یوکیا آمانو؛ مدیرکل آژانس‌ بین‌المللی انرژی اتمی، هشدار داده که اگر توافق هسته‌ای قدرت‌های جهانی با ایران از هم بپاشد، "خسران بزرگی" به نظام بین‌المللی کنترل فعالیت‌های هسته‌ای وارد خواهد شد.

آقای آمانو گفت:"برجام دستاورد چشمگیری برای نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای بوده و اگر برجام شکست بخورد، این به معنی خسران بزرگی برای فرایندهای بازرسی و تایید و چندجانبه‌گرایی خواهد بود."

او بار دیگر گفت که ایران به تعهدات خود پایبند بوده است.

دونالد ترامپ؛ رئیس جمهور امریکا اما توافق هسته‌ای را "توافقی بد" خوانده و تهدید کرده که اگر مواردی درباره فعالیت‌های موشکی و محدودیت‌های هسته‌ای دائمی برای ایران به توافق اضافه نشود، امریکا از آن خارج خواهد شد.

در مقابل محمدجواد ظریف؛ وزیر خارجه ایران، تهدید کرده که ممکن است ایران گفتگوهای دوجانبه با اروپا را قطع کند.

ژان ایو لودریان؛ وزیر خارجه فرانسه، روز دوشنبه به ایران سفر کرده است تا درباره توافق هسته‌ای و همچنین اختلاف نظر درباره برنامه موشکی ایران و سیاست‌های منطقه‌ای با مقام‌های ایرانی مذاکره کند.

هشدار یوکیا آمانو در باره خطر فروپاشی برجام، از نظر کارشناسان مسایل بین المللی، جدی، واقع بینانه و مبتنی بر درکی درست از وضعیت حاکم و جاری در روابط بین الملل می باشد.

این هشدار به ویژٰه از آن حیث که ایران رسما هشدار داده که در برجامی که سودی برای آن کشور نداشته باشد و طرف های مقابل، همه روزه تعهدات مسلم خود را نقض کنند، نخواهد ماند، اکنون جدی تر از هر زمان دیگری است.

از سوی دیگر، اروپا نیز در پی تهدیدهای ترامپ، فشار بر ایران به منظور افزودن یک الحاقیه جدید در برجام به هدف وضع محدودیت بر برنامه های موشکی ایران و نیز دایمی کردن برخی محدودیت های کنونی در برنامه های هسته ای جمهوری اسلامی را افزایش داده است و گفته می شود که وزیر امور خارجه فرانسه به همین منظور، در تهران حضور دارد.

فرانسه در جریان مذاکرات هسته ای میان ایران و قدرت های جهانی، تندترین مواضع را علیه ایران داشت و این مورد، گاه به اندازه ای برجسته و جدی می شد که رویکرد امریکا در این خصوص، تحت شعاع قرار می گرفت.

این رویکرد هم اکنون نیز از سوی دستگاه سیاست خارجی پاریس، دنبال می شود و به این ترتیب، خطر فروپاشی برجام بیش از گذشته، جدی و نزدیک به نظر می رسد.

اینهمه در حالی است که انتقادها در ایران از کارآمدی و تحقق خواسته ها و انتظارات آن کشور از برجام نیز روز به روز، رو به فزونی است.

دامنه این انتقادها اکنون حتی به اعضای تیم مذاکره کننده ایران در مذاکرات منتهی به برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به «برجام» نیز کشیده شده است.

چند روز پیش، عباس عراقچی؛ از اعضای تیم مذاکره کننده ایران در مذاکرات هسته ای، در لندن اعلام کرد که ایران در توافقی که سودی برای آن کشور نداشته باشد، نمی ماند.

محمدجواد ظریف؛ وزیر امور خارجه ایران هم به تازگی، نسبت به قطع مذاکرات دوجانبه طولانی آن کشور با طرف های اروپایی، هشدار داده است.

با این حساب، وضعیت جاری هرگز به نفع یک توافق تاریخی در ابعاد بین المللی که از دستاوردهای دیپلماسی معاصر به جای جنگ، محسوب می شود، نیست.

اگر اتفاقی برای برجام بیافتد، نظم بین المللی مختل خواهد شد. در آن صورت دیگر هیچ تضمینی وجود ندارد که کشورهای جهان به نظم و امنیت مورد نظر قدرت های بزرگ، اعتنا و اعتماد کنند؛ زیرا خود این قدرت ها عملا قواعد تعریف شده از جانب خود را زیر پا می گذارند.

فروپاشی برجام، در قدم اول، اقتدار، وجاهت و مشروعیت شورای امنیت سازمان ملل متحد را زیر سؤال خواهد برد و به این ترتیب، کشورها دیگر خود را ملزم به تبعیت تام از تصمیم های این شورا نخواهند دانست؛ بلکه اصل، قاعده و مشروعیت، همان چیزی خواهد بود که با منافع کشورها همخوانی داشته باشد.

آژانس بین المللی انرژي اتمی هم دیگر نهاد مهم بین المللی خواهد بود که از فروپاشی برجام به شدت آسیب خواهد دید.

این نهاد، قدرت، نفوذ و جایگاه بلامنازع خود در مهار و مدیریت بحران های مبتنی بر انرژي اتمی در جهان را از دست خواهد داد و نوعی هرج و مرج، بی ثباتی و اقتدارگرایی بی قاعده و غیر قابل مهار بر این عرصه، حاکم خواهد شد که بر پایه آن، کشورهای دیگر، برای دستیابی به سلاح های هسته ای با یکدیگر رقابت خواهند کرد؛ بدون آنکه نگران پیامدهای این اقدام باشند؛ موضوعی که اکنون به نوعی در باره کوریای شمالی، شاهد آن هستیم.

و نکته جالب توجه این است که عامل اصلی همه این فجایع ویرانگر و خطرناک، سیاست نابخردانه، خیره سرانه و عاری از خرد و عقلانیت فردی به نام دونالد ترامپ خواهد بود که قدرت های اروپایی را نیز به نحو تحقیرآمیزی با تصمیم های جنون آمیز خود در رابطه با نظام بین المللی، همراه می کند.