آیت الله سید علی خامنه ای رهبر انقلاب اسلامی در شرایطی از رد هرگونه مذاکره با دولت فعلی آمریکا صحبت کردند که رئیس جمهوری ایالات متحده به اشکال مختلف تلاش دارد ایران را پای میز مذاکره بنشانند.
بدیهی است که خواسته آقای ترامپ به هیچ وجه این نیست که مشکل ایالات متحده با ایران را حل کند و یا مشکلات مردم ایران را کم کند و یا اینکه تحریم ها را از بالاسر ایرانی ها بردارد.
وی باور دارد که بهتر از پیشینیان خود می تواند به ایران نارو بزند و به این دلیل است که می خواهد پای میز مذاکره بنشیند.
آقای ترامپ که یک کاسب کار است همان روش کاسب کاری را در سیاست خود پیش گرفته و از مطرح کردن گفتگو با ایران چند هدف را مد نظر دارد:
1ـ به جامعه داخلی آمریکا بگوید که برعکس همه شایعاتی که بر علیه او مطرح می شود وی توانسته با کشورهای متخاصم گفتگو کند و رهبرانشان را پای میز مذاکره بنشاند در حالی که رهبران پیشین ایالات متحده نتوانستند چنین کاری کند.
در واقع این ماجرا می تواند موقعیت طرفداران آقای ترامپ در انتخابات میاندوره ای کنگره را تقویت کند و آنها را از یک شکست مفتضحانه نجات دهد.
2ـ به همپیمانان اروپایی خود نشان دهد که ایران را می توان با فشار پای میز مذاکره نشاند و ازش امتیاز گرفت و آنها بلد نبودند با ایرانی ها رفتار کنند.
اگر ایران حاضر باشد پای میز مذاکره با ایالات متحده بنشیند حتی اگر هم این مذاکرات هیچ خروجی ای در بر نداشته باشد قطعا آقای ترامپ از آن استفاده تبلیغاتی خواهد کرد و دیگر کشورها هم تشویق خواهند شد در صورتی که امتیازی از ایران می خواهند بر علیه ایران و ایرانیها تحریم وضع کنند.
3ـ به کشورهای متخاصم با ایالات متحده بگوید بقول معروف گردن کلف ترینتان پای میز مذاکره با ما نشستند شما هم باید از خواسته های ما اطاعت به عمل آورید.
4ـ روحیه همپیمانان ایران که درحال پیشروی در همه جبهات جنگ می باشند را تضعیف کند و از کانال رسانه های ایالات متحده این ذهنیت را ایجاد کند که با ایرانی ها پشت پرده به توافقاتی رسیده تا پشت آنها را خالی کنند.
5ـ آقای ترامپ به این باور رسیده بود که اوضاع داخلی ایران بسیار ناگوار است و شبانه روز پای تلفن نشسته بود تا ایرانی ها تماس بگیرند و وی با آن روش متعارف معیوب خود ایرانی ها را تحقیر کند.
6ـ جریانات برانداز داخل ایران روحیه پیدا کنند تا فشار بیشتر بر مردم ایران بیاورند تا حکومت ایران مجبور شود تن به خواسته های ایالات متحده دهد و طبق معمول ایالات متحده هیچ امتیازی را به ایران ندهد.
عملا آیت الله خامنه ای آب پاکی را روی دست ترامپ ریخت و به وی گفت که ایران به هیچ وجه این امتیاز را به او نخواهد داد و با شخصی که زیر توافق های نیاکان خود می زند پای میز مذاکره نخواهد نشست.
در واقع سخنان اخیر رهبر انقلاب اسلامی ثابت کرد این پیر سیاست بسیار شطرنج باز سیاسی ماهری است و سر به زنگاه می داند چگونه گوش طرف مقابل خود را بپیچاند و اگر هم در شرایطی مملکت را به سمت نرمش قهرمانانه هدایت می کند سر فرصت زیر یا خم را خالی کند تا دشمن تعادل اش را از دست دهد و زمین بیافتد وشانه های حریف را خاک کند.
این سخنان رهبری پیغامی به کشورهای دیگر مخصوصا اروپایی ها بود که باید تکلیف خود را با ایران و آمریکا روشن کنند وامروزه شرایط دیگر مانند سابق نیست که بخواهند با ایران بازی در بیاورند.
قطعا داده هایی که در اختیار رهبر ایران است در اختیار ما نیست اما این صحبتها چند نکته مهم را نشان می دهد.
شرایط چند ماه پیش وزمانی که بحث خروج ایالات متحده از برجام پیش آمد بسیاری در داخل ایران کاسه چه کنم چه کنم به دست گرفتند و از هول حلیم در دیگ افتاده بودند و همراه آش می جوشیدند.
سخنان رهبر ایران نشان داد که امروزه شرایط داخلی ایران با توجه به ضمانت های بین المللی که ایران توانسته در این مدت تامین کند در شرایط ثبات نسبی قرار گرفته و آنقدر ثابت ومستحکم است که رهبر ایران با خیال راحت دست رد به پیشنهاد رئیس جمهوری ایالات متحده برای مذاکره می زند و به وی می فهماند که حاضر نیست امتیازاتی را که برای بقای خود نیاز دارد به او بدهد وشرایط ایران هنوز به جایی نرسیده که ایرانی ها به او زنگ بزنند والتماس مذاکره داشته باشند.
آنهایی که آیت الله خامنه ای را بخوبی می شناسند می دانند که وی بی دلیل سخنی را بیان نمی کند و حرف به حرف سخنان خود را از پیش می سنجد و بعد بیان می کند چون می داند که سخنان وی تامین حجت برای بسیاری از پیروان او است و او مانند رئیس جمهوری ایالات متحده نمی باشد که هر لحظه سخنی را به زبان بیاورد و هنوز شنوندگان حرف هایش را هضم نکرده اند صحبت هایش را تغییر می دهد.
وقتی آیت الله خامنه ای از شرایط "نه جنگ و نه مذاکره" صحبت می کند به همه ایرانیان این اطمینان را می دهد که بر اساس معیارهای مختلف سیاسی ـ امنیتی و نظامی دشمن به هیچ وجه شرایط جنگ ندارد و اگر هم بخواهد به یک جنگ با ایران ورود کند ایران شرایط بسیار مناسب برای رویارویی با دشمن را دارد و به همین دلیل دشمن باید خیلی دیوانه باشد تا وارد یک جنگ با ایران شود.
این ماجرا بیش از اینکه برای خارج ایران اهمیت داشته باشد برای داخل ایران اهمیت دارد چون طی چند ماه اخیر بسیاری بر طبل جنگ می کوبیدند و فضای روانی جامعه را آنقدر متشنج کرده بودند که بسیاری باور داشتند بزودی ایالات متحده به ایران حمله خواهد کرد.
بحث نه مذاکره همانگونه که قبلا نیز مطرح کردیم به این دلیل بود که رئیس جمهوری ایالات متحده در رفتار و کردار خود نسبت به ایرانی ها از همه خطوط قرمز عبور کرده و متصور می باشد که با همان روشی که می تواند دیگر کشورها را رام و مطیع کند می تواند ایران را نیز رام و مطیع کند.
رهبر ایران نه فقط به آقای ترامپ گوشزد کرد که رفتارهای خصمانه اش بر علیه ایران هیچ امتیازی برای او در بر نخواهد داشت بلکه به مردم ایالات متحده گفت که باب گفتگو کاملا بسته نیست اما درب اتاق گفتگو برای این دولت دقلکار بسته است چون این دولت صداقت و اعتبار ندارد.
اینکه آقای خامنه ای اصرار داشتند "با این دولت نه" یعنی شاید اگر دولت دیگری در ایالات متحده سر کار باشد و آمریکا رفتار خود را تغییر دهد، احتمال دارد ایران قبول کند با آن مذاکره کند.
همچنین این نشانه آن است که رهبر ایران یقین دارد آقای ترامپ احتمالا برای دور بعدی ریاست جمهوری آمریکا انتخاب نخواهد شد و شاید هم قبل از آن انتخابات سقوط خواهد کرد ولی ایران باقی خواهد ماند و در آن زمان ممکن است که ایران با آمریکا سر برخی مسایل که می تواند منافع مشترک دو کشور را تامین کند گفتگو نماید.
یکی از مسایلی که در بسیاری از رسانه ها روی آن مانور داده شده بود این بود که رهبر جمهوری اسلامی برخی اعضای اقتصادی دولت را به کوتاهی متهم کرد و انتقاد تندی از آنها به عمل آورد ومسئولیت مشکلات اقتصادی را بر گردن دولت انداخته امری که نشان می دهد عملکرد دولت جمهوری اسلامی بی نظارت نمی باشد و همچنین دلیل اکثر بحران های اقتصادی فعلی سیاست های اقتصادی غلط برخی رجال دولتی بوده نه تحریم های آمریکا و رئیس جمهوری ایالات متحده نباید خیلی دل به این تحریم ها خوش کند.
همچنین رهبری علیرغم انتقادی که به تیم اقتصادی دولت داشتند یک حمایت تمام عیار از دولت پرزیدنت روحانی انجام دادند و همه شایعات مبنی بر اینکه احتمال دارد دولت آقای روحانی سقوط کند و یا اینکه در پرسش و پاسخ آتی رای اعتماد مجلسیان از او سلب گردد را به نوعی رد کرد تا دولت آقای روحانی علیرغم انتقادات شدیدی که به سیاست های اقتصادی اش شده با پشتوانه بسیار قدرتمند سیاسی به کار خود ادامه دهد.
میتوان تصور کرد که این سخنان به دلیلی مطرح شده که ایران احساس می کند شرایط بین المللی در مقابل ایالات متحده بگونه ای شده که ورق برگشته و امروزه روز به روز کشورهای بیشتری به ائتلاف مخالف ترامپیسم می پیوندند.
درست است که ایالات متحده بزرگترین اقتصاد جهان را داد اما نباید فراموش کرد که این کشور بزرگترین بدهکار جهان نیز هست و مرز اوج گرفتن و یا سقوط آن اینبار به یک مو بند است.
اگر رفتارهای قلدرمعابانه آقای ترامپ نسبت به کشورهای مختلف جهان از جمله متحدین ایالات متحده ادامه یابد هیچ بعید نیست این مو دیگر کشش نداشته باشد و پاره شود.
بدیهی است که رهبر جمهوری اسلامی نیز فرصت بین المللی را بسیار مناسب دانسته تا سطح مواضع ایران در مقابل ایالات متحده را ارتقا بخشد.
همچنین امروزه ایران می داند که در سطح منطقه خاورمیانه در اوج قدرت خود قرار دارد و همپیمانان ایران در منطقه توانسته اند همپیمانان ایالات متحده را در همه محورها شکست دهند.
توجه داشته باشید که رهبری ایران توانمندی کشور خود را با نوچه های ایالات متحده مانند اسرائیل و عربستان سعودی مقایسه نکرده بلکه با ایالات متحده مقایسه کرده و طرف ایران را آمریکا به حساب آورده جالب اینکه آمریکایی ها هم در صحبت های خود ایران را طرف خود قرار داده اند و این به دین معنا است که ایران از محدوده جغرافیایی خود بسیار بزرگتر شده.
صحبت های رهبر ایران همچنین نشان می داد که وی بسیار نسبت به شرایط داخلی کشور خود اطمینان دارد و اعتراض های داخلی که برای تاثیر بر ثبات داخلی ایران انجام شده نتوانسته ستون های قدرت نظام جمهوری اسلامی را بلرزانند و وی علیرغم اینکه به وجود مشکلات اقتصادی داخلی و فشار هایی که بر مردم وارد می شود اذعان داشت ولی بسیار از ثبات اجتماعی راضی بود، مضاف بر اینکه وی چند روز قبل با یک حکم حکومتی مجوزی را برای قوه قضائیه صادر کرده که بر اساس آن محاکمه مفسدان اقتصادی نه فقط خارج نوبت انجام شود بلکه دادگاه علنی باشد و این به دین معنا است که می خواهد نوعی شفاف سازی در مورد دلایل اختلاس ها و سوء استفاده ها ایجاد شود و نظام جمهوری اسلامی از تهمت های مختلفی که دشمنان آن بر علیه اش وارد می کند مبرا گردد، البته بدیهی است برخی که از این ماجرا متضرر می شوند سخن از اعتراض به میان آورند اما پس از اجرایی شدن قطعا این ماجرا می تواند اعتماد مردم به نظام جمهوری اسلامی را چند برابر کند.
نویسنده: عماد آبشناس
بدیهی است که خواسته آقای ترامپ به هیچ وجه این نیست که مشکل ایالات متحده با ایران را حل کند و یا مشکلات مردم ایران را کم کند و یا اینکه تحریم ها را از بالاسر ایرانی ها بردارد.
وی باور دارد که بهتر از پیشینیان خود می تواند به ایران نارو بزند و به این دلیل است که می خواهد پای میز مذاکره بنشیند.
آقای ترامپ که یک کاسب کار است همان روش کاسب کاری را در سیاست خود پیش گرفته و از مطرح کردن گفتگو با ایران چند هدف را مد نظر دارد:
1ـ به جامعه داخلی آمریکا بگوید که برعکس همه شایعاتی که بر علیه او مطرح می شود وی توانسته با کشورهای متخاصم گفتگو کند و رهبرانشان را پای میز مذاکره بنشاند در حالی که رهبران پیشین ایالات متحده نتوانستند چنین کاری کند.
در واقع این ماجرا می تواند موقعیت طرفداران آقای ترامپ در انتخابات میاندوره ای کنگره را تقویت کند و آنها را از یک شکست مفتضحانه نجات دهد.
2ـ به همپیمانان اروپایی خود نشان دهد که ایران را می توان با فشار پای میز مذاکره نشاند و ازش امتیاز گرفت و آنها بلد نبودند با ایرانی ها رفتار کنند.
اگر ایران حاضر باشد پای میز مذاکره با ایالات متحده بنشیند حتی اگر هم این مذاکرات هیچ خروجی ای در بر نداشته باشد قطعا آقای ترامپ از آن استفاده تبلیغاتی خواهد کرد و دیگر کشورها هم تشویق خواهند شد در صورتی که امتیازی از ایران می خواهند بر علیه ایران و ایرانیها تحریم وضع کنند.
3ـ به کشورهای متخاصم با ایالات متحده بگوید بقول معروف گردن کلف ترینتان پای میز مذاکره با ما نشستند شما هم باید از خواسته های ما اطاعت به عمل آورید.
4ـ روحیه همپیمانان ایران که درحال پیشروی در همه جبهات جنگ می باشند را تضعیف کند و از کانال رسانه های ایالات متحده این ذهنیت را ایجاد کند که با ایرانی ها پشت پرده به توافقاتی رسیده تا پشت آنها را خالی کنند.
5ـ آقای ترامپ به این باور رسیده بود که اوضاع داخلی ایران بسیار ناگوار است و شبانه روز پای تلفن نشسته بود تا ایرانی ها تماس بگیرند و وی با آن روش متعارف معیوب خود ایرانی ها را تحقیر کند.
6ـ جریانات برانداز داخل ایران روحیه پیدا کنند تا فشار بیشتر بر مردم ایران بیاورند تا حکومت ایران مجبور شود تن به خواسته های ایالات متحده دهد و طبق معمول ایالات متحده هیچ امتیازی را به ایران ندهد.
عملا آیت الله خامنه ای آب پاکی را روی دست ترامپ ریخت و به وی گفت که ایران به هیچ وجه این امتیاز را به او نخواهد داد و با شخصی که زیر توافق های نیاکان خود می زند پای میز مذاکره نخواهد نشست.
در واقع سخنان اخیر رهبر انقلاب اسلامی ثابت کرد این پیر سیاست بسیار شطرنج باز سیاسی ماهری است و سر به زنگاه می داند چگونه گوش طرف مقابل خود را بپیچاند و اگر هم در شرایطی مملکت را به سمت نرمش قهرمانانه هدایت می کند سر فرصت زیر یا خم را خالی کند تا دشمن تعادل اش را از دست دهد و زمین بیافتد وشانه های حریف را خاک کند.
این سخنان رهبری پیغامی به کشورهای دیگر مخصوصا اروپایی ها بود که باید تکلیف خود را با ایران و آمریکا روشن کنند وامروزه شرایط دیگر مانند سابق نیست که بخواهند با ایران بازی در بیاورند.
قطعا داده هایی که در اختیار رهبر ایران است در اختیار ما نیست اما این صحبتها چند نکته مهم را نشان می دهد.
شرایط چند ماه پیش وزمانی که بحث خروج ایالات متحده از برجام پیش آمد بسیاری در داخل ایران کاسه چه کنم چه کنم به دست گرفتند و از هول حلیم در دیگ افتاده بودند و همراه آش می جوشیدند.
سخنان رهبر ایران نشان داد که امروزه شرایط داخلی ایران با توجه به ضمانت های بین المللی که ایران توانسته در این مدت تامین کند در شرایط ثبات نسبی قرار گرفته و آنقدر ثابت ومستحکم است که رهبر ایران با خیال راحت دست رد به پیشنهاد رئیس جمهوری ایالات متحده برای مذاکره می زند و به وی می فهماند که حاضر نیست امتیازاتی را که برای بقای خود نیاز دارد به او بدهد وشرایط ایران هنوز به جایی نرسیده که ایرانی ها به او زنگ بزنند والتماس مذاکره داشته باشند.
آنهایی که آیت الله خامنه ای را بخوبی می شناسند می دانند که وی بی دلیل سخنی را بیان نمی کند و حرف به حرف سخنان خود را از پیش می سنجد و بعد بیان می کند چون می داند که سخنان وی تامین حجت برای بسیاری از پیروان او است و او مانند رئیس جمهوری ایالات متحده نمی باشد که هر لحظه سخنی را به زبان بیاورد و هنوز شنوندگان حرف هایش را هضم نکرده اند صحبت هایش را تغییر می دهد.
وقتی آیت الله خامنه ای از شرایط "نه جنگ و نه مذاکره" صحبت می کند به همه ایرانیان این اطمینان را می دهد که بر اساس معیارهای مختلف سیاسی ـ امنیتی و نظامی دشمن به هیچ وجه شرایط جنگ ندارد و اگر هم بخواهد به یک جنگ با ایران ورود کند ایران شرایط بسیار مناسب برای رویارویی با دشمن را دارد و به همین دلیل دشمن باید خیلی دیوانه باشد تا وارد یک جنگ با ایران شود.
این ماجرا بیش از اینکه برای خارج ایران اهمیت داشته باشد برای داخل ایران اهمیت دارد چون طی چند ماه اخیر بسیاری بر طبل جنگ می کوبیدند و فضای روانی جامعه را آنقدر متشنج کرده بودند که بسیاری باور داشتند بزودی ایالات متحده به ایران حمله خواهد کرد.
بحث نه مذاکره همانگونه که قبلا نیز مطرح کردیم به این دلیل بود که رئیس جمهوری ایالات متحده در رفتار و کردار خود نسبت به ایرانی ها از همه خطوط قرمز عبور کرده و متصور می باشد که با همان روشی که می تواند دیگر کشورها را رام و مطیع کند می تواند ایران را نیز رام و مطیع کند.
رهبر ایران نه فقط به آقای ترامپ گوشزد کرد که رفتارهای خصمانه اش بر علیه ایران هیچ امتیازی برای او در بر نخواهد داشت بلکه به مردم ایالات متحده گفت که باب گفتگو کاملا بسته نیست اما درب اتاق گفتگو برای این دولت دقلکار بسته است چون این دولت صداقت و اعتبار ندارد.
اینکه آقای خامنه ای اصرار داشتند "با این دولت نه" یعنی شاید اگر دولت دیگری در ایالات متحده سر کار باشد و آمریکا رفتار خود را تغییر دهد، احتمال دارد ایران قبول کند با آن مذاکره کند.
همچنین این نشانه آن است که رهبر ایران یقین دارد آقای ترامپ احتمالا برای دور بعدی ریاست جمهوری آمریکا انتخاب نخواهد شد و شاید هم قبل از آن انتخابات سقوط خواهد کرد ولی ایران باقی خواهد ماند و در آن زمان ممکن است که ایران با آمریکا سر برخی مسایل که می تواند منافع مشترک دو کشور را تامین کند گفتگو نماید.
یکی از مسایلی که در بسیاری از رسانه ها روی آن مانور داده شده بود این بود که رهبر جمهوری اسلامی برخی اعضای اقتصادی دولت را به کوتاهی متهم کرد و انتقاد تندی از آنها به عمل آورد ومسئولیت مشکلات اقتصادی را بر گردن دولت انداخته امری که نشان می دهد عملکرد دولت جمهوری اسلامی بی نظارت نمی باشد و همچنین دلیل اکثر بحران های اقتصادی فعلی سیاست های اقتصادی غلط برخی رجال دولتی بوده نه تحریم های آمریکا و رئیس جمهوری ایالات متحده نباید خیلی دل به این تحریم ها خوش کند.
همچنین رهبری علیرغم انتقادی که به تیم اقتصادی دولت داشتند یک حمایت تمام عیار از دولت پرزیدنت روحانی انجام دادند و همه شایعات مبنی بر اینکه احتمال دارد دولت آقای روحانی سقوط کند و یا اینکه در پرسش و پاسخ آتی رای اعتماد مجلسیان از او سلب گردد را به نوعی رد کرد تا دولت آقای روحانی علیرغم انتقادات شدیدی که به سیاست های اقتصادی اش شده با پشتوانه بسیار قدرتمند سیاسی به کار خود ادامه دهد.
میتوان تصور کرد که این سخنان به دلیلی مطرح شده که ایران احساس می کند شرایط بین المللی در مقابل ایالات متحده بگونه ای شده که ورق برگشته و امروزه روز به روز کشورهای بیشتری به ائتلاف مخالف ترامپیسم می پیوندند.
درست است که ایالات متحده بزرگترین اقتصاد جهان را داد اما نباید فراموش کرد که این کشور بزرگترین بدهکار جهان نیز هست و مرز اوج گرفتن و یا سقوط آن اینبار به یک مو بند است.
اگر رفتارهای قلدرمعابانه آقای ترامپ نسبت به کشورهای مختلف جهان از جمله متحدین ایالات متحده ادامه یابد هیچ بعید نیست این مو دیگر کشش نداشته باشد و پاره شود.
بدیهی است که رهبر جمهوری اسلامی نیز فرصت بین المللی را بسیار مناسب دانسته تا سطح مواضع ایران در مقابل ایالات متحده را ارتقا بخشد.
همچنین امروزه ایران می داند که در سطح منطقه خاورمیانه در اوج قدرت خود قرار دارد و همپیمانان ایران در منطقه توانسته اند همپیمانان ایالات متحده را در همه محورها شکست دهند.
توجه داشته باشید که رهبری ایران توانمندی کشور خود را با نوچه های ایالات متحده مانند اسرائیل و عربستان سعودی مقایسه نکرده بلکه با ایالات متحده مقایسه کرده و طرف ایران را آمریکا به حساب آورده جالب اینکه آمریکایی ها هم در صحبت های خود ایران را طرف خود قرار داده اند و این به دین معنا است که ایران از محدوده جغرافیایی خود بسیار بزرگتر شده.
صحبت های رهبر ایران همچنین نشان می داد که وی بسیار نسبت به شرایط داخلی کشور خود اطمینان دارد و اعتراض های داخلی که برای تاثیر بر ثبات داخلی ایران انجام شده نتوانسته ستون های قدرت نظام جمهوری اسلامی را بلرزانند و وی علیرغم اینکه به وجود مشکلات اقتصادی داخلی و فشار هایی که بر مردم وارد می شود اذعان داشت ولی بسیار از ثبات اجتماعی راضی بود، مضاف بر اینکه وی چند روز قبل با یک حکم حکومتی مجوزی را برای قوه قضائیه صادر کرده که بر اساس آن محاکمه مفسدان اقتصادی نه فقط خارج نوبت انجام شود بلکه دادگاه علنی باشد و این به دین معنا است که می خواهد نوعی شفاف سازی در مورد دلایل اختلاس ها و سوء استفاده ها ایجاد شود و نظام جمهوری اسلامی از تهمت های مختلفی که دشمنان آن بر علیه اش وارد می کند مبرا گردد، البته بدیهی است برخی که از این ماجرا متضرر می شوند سخن از اعتراض به میان آورند اما پس از اجرایی شدن قطعا این ماجرا می تواند اعتماد مردم به نظام جمهوری اسلامی را چند برابر کند.
نویسنده: عماد آبشناس