در آستانه شروع سال ۲۰۱۸ میلادی، اندیشکده شورای روابط خارجی امریکا در گزارشی، ضمن بررسی روند مناقشات و بحران ها در جهان، نوشته است که بر اساس ارزیابی های کارشناسان سیاست خارجی، جهان در سال ۲۰۱۸ میلادی با ۳۰ بحران و کشمکش، از جمله افزایش خشونت و بی ثباتی حاصل از شورش طالبان و فروپاشی احتمالی دولت در افغانستان روبرو خواهد بود.
بر اساس این گزارش، با اشاره به ۸ اولویت اصلی پیشگیری از تنش و کشمکش برای امریکا در سال آینده میلادی، افزایش خشونت و بی ثباتی در افغانستان و فروپاشی احتمالی دولت این کشور به عنوان یک ملاحظه بین الملللی جدی مورد تأکید قرار گرفته است.
این در حالی است که دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۷ استراتژی جدید خود مبنی بر افزایش فشارهای نظامی بر طالبان و فشارهای سیاسی بر پاکستان را اعلام کرد؛ اما کارشناسان سیاست خارجی امریکا، از افزایش خشونت و بی ثباتی حاصل از تحرکات طالبان و حتی احتمال فروپاشی دولت در افغانستان خبر داده اند.
البته آنچه در این گزارش آمده است بر پایه یک پیش بینی صرف است و مانند هر پیش بینی دیگری، تضمینی وجود ندارد که واقعا آنچه پیش بینی شده، واقع خواهد شد یا نه؛ با این حال، اگر فرض را بر این بگیریم که ارزیابی به عمل آمده بر بنیاد آنچه در عرصه میدانی در افغانستان، جریان دارد، در عمل
به وقوع بپیوندد، نخستین نتیجه آن، اثبات ناکارآمدی و چه بسا پیامد معکوس استراتژی نظامی ترامپ در قبال امنیت افغانستان، برخورد با طالبان و فشار بر پاکستان خواهد بود.
این همان چیزی است که در حال حاضر نیز که تنها چند ماه از اعلام استراتژي نظامی ترامپ برای افغانستان و جنوب آسیا می گذرد، به روشنی قابل لمس و مشاهده است.
از زمان آغاز عملیات اجرایی این استراتژي، ناامنی های خونین تروریست های مورد حمایت پاکستان در افغانستان، در ابعادی چندین برابر، افزایش یافته است. نیروهای امنیتی افغانستان نیز آسیب پذیرتر شده و تلفات آنها بالا رفته است، قوای کشفی و استخباراتی و همچنین نیروی هوایی کشور هم آنگونه که انتظار می رفت، شاهد رشد و پیشرفت و توسعه و تقویت نبوده اند. خطر داعش، علیرغم استفاده ترامپ از «مادر بمب ها» در یک منطقه غیر نظامی، به بهانه مبارزه با داعش و با وجود ادعاهای مکرر فرماندهان و مقام های نظامی و سیاسی افغانستان و امریکا در باره نابودی این گروه تروریستی، اکنون بیش از هر زمان دیگری در سال های گذشته، جدی و نزدیک تر احساس می شود و این امر، علاوه بر آنکه ناشی از شکست خلافت خرافی و انحرافی داعش در عراق و سوریه می باشد، به ناکارآمدی راهبردهای امنیتی امریکا و متحدانش در افغانستان نیز مربوط می شود؛ صرف نظر از اینکه بر پایه ادعاهای روسیه و برخی دیگر از قدرت ها، نیروهای غربی، آگاهانه نسبت به خطر داعش در افغانستان، چشم پوشی می کنند و به این ترتیب، خواسته یا ناخواسته، قدرت آن را تقویت می کنند.
از جانب دیگر، به رغم موضع گیری های ضد پاکستانی مکرر مقام های واشنگتن به دنبال اعلام استراتژي ترامپ، هیچ تغییری در رفتار دیرینه پاکستان در حمایت از تروریزم و دامن زدن به ناامنی های افغانستان، مشاهده نمی شود. شاید دلیل آن این باشد که آنچه امریکایی ها در زبان یا روی کاغذ بر مطرح می کنند، در عمل تعهدی نسبت به آن ندارند و به این ترتیب، برخلاف قول ها و وعده هایی عمل می کنند که به مقام ها و مردم افغانستان در زمینه مبارزه با تروریزم، مقابله با پاکستان و تأمین صلح و امنیت پایدار در کشور ما می دهند؛ همان چیزی که اخیرا مقام های پاکستانی نیز در واکنش به اظهارات ضد پاکستانی مایک پنس؛ معاون ترامپ در سفر او به افغانستان به آن اشاره و تصریح کردند که امریکا آنچه به ما می گوید، خلاف آن چیزی است که به افغانستان می گوید.
در چنین شرایطی، استراتژي کنونی ترامپ نیز محکوم به شکست است و پیش بینی مطرح شده از جانب شورای روابط خارجی امریکا در خصوص چشم انداز امنیتی و بقا و پایداری دولت در افغانستان در سال ۲۰۱۸ میلادی، درست ثابت خواهد شد.
رقم این زدن خلاف این نتیجه، صلاحیتی است که دولت افغانستان از آن برخوردار است. دولت می تواند از وابستگی و دنباله روی کامل و بی قید و شرط خود از سیاست های امریکا در قبال پاکستان و طالبان و امنیت افغانستان، فاصله بگیرد و یک سیاست مستقل مبتنی بر منافع استراتژيک ملی را در این زمینه روی دست بگیرد و مهم تر از آن اینکه به جز امریکا به دنبال شرکای راهبردی صادق و قابل اعتمادی در منطقه نیز باشد تا به این ترتیب، بتواند بر بحران ها غلبه پیدا کرده و پاکستان را از مسیرهای مسالمت آمیز و سیاسی، مهار کند؛ در غیر آن، باید دست روی دست بگذارد و منتظر تحقق تقدیری باشد که امریکایی ها برای افغانستان نوشته اند.