الکساندر مانتیتسکی؛ سفیر روسیه در کابل می‌گوید که هلیکوپترهای بی‌نشان، گروه داعش را در شمال افغانستان پشتیبانی می‌کنند؛ اما غرب در این باره اطلاعاتی به‌دست نمی‌دهد.

سفیر روسیه گفته است:«متأسفانه نه به‌ صورت رسمی کابل و نه شرکای غربی‌ مان قادر به ارائه اطلاعات دقیق و معتبر درباره منشأ و اهداف هلیکوپترهای ناشناسی ‌که در سراسر جمهوری اسلامی افغانستان پرواز می‌کنند و احتمالا در حمل‌ونقل هراس‌افکنان و نیز تأمین تجهیزات مورد نیاز آنان دخیل باشند، نیستند.»

این دیپلمات روس همچنین حکومت افغانستان را متهم کرد که از ارائه اطلاعات درباره چگونگی انتقال گروه داعش به شمال افغانستان، خودداری می‌کند.

مانتیتسکی گفته است:«ما انتظار داریم که همکاری مشترک با کشورهایی که صمیمانه علاقمند به ایجاد صلح و ثبات در جمهوری اسلامی افغانستان هستند، این امکان را فراهم سازد تا کسانی را که از هراس‌افکنان پشتیبانی می‌کنند، افشا کنند.»

او گفت: «چنین حقایقی، باید فاش شوند.»

این نخستین بار نیست که مسکو به صراحت نسبت به انتقال سازمان یافته نیروهای داعش به شمال افغانستان، هشدار می دهد و از اینکه دولت افغانستان و نیروهای خارجی مستقر در کشور، در این باره، هیچگونه اطلاعاتی ارائه نمی دهند، ابراز ناخوشنودی می کند.

کارشناسان مسایل امنیتی می گویند که دلیل نگرانی های مسکو کاملا واضح است؛ این چیزی است که روس ها بارها آن را به صراحت مطرح کرده اند. آنها از انتقال داعش به شمال افغانستان و از آنجا گسیل آن به سمت آسیای میانه و جمهوری های تحت سلطه روسیه، نگران اند.

بخشی از این نگرانی، از دید تحلیلگران، کاملا مشروع است؛ زیرا هیچکس نمی تواند بپذیرد که کشوری به طور همه جانبه، تحت نظارت و کنترل پیشرفته ترین ابزارهای جاسوسی و نظامی ناتو و امریکا باشد؛ اما در عین حال، در بخش هایی از آن، تروریست های بین المللی از دورترین مناطق جهان، با هلیکوپتر جا به جا شوند!

بدیهی است که در این میان، یک نقطه کور بزرگ وجود دارد که اراده هایی عمدا تلاش می کنند تا پنهان و ناگشوده و سر به مهر باقی بماند و این همان چیزی است که مسکو را نگران می کند.
روسیه در ماه های اخیر، حضور نظامی و استخباراتی خود را در نزدیکی مرزهای شمالی افغانستان، تقویت کرده و توسعه بخشیده است.

روسیه به صورت رسمی اعلام کرده است که این تمهیدات را به منظور مهار موج ناامنی های رو به گسترش به سمت جمهوری های آسیای میانه، روی دست می گیرد.

چندی قبل، تاجیکستان به دلیل فعالیت بی ثبات کننده مرزی، برای چند روز مرز خود را به روی افغانستان بست و این جدی ترین تحولی بود که به دلیل ناامنی، میان افغانستان و همسایگان شمالی اش طی سال های اخیر، رخ می داد.

افزون بر این، منابع مستقل و شاهدان عینی در شمال و شمال شرق افغانستان، بارها از حضور شهروندان جمهوری های خاور میانه به ویژه ازبک ها و تاجیک ها در صفوف تروریست های تکفیری، خبر داده اند.

با این حساب، ناظران مسایل امنیتی می گویند که نگرانی های مسکو، قابل درک است و روشن نیست که با سیاست سکوت یا انکار کابل و متحدان غربی اش، تمهید دیگر روسیه برای مهار این وضعیت چه خواهد بود؛ اما تحلیلگران می گویند که نادیده گرفتن نگرانی ها و هشدارهای مکرر روسیه به مثابه یک قدرت رو به رشد منطقه ای و بین المللی، به نفع کابل نیست.

این چیزی است که در گذشته نیز ثابت شده است و در حال حاضر نیز روسیه از امکانات زیادی برای تحقق اراده و خواست های خود در افغانستان و منطقه برخوردار است که نادیده گرفتن آنها یک خطای محاسباتی مهلک محسوب می شود و به ضرر منافع، امنیت و حاکمیت ملی افغانستان تمام خواهد شد.

ممکن است این اراده امریکا و قدرت های غربی به رهبری ناتو باشد که قدرت مسکو در افغانستان و آسیا را دست کم بگیرند و به این ترتیب، مانع از نقش آفرینی آن کشور در تحولات استراتژيک منطقه شوند؛ اما این رویکرد هرگز به نفع افغانستان نیست؛ زیرا افغانستان، بخشی از تاریخ و جغرافیای منطقه ای است که همواره در سایه نفوذ و قدرت روسیه به سر برده است.

بنابراین، علیرغم حضور سنگین نظامی و استخباراتی و سیاسی غرب و امریکا، در نهایت، اثرگذاری روسیه بر تحولات سیاسی و امنیتی منطقه، غیر قابل انکار است.

همین اکنون، نه دولت کابل و نه امریکا هیچکدام نمی دانند که با روابط روسیه و طالبان، چگونه برخورد کنند. یکی از دلایل یاغیگری اسلام آباد علیرغم سیاست های تنبیهی واشنگتن هم، چراغ سبزی است که از مسکو دریافت کرده است.

با این حساب، تا وضعیت، پیچیده تر از این نشده، بازی استخباراتی غرب با روسیه زیر نام داعش، در زمین افغانستان باید پایان یابد و کابل در چارچوب یک سیاست مستقل مبتنی بر منافع ملی و عاری از نفوذ و سلطه قدرت های خارجی، روابطی معتدل و چندجانبه را با قدرت های منطقه و فرامنطقه ایجاد کند.