به قلم احمد سعیدی
به نظر می رسد حامیان دیروز و دشمنان امروز داعش آهسته آهسته گلیم داعش را از عراق و سوریه جمع کرده میروند اما این هیولای کشتن ها و بستن ها دهن بسوی افغانستان باز کرده است روزنانه بطور آشکار و پنهان صد ها جنگ جوی خارجی این گروه از خاور میانه به افغانستان انتقال میشوند از سوی دیگر ابر قدرت های نظامی و اقتصادی بخصوص روسها و آمریکاییها در اوکراین سوریه عراق و بعضی از نقاط دیگر دنیا با در نظر داشت رقابت های که داشته و دارند با هم در تقابل و شاخ به شاخ هستند. اما در مورد نوع خشونتی که گروه داعش به کار میگیرد کمتر حرفی به زبان می آورند متاسفانه گروه داعش طوریکه دیده می شود آهسته آهسته بخصوص در ولایات شمال افغانستان سرزمینهای وسیعی را در سلطه خود گرفته و نظم جهانی که روسیه و آمریکا بر سر نفوذ در آن با هم رقابت میکنند را نیز بر هم زده است، در حال حاضر امریکا روسیه را به حمایت از طالبان و روسیه امریکا را به حمایت از داعش در افغانستان متهم مینمایند با ضعف و ناتوانی های که در حاکمیت موجود افغانستان وجود دارد همه طرفهای درگیر در کشور ما بشمول امریکا ، روسیه ، پاکستان ، هندوستان ، ایران و سعودی تمایل دارند که خودسری کنند، منافع را در سرزمین ما از دست دیگری بربایند و در نهایت بخاطر مبارزه علیه تروریزم همکاری صادقانه ننمایند. سرا زیر شدن گروه تروریستی داعش به حمایت بعضی از کشور ها بر میگردد به سال 2015 در همان سال داعش اعلام کرد که برای تشکیل ولایت خراسان خود به افغانستان و پاکستان نیرو میفرستد و از آن زمان حملههای متعددی در این مناطق بخصوص در شهر های مختلف افغانستان انجام داده که کشتههای زیادی بر جای گذاشته است. در این راستا در سال 2017 نیز این نیروها با بمبگذار انتحاری در مساجد مکاتب بخصوص در مساجد و امکان شیعیان در کابل و هرات حملات خونین و مرگباری را انجام داده اند، متاسفانه مسئولین دولت افغانستان با حضور داعش در این کشور اطلاعات دقیق یا ندارند یا در اختیار مردم این اطلاعات را نمیگذارند حتی بعضی از مسئولین حضور نیرو های داعش را در افغانستان بعضی اوقات انکار میکنند از سوی دیگر به عقیده من داعش در افغانستان با داعش در خاورمیانه متفاوت است. به این معنا که آنها عمدتاً گروههای بومی یعنی کسانی که از گروه طالبان یا از شبکه حقانی یا حزب اسلامی حکمتیار ناراضی بودند و یا نسبت به سیاستهای زمامداران افغانستان مخالفت داشته اند از گروه های خویش جدا و تغیر لباس و بیرق داده حالا به داعش پیوسته اند اطلاعاتی وجود دارد که تقریباً از 52 کشور اشخاص و افراد مختلف عضویت گروه داعش را دارند.
در حال حاضر گروه داعش در قدم اول در شمال افغانستان بخصوص در جوزجان سرپل و فاریاب و بعداً در مناطق از ولایت ننگرهار، کنر ، بدخشان ، نورستان خیلی فعال شده اند.
در حال حاضر وضعیت داعش در افغانستان چگونه است ؟
به بارو من داعش بعد از 2015 بطور مرموز در افغانستان حضور داشته اما در سال های 2016 - 2017 – 2018 بدینسو بعد از شکست در عراق و سوریه نیروهایش در افغانستان فعالتر گردیده اند.
به عقیده من واقعیت دیگری را نیز باید در نظر داشت که داعش ظرفیتهایی دارد. در واقع جنگ در افغانستان جنگ نیابتی است و همهی گروههای امنیتی و استخباراتی کشورهای مختلف میتوانند منافع خود را از طریق این گروه ها بخصوص داعش و طالب پیگیری کنند، در این میان در این نوع گروهها ظرفیتهایی وجود دارد که دستگاههای استخباراتی به راحتی میتوانند کنار بیایند و منافع خود را از طریق این گروهها دنبال کنند.
عوامل حضور و نفوذ داعش در افغانستان چیست؟
داعش در حال حاضر در خاورمیانه شکست خورده است از آنجا به کمک بعضی از کشور ها نیروهایش را خارج و به افغانستان در حالت آوردن است چون بخشی از این نیروها در خاورمیانه مانند ازبک یا تاجیک، یا وابسته به قومیت اویغور، حضور داشتنه اند. در این میان نهضت ترکستان شرقی، حزب التحریر، حرکت اسلامی ازبکستان گروه های تاجیکی و ارتش آزادیبخش چچن در خاورمیانه و همراه با داعش جنگیده و اکنون که آن منطقه را از دست داده اند به مناطق خود برمیگردند. در این شرایط بهترین جا برای نفوذ آنها افغانستان است تا از افغانستان به سمت شمال بخصوص در ازبکستان به درهی فرغانه بروند و بعد در حوزه امنیتی روسیه یا چین عملیات کنند. در هر حال این بحث وجود دارد که با توجه به شکست درخاور میانه این گروه بعد از مرکز عملیات شان افغانستان خواهد بود به علاوه این که اینان گروههای کارکشته جنگیاند و تجربیات جنگی در خاور میانه به دست آوردهاند و وقتی در کنار گروههای دیگری که از طالبان و حکمتیار یا از شبکهی حقانی یا از القاعده جدا شده اند و به داعش پیوستهاند قرار گیرند، ترکیب این نیروها از قدرت عملیاتی بیشتری نیز برخوردار میشوند.
پلان آیندهی داعش در افغانستان
در ظاهر امرافغانستان هدف اصلی داعش است اما به نظرم این سناریو خیلی با واقعیت مطابقت ندارد، اما این که افغانستان سکوی پرتابی برای داعش در کشور های آسیای مرکزی و ایالت سینکیانگ چین است متاسفانه این یک حقیقت انکار نا پذیر است به باور من داعش افغانستان را به عنوان پایگاه آینده خود در نظر گرفته تا از این پایگاه عملیاتش را در مناطق انجام دهد (که شاید رقابت بینالمللی بین امریکا و چین و روسیه مورد استفاده قرار گیرد) و از کمکهای امریکا استفاده کند. یعنی اگر مناسبات امریکا و روسیه و چین بدتر شود، داعش این ظرفیت را دارد که با امریکایی ها همه جانبه کنار آمده و بگوید که ما در خاور میانه با شما در جنگ بودیم ولی دیگر در جنگ نیستیم و سعی کند که به نوعی از کمکهای غرب استفاده کند. در واقع امکان پذیری این سناریو از همه چیز قویتر و محتمل تر است اما روسیه نیز دست بالای دست نخواهد نشست تلاش خواهد کرد تا با همکاری گروه طالبان برای نیرو های امریکایی و غربی که در افغانستان حضور دارند مشکلات زیادی را ایجاد نماید ادامه رقابت امریکا و روسیه جنگ در افغانستان را طولانی و امریکا را زمینگیر خواهد کرد.
به نظر می رسد حامیان دیروز و دشمنان امروز داعش آهسته آهسته گلیم داعش را از عراق و سوریه جمع کرده میروند اما این هیولای کشتن ها و بستن ها دهن بسوی افغانستان باز کرده است روزنانه بطور آشکار و پنهان صد ها جنگ جوی خارجی این گروه از خاور میانه به افغانستان انتقال میشوند از سوی دیگر ابر قدرت های نظامی و اقتصادی بخصوص روسها و آمریکاییها در اوکراین سوریه عراق و بعضی از نقاط دیگر دنیا با در نظر داشت رقابت های که داشته و دارند با هم در تقابل و شاخ به شاخ هستند. اما در مورد نوع خشونتی که گروه داعش به کار میگیرد کمتر حرفی به زبان می آورند متاسفانه گروه داعش طوریکه دیده می شود آهسته آهسته بخصوص در ولایات شمال افغانستان سرزمینهای وسیعی را در سلطه خود گرفته و نظم جهانی که روسیه و آمریکا بر سر نفوذ در آن با هم رقابت میکنند را نیز بر هم زده است، در حال حاضر امریکا روسیه را به حمایت از طالبان و روسیه امریکا را به حمایت از داعش در افغانستان متهم مینمایند با ضعف و ناتوانی های که در حاکمیت موجود افغانستان وجود دارد همه طرفهای درگیر در کشور ما بشمول امریکا ، روسیه ، پاکستان ، هندوستان ، ایران و سعودی تمایل دارند که خودسری کنند، منافع را در سرزمین ما از دست دیگری بربایند و در نهایت بخاطر مبارزه علیه تروریزم همکاری صادقانه ننمایند. سرا زیر شدن گروه تروریستی داعش به حمایت بعضی از کشور ها بر میگردد به سال 2015 در همان سال داعش اعلام کرد که برای تشکیل ولایت خراسان خود به افغانستان و پاکستان نیرو میفرستد و از آن زمان حملههای متعددی در این مناطق بخصوص در شهر های مختلف افغانستان انجام داده که کشتههای زیادی بر جای گذاشته است. در این راستا در سال 2017 نیز این نیروها با بمبگذار انتحاری در مساجد مکاتب بخصوص در مساجد و امکان شیعیان در کابل و هرات حملات خونین و مرگباری را انجام داده اند، متاسفانه مسئولین دولت افغانستان با حضور داعش در این کشور اطلاعات دقیق یا ندارند یا در اختیار مردم این اطلاعات را نمیگذارند حتی بعضی از مسئولین حضور نیرو های داعش را در افغانستان بعضی اوقات انکار میکنند از سوی دیگر به عقیده من داعش در افغانستان با داعش در خاورمیانه متفاوت است. به این معنا که آنها عمدتاً گروههای بومی یعنی کسانی که از گروه طالبان یا از شبکه حقانی یا حزب اسلامی حکمتیار ناراضی بودند و یا نسبت به سیاستهای زمامداران افغانستان مخالفت داشته اند از گروه های خویش جدا و تغیر لباس و بیرق داده حالا به داعش پیوسته اند اطلاعاتی وجود دارد که تقریباً از 52 کشور اشخاص و افراد مختلف عضویت گروه داعش را دارند.
در حال حاضر گروه داعش در قدم اول در شمال افغانستان بخصوص در جوزجان سرپل و فاریاب و بعداً در مناطق از ولایت ننگرهار، کنر ، بدخشان ، نورستان خیلی فعال شده اند.
در حال حاضر وضعیت داعش در افغانستان چگونه است ؟
به بارو من داعش بعد از 2015 بطور مرموز در افغانستان حضور داشته اما در سال های 2016 - 2017 – 2018 بدینسو بعد از شکست در عراق و سوریه نیروهایش در افغانستان فعالتر گردیده اند.
به عقیده من واقعیت دیگری را نیز باید در نظر داشت که داعش ظرفیتهایی دارد. در واقع جنگ در افغانستان جنگ نیابتی است و همهی گروههای امنیتی و استخباراتی کشورهای مختلف میتوانند منافع خود را از طریق این گروه ها بخصوص داعش و طالب پیگیری کنند، در این میان در این نوع گروهها ظرفیتهایی وجود دارد که دستگاههای استخباراتی به راحتی میتوانند کنار بیایند و منافع خود را از طریق این گروهها دنبال کنند.
عوامل حضور و نفوذ داعش در افغانستان چیست؟
داعش در حال حاضر در خاورمیانه شکست خورده است از آنجا به کمک بعضی از کشور ها نیروهایش را خارج و به افغانستان در حالت آوردن است چون بخشی از این نیروها در خاورمیانه مانند ازبک یا تاجیک، یا وابسته به قومیت اویغور، حضور داشتنه اند. در این میان نهضت ترکستان شرقی، حزب التحریر، حرکت اسلامی ازبکستان گروه های تاجیکی و ارتش آزادیبخش چچن در خاورمیانه و همراه با داعش جنگیده و اکنون که آن منطقه را از دست داده اند به مناطق خود برمیگردند. در این شرایط بهترین جا برای نفوذ آنها افغانستان است تا از افغانستان به سمت شمال بخصوص در ازبکستان به درهی فرغانه بروند و بعد در حوزه امنیتی روسیه یا چین عملیات کنند. در هر حال این بحث وجود دارد که با توجه به شکست درخاور میانه این گروه بعد از مرکز عملیات شان افغانستان خواهد بود به علاوه این که اینان گروههای کارکشته جنگیاند و تجربیات جنگی در خاور میانه به دست آوردهاند و وقتی در کنار گروههای دیگری که از طالبان و حکمتیار یا از شبکهی حقانی یا از القاعده جدا شده اند و به داعش پیوستهاند قرار گیرند، ترکیب این نیروها از قدرت عملیاتی بیشتری نیز برخوردار میشوند.
پلان آیندهی داعش در افغانستان
در ظاهر امرافغانستان هدف اصلی داعش است اما به نظرم این سناریو خیلی با واقعیت مطابقت ندارد، اما این که افغانستان سکوی پرتابی برای داعش در کشور های آسیای مرکزی و ایالت سینکیانگ چین است متاسفانه این یک حقیقت انکار نا پذیر است به باور من داعش افغانستان را به عنوان پایگاه آینده خود در نظر گرفته تا از این پایگاه عملیاتش را در مناطق انجام دهد (که شاید رقابت بینالمللی بین امریکا و چین و روسیه مورد استفاده قرار گیرد) و از کمکهای امریکا استفاده کند. یعنی اگر مناسبات امریکا و روسیه و چین بدتر شود، داعش این ظرفیت را دارد که با امریکایی ها همه جانبه کنار آمده و بگوید که ما در خاور میانه با شما در جنگ بودیم ولی دیگر در جنگ نیستیم و سعی کند که به نوعی از کمکهای غرب استفاده کند. در واقع امکان پذیری این سناریو از همه چیز قویتر و محتمل تر است اما روسیه نیز دست بالای دست نخواهد نشست تلاش خواهد کرد تا با همکاری گروه طالبان برای نیرو های امریکایی و غربی که در افغانستان حضور دارند مشکلات زیادی را ایجاد نماید ادامه رقابت امریکا و روسیه جنگ در افغانستان را طولانی و امریکا را زمینگیر خواهد کرد.