رویش که در مورد امام حسین و عاشورا، تظاهر به اصلاح گری اجتماعی می کند، چرا در فصل انتخابات، خودش هزینه های کمپاین و کارزار تبلیغاتی اش را صرف تأمین هزینه های دانشجویان نیازمند نمی کند؟
 
کسی انتظار اعزام دانشجو از سوی رویش به دانشگاه های امریکایی و اروپایی را ندارد؛ اما او می تواند با استفاده از پولی که برای تبلیغات انتخاباتی اش هزینه می کند، صدها دانشجوی هزاره و شیعه ای را که به دلیل ناتوانی اقتصادی، نمی توانند هزینه های تحصیل شان را در دانشگاه سطح پایین کابل و سایر ولایت های کشور بپردازند تحت پوشش قرار دهد. چرا این کار را نمی کند؟
 
آیا او با تئوری پردازی پوپولیستی و گرفتن ژست اصلاح گری، به مردم و مخاطبانش دروغ می گوید؟
 
از سوی دیگر، شعارهای آقای رویش برای رسیدن به پارلمان «امنیت، معیشت، مسرت» است. این در حالی است که نه برقراری امنیت و نه تأمین معیشت، هیچکدام از وظایف ذاتی پارلمان و در توان یک نماینده فرد نیست. امنیت، وظیفه دولت و نهادهای امنیتی است و معیشت را نیز نهادهای اجرایی مسؤول در این حوزه، تعیین و تأمین می کنند.
 
وظایف یک وکیل پارلمان، در ماده ۹۰ قانون اساسی، مشخص شده است.
 
«مسرت» هم یک شعار شاعرانه و انتزاعی و فاقد مصداق های عینی و ملموس است. آقای رویش در صورت پیروزی، چگونه می تواند «مسرت» را به وجود آورد و این هدف، در کدام بخش از وظایف و صلاحیت های نمایندگان پارلمان، جا می گیرد؟
 
بدیهی است که آقای رویش یا دروغ می گوید و یا با توسل به شعارهای پوپولیستی و آرمانی و انتزاعی و غیر واقعی، هیچ درک درستی از کارکرد پارلمان و وظایف یک وکیل ندارد.
 
شاید او اگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری بود، توجیه بهتری برای این شعارهای بلندبالا و پوپولیستی و انتزاعی و شاعرانه و غیر واقع بینانه، پیدا می شد.